Page 20 - เนื้อเรื่อง.pmd
P. 20
เรื่องที่ 3เทคนิคและวิธีการเก็บขอมูลชุมชน
เทคนิคและวิธีการเก็บขอมูลที่เกี่ยวของกับการพัฒนาชุมชนมีหลายวิธี เชน การสังเกต
การสัมภาษณ การใชแบบสอบถาม การศึกษาจากเอกสาร การสนทนากลุม การสำรวจ
การจัดเวทีประชาคม สวนการจะเลือกใชเทคนิควิธีการใดจึงจะเหมาะสมขึ้นอยูกับหลายๆ ปจจัย
เชน แหลงขอมูล ความสะดวก ความประหยัด ฯลฯ การศึกษาและรวบรวมขอมูลชุมชน
ผูศึกษาสามารถกระทำโดยยึดวัตถุประสงคของการศึกษา โดยอาจจำแนกประเด็นหลัก
และประเด็นยอยเพื่อใหไดรายละเอียดใหคลอบคลุมทุกดาน เทคนิควิธีการเก็บขอมูล มีวิธีตางๆ
เชน
1. การสังเกต เปนวิธีการเก็บรวบรวมขอมูล โดยผูสังเกตเฝาดูพฤติกรรมจริงหรือ
เหตุการณจริงโดยผูสังเกตอาจเขาไปทำกิจกรรมรวมในเหตุการณ หรือไมมี สวนรวมโดยการ
เฝาดูอยูหางๆ ก็ได การสังเกตมีทั้งแบบที่มีโครงสรางกับ แบบไมมีโครงสราง การสังเกตแบบมี
โครงสรางผูสังเกตตองเตรียมหัวขอ ขอบขาย ประเด็น ที่ตองใชในการสังเกตลวงหนา แลว
บันทึกรายละเอียดสิ่งที่ สังเกตพบเห็นตามหัวขอ ประเด็นที่ตองใชในการสังเกตลวงหนา แลว
บันทึกรายละเอียดสิ่งที่สังเกตพบเห็นตามหัวขอ ประเด็น การสังเกตแบบไมมีโครงสราง เปนการ
สังเกตไปเรื่อยๆ ตามสิ่งที่พบเห็น
2. การสัมภาษณ เปนวิธีการเก็บขอมูลโดยผูสัมภาษณและผูใหสัมภาษณตอง
พบหนากัน และมีการสัมภาษณซักถามโดยใชภาษาเปนตัวกลางในกลางสื่อสาร การสัมภาษณ
มีทั้งแบบมีโครงสรางและแบบไมมีโครงสราง การสัมภาษณ แบบมีโครงสรางผูสัมภาษณจะ
เตรียมคำถาม เรียงลำดับคำถามไวลวงหนาตาม วัตถุประสงคของการสัมภาษณ สวนการ
สัมภาษณแบบไมมีโครงสรางเปนการ สัมภาษณแบบพูดคุยไปเรื่อยๆ จะถามคำถามใดกอนหลัง
ก็ไดไมมีการเรียงลำดับ คำถาม
3. การใชแบบสอบถาม ผูเก็บขอมูลจะตองเตรียมและออกแบบสอบถามลวงหนา
แบบสอบถามจะประกอบดวยคำชี้แจง วัตถุประสงค รายการขอมูลที่ตองการถาม จำแนกเปน
รายขอ ใหผูตอบตอบตามขอเท็จจริง
4. การศึกษาจากเอกสาร เปนการรวบรวมขอมูลที่มีผูเรียบเรียงไวแลวในลักษณะ
ของเอกสารประเภทตางๆ เชน บทความ หนังสือ ตำรา หรือเว็บไซต การเก็บขอมูลดวยวิธีนี้
จะตอง คำนึงถึงความทันสมัย
5. การสนทนากลุม เปนการรวบรวมขอมูลดานเศรษฐกิจ สังคม ประชากร อาชีพ
ฯลฯ จากวงสนทนาที่เปนผูใหขอมูลที่ถูกคัดสรรวาสามารถใหขอมูลใหคำตอบ ตรงตามประเด็น
คำถามที่ผูศึกษาตองการ มีการถามตอบและถกประเด็นปญหา โดยเริ่มจากคำถามที่งายตอการ
12 หนังสือเรียนสาระการพัฒนาสังคม รายวิชาการพัฒนาตนเอง ชุมชน สังคม (สค 21003) ระดับมัธยมศึกษาตอนตน