Page 13 - ANTILL DGB 29DEC

Antilliaans Dagblad Zaterdag 29 december 2018 13
Literatuur

Jules Ph. de Palm

Er is onlangs een boek uitgeko-
Een uitgave van De Stoep. men over De Stoep.

deskundige kritiek leveren was toveren, ligt het voor de hand,
praktisch uitgesloten omdat de dat Luc. Tournier een hevige
literaire figuren allemaal nauw strijd heeft moeten strijden om
verbonden waren aan De het tijdschrift op een bepaald
Stoep.” Volgens De Palm is dit niveau te handhaven. [...] In het
‘een wonde, die in een kleine tweede nummer van De Stoep
gemeenschap nauwelijks te ge- nam hij bijvoorbeeld een ge-
nezen is’. Hij vervolgt meteen dicht op, dat een storm van ver-
met een opmerking over de ontwaardiging veroorzaakte.
mentaliteit van de maatschap- Tournier moet dit geweten
pij. Dit is van belang voor een hebben; waarschijnlijk is hij
beeld van de receptie: ,,Men zelfs door het redactielid pater
zou bovendien de mentaliteit, Möhlmann gewaarschuwd,
de levenswijze en het karakter maar hij nam het risico en joeg
van de Curaçaose gemeen- half Curaçao tegen zich in het
schap moeten kennen, wil men harnas.” Het betreft het gedicht
volledig beseffen welk een ha- ‘Annabaai’ van Willem Broos-
chelijke onderneming de op- heuft, met regels als ‘Door ‘t
richting van een blad is.” Hij hek glipt gauw een Fordje met
schrijft over het verschil in aan het wiel / Een breedge-
grootte tussen Nederland en helmde, gesigaarde en sportie-
Curaçao, de maatstaven van de ve pater’. En: ,,Op zijn beton-
recensenten in het moederland nen kansel aan de waterkant /
en dat die anders zijn op Cura- Staat een klabak van ebbenhout
çao. ,,Een criticus zal wel dege- majestueus te zwaaien.” Vol-
lijk uitkijken om door zijn kri- gens De Palm vonden deze ver-
tiek niet op de tenen te gaan zen ‘geen genade in de ogen
staan van lieden, die de krant van de toch zo gevoelige lezers-
met onmisbare advertenties kring’. Zelfs het feit, dat de Su- Eerste bladzijde van de scriptie over De Stoep (1958).
steunen.” Hoeveel vertrouwen rinamer René de Rooy, onder
heeft een Antilliaanse schrijver het pseudoniem Marcel de
in een kritiek? De Palm vertelt Bruin, debuteerde met het ge-
hoe Tip Marugg reageerde toen dicht ‘Mijn vriend’ vermocht de ,,Daar kwam nog bij, dat alom ‘surrealisten’ met Luc. Tour- stentorstem het gedicht ‘Marie
hij een positieve recensie van pil niet te vergulden. In het vol- bekend werd met welk een nier aan het hoofd.” Pompoen’ in de Statenzaal
zijn roman ‘Weekendpelgrima- gend nummer, dat pas in april moeite de populaire pater De publicatie van een studie voorlas, was Leiden in last.”
ge’ door Pierre H. Dubois las. 1941 verscheen, maakte hij veel Möhlmann zijn Curaçaose Por- over Arthur van Schendel van Het bordeel werd door de auto-
Marugg voelde zich als schrij- goed door het eerste hoofdstuk tretten van plaatsing kon verze- de hand van Jan Greshoff viel riteiten oogluikend toegestaan,
ver uit de Antillen positief ge- te plaatsen van een roman van keren. Geruchten deden de bij het Curaçaos publiek in goe- maar het was een doorn in het
discrimineerd. ,,Kennelijk ver- Simon Koster, ‘De betere we- ronde, dat hij er zelfs over de aarde. ,,Van alle kanten oog ‘van elk weldenkend Cura-
gelijkt Marugg de Nederlandse reld’. Bovendien verscheen van dacht zijn medewerking op te werd er bij Engels aangedron- çaoënaar’. ,,En hierover dichtte
criticus met de Curaçaose, die Tournier ‘De negerwaan van zeggen. Met Marcel de Bruin gen om vooral op deze weg nu F.J. van der Molen!”
maar al te vaak emotionele fac- het wit gezicht waarvan de eer- was hij zeer verbolgen over het door te gaan omdat hij door het Na een opmerking over Cola
toren een woordje mee laat ste regels diepe indruk maak- feit, dat Luc. Tournier zonder publiceren van dergelijke uit- Debrot, die dit gedicht in gewij-
spreken.” ten op de Curaçaoënaars’: de overige leden van de redactie muntende stukken Nederland zigde vorm heeft overgenomen
Lezers reageerden massaal te raadplegen, een gedicht van een betere dienst bewees dan in Antilliaanse Cahiers schrijft
op het verzoek in het eerste De duivel heeft een wit gezicht, De Bruin verminkte door door zijn gedichten. De Stoep De Palm niet te weten hoe
nummer om kopij. De redactie wij zoeken zijne kinderen; slechts één strofe op te nemen. werd voor de eerste maal on- Tournier heeft gereageerd op
van De Stoep werd als het ware en komt ons dat ten kwade bij het Ten slotte werd de druk Tour- omwonden geprezen.” de ‘ongewoon felle reactie’.
bedolven ‘onder de penne- eeuwige gericht nier te groot en heeft hij moe- De Stoep werd ook in de Sta- Naast het vermelden dat het
vruchten van tal van mensen, niemand kan het verhinderen.” ten goedvinden, dat De Stoep tenzaal gelezen. Volgens De dubbelnummer van maart
die plotseling tot de ontdekking het hybridische karakter zou Palm gaf Tournier er blijk van, 1943 vol poëzie staat ‘van onge-
kwamen, dat ook zij een poëti- De reacties op de verschillen- behouden. Naast de Neder- de mentaliteit van de bevolking veer zestig Nederlandse dich-
sche ader hadden’. De redactie de nummers van De Stoep, landse letterkundigen in de dia- slecht te kennen, omdat hij een ters’, verschijnt er plotseling
moest worden uitgebreid. ,,Als met steeds meer avantgardisti- spora kunnen we in De Stoep gedicht over het openluchtbor- een zin, nogal verloren in deze
men bovendien bedenkt dat de sche poëzie, varieerden, maar duidelijk twee groepen onder- deel in Marie Pompoen in het context: ,,Evenals alle num-
tropische warmte in staat is de ‘Na vijf nummers had het Cu- scheiden: de ‘realisten’, zoals volgende nummer van De mers van dit tijdschrift is ook
vrolijkste naturen tot onuit- raçaos publiek weinig waarde- Wim van Nuland, Marcel de Stoep had opgenomen. ,,Toen dit nummer typografisch fraai
staanbare kribbebijters om te ring meer voor het tijdschrift’. Bruin en Hendrik de Wit, en de het Statenlid J.H. Eman met verzorgd.”