Page 23 - HOH
P. 23

a30    ciencia & tecnologia
                      Diasabra 15 Juni 2019

             Protestantnan na Hong Kong preocupa pa tecnologia di vigilancia Chines


            HONG  KONG  (AP)  —                                       demostrantenan.              manda hospital pa trata her-  di cara, y ta sirbi como recor-
            Residentenan  hoben  di  Pa proteha nan privacidad, un                                 ida.                         datorio  di  con  facil  compa-
            Hong  Kong,  protestando  grupo a cumpra ticket di train  E  actitud  entre  residentenan                           nianan  tecnologico  por  laga
            un  ley  di  extradicion  cu  cu  cash  na  luga  di  uza  nan  hoben na Hong Kong mane-  Recientemente  a  descubri  recordnan   supuestamente
            lo  permiti  manda  sos-     carchi  di  cash  electronico,  ra Agnes ta refleha un sofisti-  cu  autoridadnan  Chines  ta  priva, habri pa henter mundo
            pechosonan  na  China  pa  cual ta pasa nan informacion  cacion  recien  entre  e  criti-  mantene  data  en  bibo  riba  por wak.
            huicio, ta pidiendo pa sal-  di biahe y ubicacion na un re-  conan di e gobierno, desde e  mas di 2.5 miyon di persona
            vaguardia  nan  identidad  positorio central.             protestanan masal di 2014 cu  den  China  occidental,  ac-  Autoridadnan  Chines  tambe
            for di represaya potencial                                a  paralisa  e  area  downtown  tualisa  constantemente  cu  a  cuminsa  desaroya  un  her-
            na  man  di  autoridadnan,  E  teritorio  Chines  semi-au-  pa demanda derecho di voto  coordinada  di  GPS  di  nan  ment nobo di vigilancia, cu ta
            kende  ta  uza  colecta  di  tonomo a instala miles di ca-  universal, pero na final a caba  ubicacion preciso. Hunto cu  uza e forma di curpa di hende
            data  masal  y  tecnologia  mara di siguridad, pero e data  sin  logra  nan  meta.  Desde  nan  nomber,  edad  y  luga  di  y nan forma di cana pa iden-
            sofisitica di reconocemen-   mas  tanto  ta  keda  priva.  Na  entonces, gobierno a senten-  trabou, tabatin nota di e luga-  tifica nan, hasta ora nan cara
            to di cara.                  China  continental,  gobierno  cia hopi di e lidernan di ‘Oc-  nan mas recien cu e persona  ta tapa.
                                         abiertamente ta uza e tecno-  cupy Central’ of e ‘Umbrella  a bishita, incluyendo moskee,
            Protestantnan na Hong Kong,  logia  pa  localisa  hende  con-  Movement’  na  prizon,  basa  hotel, y restaurant.   Ya caba uza pa polis na Bei-
            mayoria di nan hoben, ta cu-  sidera politicamente no con-  riba cargonan vago di distur-                           jing y Shanghai, ‘gait recogni-
            bri nan cara y nenga di revela  fiabel,  particularmente  entre  bio publico of incita hende pa  E base di dato tabata parce di  tion’ ta parti di un esfuerso na
            nan identidad. Nan ta bisa cu  moslim  Uighur,  Tibetano,  y  esey.                    graba  e  movemento  di  per-  China pa desaroya inteligen-
            nan ta preocupa tocante con  otro gruponan minoritario.                                sona  mediante  tecnologia  cia artificial y vigilancia basa
            autoridadnan  escolar  lo  re-  Ademas di camaranan di cctv  Polis di Hong Kong diahuebs  di  reconocemento  di  cara,  riba  data,  cual  ta  lantando
            acciona si gobierno di Hong  a traves di e ciudad, decenas  a bisa cu nan a aresta 11 per-  wardando  mas  di  6.7  miyon  preocupacion tocante con leu
            Kong  of  gobierno  central  di  di stacion di television y otro  sona  entre  e  protestantenan  coordinada  den  apenas  24  e tecnologia lo bay.
            China  pidi  pa  informacion  noticieronan ta reportando y  di diaranson, y a defende nan  ora.  Esaki  a  ilustra  con  leu
            riba nan.                    publicando  imagennan  di  e  derecho  pa  localisa  esunnan  China a hiba reconocemento

                                           Test genetico ta revela fuente di infeccion

            MERCA  (AP)  –  Dokter  di laboratorio, y warda algun  Dr.  Charles  Chiu,  micro-     test standard eventualmente a  pashent  lo  muri  ta  hisa  mas
            rutinariamente ta uza test  dia of siman pa mira ki bac-  biologo  na  Universidad  di  haya.                       largo cu dura pa haya e causa,
            genetico pa revela malesa  teria  ta  crece.  Pa  test  pa  un  California,  San  Francisco,  a                     segun Dr. Asim Ahmend, di-
            hereda  y  guia  tratamento  virus,  e  dokter  usualmente  lidera e estudio en cuestion,  Dokternan  ta  bisa  cu  e  test  rector medico na Karius Inc.
            pa  cancer.  Pero  uza  nan  mester adivina kico e pashent  cual a test likido spinal di 204  basa  riba  genetica  por  ta  un  Te awo, hospitalnan ta uza e
            pa  detecta  malesa  infec-  tin. Test pa fungi of otro cos  mucha y adulto cu meningi-  prome  stap  lihe  y  no-  inva-  testnan aki pa e pio casonan
            cioso ta asina nobo cu tiki  por dura hopi largo.         tis of encephalitis, malesanan  sivo  pa  casonan  serio  of  in-  – malesa largo sin splicacion,
            dokter y menos pashent sa                                 peligroso  cual  no  semper  ta  usual. “Pa malesa infeccioso,  of  pashentnan  vulnerabel
            cu nan ta disponibel. E es-  Varios  compania  y  labora-  causa pa un infeccion.      bo mester sa e contest awe”,  manera mucha of cu inmuni-
            tudio di un test ta publica  torio  di  universidad  awo  ta                           pasobra  e  riesgo  di  cu  un  dad debil.
            den e New England Jour-      ofrece test genetico basa riba  E test genetico no tabata per-
            nal of Medicine diahuebs.    sanger  of  likido  spinal.  Un-  fecto. A faya algun caso, pero
                                         abes  haya  fragmentonan  di  tambe a haya otronan cu test
            Nan  ta  modernisando  un  DNA stranhero, of otro ma-     standard a faya.
            campo cu necesidad di inno-  terial genetico, ta analisa nan
            vacion. Pa identifica bacteria,  codigo of secuencia, pa iden-  Den  total,  a  diagnostica  58
            laboratorionan ta depende di  tifica  bacteria,  virus,  fungi  y  infeccion.  E  test  genetico  a
            tecnica bieu di Louis Pasteur  otro  parasito  causando  sep-  iguala  test  standard  den  19
            – pone algun drop di sanger  sis, meningitis, encephalitis y  caso, a haya 13 mas cu stan-
            of otro muestra den un baki  otro malesa mortal.          dard a perde, y a faya 26 cu e


            Advertorial
            Bo tabata sa…

                                 AZV constantemente ta cumpra cuido medico di bon

                                                           calidad y na un bon prijs?



                                                                      ORANJESTAD  –  AZV  ta  cuanto specialista medico tin  Semper ta percura pa e cali-
                                                                      e organisacion cu ta cum-    actual y cuanto ta bin adicio-  dad  di  e  cuido  medico  keda
                                                                      pra  cuido  medico  pa  su  nal e añanan binidero. A base  bon y na mes momento cum-
                                                                      aseguradonan.  Pa  tipo  di  di  e  manpowerplanning  aki,  pra e cuido medico na un bon
                                                                      cuido cu no por tuma luga  AZV ta pone un presupuesto  prijs. Pakico? Paso AZV mes-
                                                                      na Aruba, AZV ta cumpra  disponibel pa HOH y ImSan  ter por provee y keda provee
                                                                      e  cuido  adecua  na  Co-    por  contrata  e  specialistanan  (den  futuro  cercano)  cuido
                                                                      lombia,  Corsou,  Hulanda  necesario. Si mira e cifranan  medico  na  tur  asegurado  cu
                                                                      of  Merca.  Na  Aruba  mes  di  AZV,  e  suma  cu  AZV  ta  ‘algun dia’ por bira malo.
                                                                      tin  solamente  2  instituto  paga na ingreso y tratamento
                                                                      unda  AZV  por  cumpra  na  hospital  tabata  189.3  mi-  Dentro di e proceso di com-
                                                                      cuido medico, y esey ta dr.  yon  florin  den  2018,  com-  pra  di  cuido  aki,  ta  wak  cu
                                                                      Horacio Oduber Hospital  para  cu  169.8  miyon  florin  cada  partido  tin  nan  propio
                                                                      (HOH) y Instituto Medico  den 2017. Y e suma cu AZV  responsabilidad;  AZV  ta  re-
                                                                      San Nicolas (ImSan).         a paga na cuido medico spe-  sponsabel pa cumpra e cuido
                                                                                                   cialisa tabata 18.4 miyon flo-  y HOH y ImSan ta esunnan
                                                                      Hunto cu dr.  Horacio Odu-   rin den 2018 compara cu 18.9  responsabel pa  suministra e
                                                                      ber  Hospital,  AZV  ta  traha  miyon florin den 2017.    cuido.
                                                                      un ‘manpowerplanning’ pa sa
   18   19   20   21   22   23   24   25