Page 134 - คู่มือสื่อมวลชนงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ
P. 134
เบา สะดวกแก่การประกอบครอบองค์พระโกศลองใน เมื่อ
ถวายพระเพลิงจะลุกไหม้ได้สะดวก นับเป็นภูมิปัญญาของ
ช่างไทยในอดีต
เหตุที่ใช้ไม้จันทน์เป็นฟืน หรือเชื้อเพลิงในการถวาย
พระเพลิงพระบรมศพหรือพระราชทานเพลิงพระศพพระมหา
กษัตริย์และพระบรมราชวงศ์ผู้ใหญ่ เนื่องจากประเพณีของ
ชนชาติแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และอีกหลายภูมิภาค
นิยมว่า ไม้จันทน์เป็นไม้ศักดิ์สิทธิ์มีคุณลักษณะพิเศษ เช่น มี
กลิ่นหอม เพราะน�้ามันในเนื้อไม้ แก่น และเนื้อไม้มีสีเหลือง
สวยงามคล้ายทองค�า เป็นของมีค่า หายาก จึงใช้เป็นฟืนหรือ
เชื้อเพลิงเผาศพผู้ที่เคารพรักอย่างสูงสุด เป็นการให้เกียรติ
และเป็นการสักการะอย่างสูง เช่น ในคราวถวายพระเพลิง
พระบรมศพพระพุทธสรีระ ณ เมืองกุสินารา กล่าวว่าใช้ไม้
จันทน์หอมล้วน ซึ่งถือเป็นประเพณีสืบมาจนปัจจุบัน
การสร้างหุ่นโครงพระโกศจันทน์ใช้เหล็กเส้นลักษณะ
ต่าง ๆ ตัด ต่อ เชื่อม ผูก ให้ได้รูปทรงของโครงหุ่นตามแบบ
ที่ก�าหนด แล้วน�าเส้นลวดตาข่ายขนาดเล็ก ตาค่อนข้างถี่กรุ
ให้ทั่วและขึงให้ตึง เพื่อให้ได้รูปทรงของโครงหุ่นที่งดงาม
จากนั้นจึงน�าไม้จันทน์ฉลุลวดลายต่าง ๆ เป็นชิ้น ๆ ประดับ
ประกอบโดยรอบ ลวดลายที่ใช้ประกอบฐานรองพระโกศ
จันทน์และพระโกศจันทน์มีมากกว่า ๕๐ ลาย ได้แก่ ลายหน้า
กระดาน ลายกุดั่นดอกจอก กระจังฝา กระจังคว�่า กระจัง
จวน ลายดอกไม้ไหว ช่อไม้ไหวบัวถลา ขอบคิ้วบัวถลา อุบะ
133
