Page 21 - ANTILL DGB

Gezondheid 21
Zaterdag 1 juni 2019
WHO erkent Gen ontdekt dat risico op dementie verlaagt

Onderzoekers van Amsterdam
burn-out UMC hebben een gen ontdekt
dat het risico op dementie ver-
laagt. Daarnaast lijkt het gen de
kans op een langer leven te ver-
groten. De ontdekking kan een
als ziekte bijdrage leveren aan de ontwik-
keling van een behandeling te-
gen dementie.
De proefpersonen voor het
grootschalige onderzoek kwa-
men uit zestien verschillende
Burn-out is door de wereldge- verwondingen die worden ge- landen in Europa, Noord- en
zondheidsorganisatie (WHO) noemd in de International Clas- Zuid-Amerika. In totaal werden
officieel erkend als een zelfstan- sification of Diseases (ICD-11). gegevens van meer dan 53.000
dige beroepsziekte. Het gevoel De catalogus werd goedgekeurd patiënten geanalyseerd, die wer-
van burn-out komt voort uit tijdens de jaarlijkse bijeenkomst den vergeleken met een contro-
chronische stress op de werk- van de WHO in Genève. legroep van bijna 150.000 men-
plek, die tot onder meer een ne- De lijst is na bijna dertig jaar sen. De mensen met het gen hadden de helft minder kans om dement te
gatieve houding ten opzichte herzien en treedt op 1 januari De genetische variant Rs worden.
van het werk en mindere presta- 2022 in werking. Ook dwang- 72824905 blijkt een lager risico
ties kan leiden, luidt de definitie matig seksueel gedrag en onli- te geven op het krijgen van de uit te sluiten. Een van de onder- schermd zijn tegen deze ziek-
van de WHO. negokverslaving zijn nieuw in ziekte van Alzheimer en twee zoeksters, Henne Holstege, doet tes”, besluit de onderzoekster.
Burn-out behoort daarmee tot de lijst van gezondheidsproble- andere vormen van dementie; al jarenlang onderzoek naar Momenteel is er nog geen ef-
een van de 55.000 ziekten, men. zogenoemde frontotemporale mensen boven de honderd jaar. fectieve behandeling tegen de-
symptomen en oorzaken van Aan elke aandoening wordt dementie en Lewy-body-demen- ,,Hiervoor hebben wij ons 100- mentie. De onderzoekers hopen
een eigen code toegewezen. Art- tie. Het gen heeft geen effect bij plusonderzoek opgezet: om be- door de werking van het gen te
sen over de hele wereld registre- andere hersenaandoeningen als schermende factoren te ontdek- ontrafelen, een behandeling te-
ren hun diagnoses in de toe- Parkinson, MS en ALS. ken die het brein tot op hoge gen dementie te ontwikkelen.
komst met de nieuwe codes. De mensen met het gen had- leeftijd gezond houden”, meldt Ieder uur krijgen volgens Alz-
Hierdoor kunnen precieze sta- den de helft minder kans om de- zij op de website van Amster- heimer Nederland vijf mensen
tistieken worden samengesteld ment te worden. Het gen komt dam UMC. in ons land dementie. Het aantal
en gezondheidstrends worden voor bij een op de honderd men- Het erfelijk materiaal van de mensen met de aandoening zal
gedocumenteerd. sen met Europese voorouders en oude mensen werd meegeno- door de toenemende vergrijzing
Het aantal mensen met burn- lijkt te beschermen tegen de op- men bij dit onderzoek en het alleen maar meer gaan stijgen
outklachten door het werk bouw van schadelijke eiwitten blijkt dat deze groep het meest tot een half miljoen in 2040, zo
neemt al jaren toe. Het CBS die hersencellen laten afsterven, beschermd is door de erfelijke voorspelt Alzheimer Nederland.
meldde vorig jaar dat het om 16 zo valt te lezen in het weten- genetische mutatie. ,,Mijn uit- Dementie is de volksziekte met
procent van werknemers gaat. schappelijke tijdschrift Acta eindelijke doel is te leren van de de hoogste zorgkosten. In 2017
In 2007 ging het nog om 5 pro- Neuropathologica. 90-Plussers 100-plussers, hoe het mogelijk ging er 9,3 miljard euro naar de
Het aantal mensen met burn- cent minder.mengesteld en ge- die het gen hadden, leefden ge- is oud te worden met een ge- zorg voor dementie: dat is 9,5
outklachten door het werk zondheidstrends worden gedo- middeld een jaar langer, maar zond brein, zodat we straks bij procent van de totale zorgkosten
neemt al jaren toe. cumenteerd. de groep was te klein om toeval het ouder worden allemaal be- in Nederland.

Nederlandse huisartsen sturen donateurs in beweging. ,,Voor
zo’n 40 procent van de patiën- Huisarts weet vaak niet of kanker kun je mensen massaal
ten naar huis zonder dat ze de Alpe d’Huez op laten fiet-
weten of ze de juiste behande- sen”, zegt geneeskundig onder-
ling hebben gekozen. Juist van behandeling wel werkt zoeker aan het UMCG en oud-
de meest voorkomende huis- huisarts Janny Dekker. ,,Zo’n
artsbehandelingen is het effect succesvolle actie zul je voor
nauwelijks onderzocht. hoe wratten ontstaan en hoe je eczeem of lage rugpijn nooit
Van kinderziekte tot doods- er vanaf komt - terwijl het een zien.”
strijd: in de spreekkamer van de van de meest voorkomende Ook medicijnfabrikanten
huisarts komt het allemaal klachten is. Hij zette een onder- lopen niet warm om te investe-
voorbij. Bijna alle klachten zoek op. ren in alledaagse kwalen. Bij
handelen huisartsen zelf af, Aan Eekhofs wrattenonder- oogontstekingen waren huisart-
slechts 5 procent sturen ze door. zoek werkten dertig huisartsen- sen jarenlang gewend om oog-
Zo ontlasten ze de ziekenhui- praktijken en 250 patiënten zalf met antibiotica voor te
zen en houden ze de gezond- mee. De resultaten zijn geanaly- schrijven. Maar uit Nederlands
heidszorg redelijk betaalbaar. seerd door een promotieonder- onderzoek in 2004 bleek dat
Dat huisartsen zo veel proble- zoeker. Dat is allemaal niet nietsdoen net zo goed werkt.
men oplossen is extra knap, gratis. Dat oogzalf met antibiotica
omdat ze werken met een han- De wrattenstudie werd, net overbodig is, scheelt 4 miljoen
dicap: voor verrassend weinig Medicijnfabrikanten investeren niet in alledaagse kwaaltjes. als andere huisartsenstudies, euro per jaar. Alleen al daarmee
weten ze zeker wat de beste betaald door onderzoeksfinan- is het in 2012 afgesloten onder-
behandeling is. ker aan het LUMC, schat dat tweedegraads brandwonden. cier ZonMw. Volgens Eekhof zoeksprogramma naar alledaag-
Wat kun je doen tegen schou- ongeveer 40 procent van de Maar de standaardbehandelin- profiteren dokters direct van se ziektes ruimschoots terugver-
derklachten? Welke adviezen behandelingen die een huisarts gen zijn vooral gebaseerd op deze onderzoeken. Maar de diend. Alleen zal het je niet
tegen slapeloosheid werken het dagelijks uitvoert, niet goed onderzoek naar veel ernstiger geldkraan ging dicht in 2012. verbazen dat de farmaceutische
beste? Hoelang moeten kinde- onderbouwd is. Een huisarts brandwonden. Er is nooit Begin 2018 heeft het Neder- industrie geen zin heeft om in
ren ADHD-medicijnen blijven ziet dertig tot veertig patiënten onderzocht of de dure verbands- lands Huisartsen Genootschap dit soort onderzoek te investe-
slikken? Op deze vragen, en per dag. Dat zou betekenen dat oorten van de farmaceutische (NHG) een nieuw fonds opge- ren. Want aan niet-verkochte
nog talloze andere, bestaan nog hij dagelijks zo’n vijftien patiën- industrie bij kleine brandwon- richt om brandende vragen van zalf kun je niets verdienen.
geen wetenschappelijk onder- ten zonder wetenschappelijk den wel beter werken dan een huisartsen te kunnen onderzoe- Het staat als een paal boven
bouwde antwoorden. Huisart- verantwoord doktersadvies naar gewoon vet gaasje.” ken: het Fonds Alledaagse Ziek- water: als we willen dat de huis-
sen hebben ze op een lijst ge- huis stuurt. ,,Vooral van behan- Dat betekent niet dat dokters ten. Helaas komt het broodno- arts ons wetenschappelijk ver-
plaatst van 787 vragen die ze delingen voor kleine kwalen is maar wat aanmodderen. ,,Maar dige onderzoeksgeld niet aan- antwoord behandelt, is er meer
graag onderzocht willen zien. niet bekend hoe effectief ze als je erover nadenkt, dan kom waaien. Dat is begrijpelijk, want onderzoeksgeld nodig. Zolang
Het gebrek aan onderzoek zijn”, zegt Eekhof. Huisartsen je steeds kwalen tegen die beter aan wintertenen of lage rugpijn niemand anders het doet, moet
heeft in de (huisartsen)praktijk zien bijvoorbeeld veel patiënten onderzoek verdienen”, zegt kun je niet doodgaan. Aan kan- de overheid de portemonnee
grote gevolgen. Just Eekhof, met brandwonden. ,,Dat zijn Eekhof. Zelf verbaasde hij zich ker of hart- en vaatziekten wel. trekken. Maar ja, je kunt een
huisarts in Leiden en onderzoe- meestal vrij kleine, eerste- of erover dat niet goed bekend was En dat zet ook activisten en euro maar één keer uitgeven.