Page 14 - 20180901

14 Literatuur Zaterdag 1 september 2018

AD WIKÈNT

INHOUDSOPGAVE Jan de Heer over

Jan de Heer over De
Stoep
pagina Chris Engels en de literatuur
14+15
Verloofd met op Curaçao 1940-1951
lege dozen
rode wijn
pagina 16 Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het
Volkswagen toont allengs moeilijker voor Nederlandse auteurs om in
T-Cross Nederland hun (literaire) werk te publiceren, door de
schets nazificatie van de Nederlandse maatschappij. Met het
pagina 17 instellen van de Nederlandse Kultuurkamer, in 1942, kon
De pers ter verheffing er alleen nog in het door de Duitsers bezette Nederland
van het met goedkeuring van die bezetter werk verschijnen,
volk
hoewel er ook illegaal boeken werden gedrukt.
pagina 18+19
Damon Herriman rol Door Jeroen Heuvel Luc. Tournier, getekend door Chris Engels.
als Charles Manson

p Curaçao was de in- gevonden samen De Stoep uit te spreid, gezien de oogst van Ne- nieuwsberichten van 14 decem-
pagina 20 vloed van de bezetter gaan geven. Chris Engels was derlandstalige Curaçaos-Antilli- ber 1940 aan: ,,Geen profeet is
niet bepalend voor een medicus uit Rotterdam en aanse literatuur die daarna kon geliefd in eigen land. En de
WHO waarschuwt voor wat wel en niet gepu- gebruikte een pseudoniem voor worden binnengehaald. Met an- meeste profeten zwijgen dan
uitbraak O bliceerd mocht wor- zijn literaire ‘hobby’: Luc. Tour- dere woorden, de invloed van De ook maar spoedig weer, wan-
mazelen den. Chris Engels heeft al snel in nier. Stoep is na dat laatste nummer, neer de reactie opkomt. (…) De
Na de oorlog zou het blad niet
in Europa het begin van de oorlog ervoor meer nodig zijn, omdat de Kul- zes jaar na de bevrijding, niet al- medewerkers hebben de deftigst
klinkende namen, van de mees-
leen in de Antillen, maar zeker
gezorgd dat er een vrij platform
pagina 21 voor Nederlandse auteurs werd tuurkamer was opgeheven en ook in het moederland niet meer te vermoeden wij dat het schuil-
opgericht. men in Nederland weer vrij kon weg te denken geweest, gezien namen zijn, wat beter is in dit
Puzzels pagina 22 Zijn tijdschrift, hoewel hij het publiceren, maar Tournier had de erkenning van en prijzen geval, in verband met wat wij
‘Opvolger iPhone X liever ‘Nederlands Periodiek’ de smaak te pakken gekregen en voor bijvoorbeeld Tip Marugg, hierboven over den profeet in
noemde, De Stoep geheten, is al wilde graag een stoepje blijven Boeli van Leeuwen en Frank eigen land schreven. Vooral voor
heet meteen in het eerste oorlogsjaar bijdragen aan de opkomst van Martinus Arion door de Neder- Frans klinkende pseudoniemen
iPhone XS’ (1940) begonnen te verschijnen. de eigen Curaçaose Nederlands- landse critici. had men blijkbaar een voor-
Engels heeft de op dat moment talige literatuur. De Stoep heeft Over De Stoep heeft Jan de keur.” Met andere woorden,
op Curaçao vertoevende journa- tot mei 1951 als blad bestaan, het Heer onlangs een aantrekkelijke als je bijdrage aan De Stoep
pagina 23
list Frits van der Molen bereid zaad was toen voldoende ver- studie gepubliceerd, bij uitgeve- werd geridiculiseerd, was het
Subnautica rij LM Publishers, waarbij gretig maar beter dat weinig mensen
gebruik is gemaakt van het ar- op de hoogte waren van je iden-
Below Zero chief van Verele Ghering-En- titeit.
gels, de dochter van Chris En- In het eerste nummer gaat
gels. Over deze studie van Jan de veel over de verschrikkingen van
pagina 23 Heer gaat mijn bespreking. de oorlog, heimwee naar Neder-
IT-column pagina 23 Het rijk geïllustreerde boek, land (geschreven door passan-
ruim 120 bladzijden, bestaat ten, Europese Nederlanders die
‘Contract Depp met naast de inleiding en de annota- slechts korte tijd op Curaçao
oud-manager is ties uit zeven hoofdstukken. Om hebben vertoefd) en eerbetonen
te beginnen: ‘De eerste vijf num-
aan zon en zee en verwondering
ongeldig mers van De Stoep’. Die zijn ver- over ‘het zwarte ras’. Deze eerste
schenen tussen september 1940 vijf nummers werden gevuld
en december 1941. In De Stoep door bijdragen van Luc. Tour-
pagina 24 staan voornamelijk gedichten en nier, die welbeschouwd de ka-
verhalen, afwisselend door el- rakterisering passant op latere
WARWARÚ kaar afgedrukt. Er worden ver- leeftijd ontgroeide, omdat Chris
schillende lettertypes gebruikt - Engels meer dan de helft van
Vele levens leeft de omdat toen het drukproces ge- zijn leven en tot zijn dood op Cu-
mens. Tijdens welke bruik maakte van loden losse let- raçao heeft gewoond en zeer
ters en die waren schaars - met
goed het Papiaments beheerste,
zal men sterven? zeer af en toe een essay of een en F.J. v.d. Molen en andere pas-
beschouwend artikel. De bijdra- santen. Er was één Caribische
gen zijn vaak ondertekend met auteur die debuteerde in het
Martie Genger
AD Wikènt is een wekelijkse een -tegenwoordig soms niet tweede nummer van De Stoep,
uitgave van ABCourant NV meer te achterhalen - schuil- Marcel de Bruin, pseudoniem
naam, begrijpelijk, mede gezien
van René de Rooy, toen werk-
en wordt als bijlage van de de angst voor represailles van de zaam bij de schutterij, Surina-
zaterdageditie van het Duitse onderdrukker of van de mer van geboorte, een groot deel
Antilliaans Dagblad verspreid. groep sympathisanten, op Cura- van zijn leven op Curaçao woon-
çao, die hoopte dat de Duitsers achtig en werkzaam geweest en
ABCourant NV het Nederlandse kolonialisme door vrienden als Jules de Palm
Scharlooweg 31 zouden verdrijven. Een andere als echte ‘yu di Kòrsou’ be-
Willemstad, Tel. 7472200 Oprichter van het Curaçaos Museum Chris Engels, vierde reden geeft de schrijver van een schouwd.
van rechts, tussen regenten van dit museum. ingezonden artikel in beurs- en Hoe kwam de redactie, hoe