Page 15 - 20190914

Zaterdag 14 september 2019
Kunst 15
Haagse Beeldengalerij

Art (Ayca) in 2016, 2017 en
2018. De Kunsthal en IBB heb-
ben voor die manifestatie de
&Award gekregen ten bedrage
van 25.000 euro en daarmee
een deel van de Ayca-4 in 2019
kunnen financieren. Martis start
het vraag-en-antwoordgedeelte
van het programma met de
vraag: ,,Wat houdt die onmoge-
lijke titel van jou werk in, dat
straks onthuld gaat worden?”
Martha: ,,Allereerst wil ik zeg-
gen dat ik lees, zie en ervaar; dan
komt soms die informatie bij el-
kaar en ontstaat er een rode lijn,
die een titel wordt en laat ik mijn
fantasie helemaal losgaan. Als
een soort beleving maak ik een
compositie. Bij het te onthullen
werk heb ik willen uitdrukken
dat er regels (geboden) zijn (zo-
als deelnemen aan de eucha-
ristieviering op zondagen en ver-
plichte feestdagen, ten minste
eenmaal per jaar biechten, de
heilige communie ontvangen
minstens in de paastijd, het zich
onthouden van vlees en vasten ‘Kapel voor Tirzo Martha’, in de film ‘Hollandse Meesters’ en
op door de kerk bepaalde dagen in expositie in Museum Beelden aan Zee, 2017/2018.
Tirzo Martha en Adi Martis bij ‘De dematerialisatie van de vijf en helpen voorzien in de noden
geboden in de vijf zintuigen’, Spui, Den Haag, 29 augustus van de kerk), maar dat ze niet
2019. worden nageleefd of dat er ge-
huicheld wordt over de naleving. daad tot op heden niet veel op- wonen. Het plein voor het stad-
Eigenlijk zijn de regels kapotge- drachten gehad voor werk in de huis was weldra gevuld met zeer
maakt in je gedachten, dat wil openbare ruimte. De laatste zes vele belangstellenden, velen van
ben’. ,,Ook bij flessen, kleedjes, Nederland op Curaçao terugge- zeggen gedematerialiseerd. De jaar werkte ik in mijn atelier. Antilliaanse origine, die opge-
tapijten en ander textiel bepaalt keerde Martha (eind 1991) al te vijf zintuigen (gezichtsvermo- Daarvoor heb ik buiten gewerkt, zweept door de muziekgroep de
de context welke uitleg je eraan volgen met vermelding van de gen, gehoor, reukzin, smaakzin buiten voel ik als thuis. Het officiële onthulling van ‘De de-
kan geven”, zei Perrée, die ver- op de vlakte van Hato samen en tastzin) spelen daarbij een beste voel ik mij als ik carte materialisatie van de vijf gebo-
volgens Tirzo citeert: ,,Kijk naar met Yubi Kirindongo geplaatste overheersende rol.” Een andere blanche krijg voor de uitvoering den’ in de vijf zintuigen mee-
mijn werk, laat je verbeelding on-site werken in 2000. Als vraag van Martis was: ,,Wat is van mijn werk. Ik schets niet, maakten. Tirzo Martha was niet
spreken en doe er wat mee.” introductie van de activiteiten het verband tussen autonoom dat is iets geestelijks, er gebeurt alleen dolgelukkig met het op-
Adi Martis kent Martha goed. van Tirzo en David Bade, de op- en sociaal project-werk?” Mar- zoveel in mijn hoofd. Het verta- treden van Grupo All Stars,
In zijn samen met kunsthistori- richters en directeuren van IBB tha: ,,Het sociaal bewustzijn was len naar anderen houdt mij maar ook met de grote belang-
ca Jennifer Smit geschreven in 2006, noemt Martis de zeer er eerst. Ik wilde praktisch en eigenlijk alleen bezig. Ik wil stelling van de persvertegen-
boek ‘Arte, Beeldende kunst van geslaagde manifestaties in de direct zijn en zo zoekende naar het eerlijk blijven doen.” Martis woordigers, die hem voor de mi-
de Nederlandse Antillen en Aru- Kunsthal Rotterdam en daarbui- de beste vorm om het sociale laat tot slot de aanwezigen een crofoon interviewden. Zijn
ba’, KIT Publishers, 2002, be- ten met de mee-organiserende aan te pakken, kwam ik bij de foto zien van het te onthullen sculptuur, bestaande uit een Ha-
gint hij de net na zijn studie in partners met de titel All You Can beeldende kunst. Ik heb inder- werk. Het embargo op publicatie ïtiaans beeldje, een barbecue-
was enige dagen voor de onthul- grill, een autoband, Afrokam-
ling geschonden. De aanwezi- men, beton en een pispot werd
gen reageren geschokt, maar kij- alom geprezen als ‘krachtig’,
ken er nieuwsgierig naar, ook ‘een van zijn beste werken’ en
Tirzo. ‘bijzonder fraai samengesteld’.
Na de drukbezochte, goed ver- Vanwege mogelijk vandalisme
zorgde borrel, gingen de aanwe- is het werk voornamelijk in
zigen, aangevuld met laatko- brons gegoten, behalve de auto-
mers in optocht, voorafgegaan band waarin Afrokammen wa-
door Roxette Capriles en Gerson ren gestoken. Menigeen die ik
Kronstadt, die een performance sprak, vroeg zich af of dit onder-
opvoerden gehuld in witte strak- deel wel de tand des tijds zou
ke kledij, Roxette met een (Tir- doorstaan. Ik ontmoette Peter
zo) parasol en Victor met een Sruycken toen de onthullingsce-
boomstam voor zich geïnjec- remonie achter de rug was. Hij
teerd met tientallen wierook- vond de sculptuur prachtig en
staafjes, maar beiden getooid zag er een altaar in. Volgens
met een Captain Caribbean hem heeft Tirzo Martha bijna
KFC-emmer, naar de plek waar uitsluitend altaren gemaakt.
Tirzo’s sculptuur zou worden Kijk zelf, zou Tirzo zeggen en
onthuld. Het geknoopte slee- laat je verbeelding spreken.
plint van beide performance- Sinds 29 augustus is Neder-
kunstenaars leidde de geïnteres- land een schat rijker geworden
seerden over de trambaan naar en nog wel van een gelauwerde
een ruimte voor het stadhuis beeldhouwer, die sinds 31 au-
waar oorverdovende tambú-mu- gustus (mede)drager is van de
ziek ten gehore werd gebracht Wilhelminaring, dé oeuvreprijs
door Grupo All Stars, die ook op van de Nederlandse beeldhouw-
‘The Venus of Kawa Kòrsou’, in de film ‘Hollandse Meesters’ en op de expositie in Museum Curaçao optreedt, maar waarvan kunst, maar daarover binnen-
Beelden aan Zee, 2017/2018. de muzikanten in Nederland kort meer in deze krant.