Page 12 - อธิษฐานจิตพิชิตความสำเร็จ
P. 12
2. บริกรรมนิมิต คือนิมิตที่เกิดจากการบริกรรมอยู่เนืองนิตย์ไม่ขาดสาย หรือระลึกนึกถึงตลอด เวลา อาการของบริกรรมนิมิตจะเป็นเสมือนของจริงที่เกิดขึ้น เหมือนเป็นเครื่องถ่ายเอกสารที่ถ่าย เอกสารมาจากต้นฉบับแต่มิใช่ของจริง เมื่อเกิดขึ้นแล้วก็ดับไปเช่นกันแต่ความสําคัญ คือต้องภาวนา ตลอดไป จึงจะเห็นนิมิตประเภทนี้
บริกรรมนิมิต จะเกิดขึ้นหลังจากที่นั่งสมาธิ จิตเข้าสู่สภาวะอุปจารสมาธิซึ่งเป็นความสงบที่เพิ่ม นานขึ้น จิตมีความตั้งมั่นมากขึ้นโดยลําดับ และมีความแน่วแน่มากขึ้น ช่วงนี้จะมีอาการหูดับ ตาดับ การไม่รับรู้อายะตนะทั้งภายในและภายนอก องค์ภาวนาต่างๆ ที่กําหนดมาแต่แรกจะขาดหายไป ขององค์ความรู้บังเกิดขึ้นแทน อนุสติทั้ง 8 ข้อคือ พุทธานุสสติ ธัมมานุสติ สังฆานุสสติ สีลานุสสติ จา คานุสสติ เทวตานุสติ อุปสมานุสสติ มรณัสสติ กับอาหารปฏิกูลสัญญา และจตุธาตุวัตตถาน ให้เกิด ความสงบขึ้นในจิตในช่วงนี้จิตจะประณีตมากละเอียดค่อนข้างมาก จิตจะไม่มีอะไรมากระทบได้ เพราะว่าบังเกิดฌาน ในสมาธิจิต อาการของกายคล้ายนั่งหลับแล้วขาดสติ
3. ปฏิภาคนิมิต เกิดเพราะว่าอุคนิมิตกระทําซ้ําแล้วซ้ําเล่า จนเกิดวสี คือความชํานาญ ปฏิภาค นิมิต จึงเกิด
ปฏิภาคนิมิต จะเกิดขึ้นในจิตหลังจากที่นั่งสมาธิจิตตะเคลื่อนเข้าสู่สภาวะจิตที่สูงขึ้นมีกําลัง มาก ปราบกิเลสที่เกิดขึ้นในจิต และกายจนเกือบจะหมดไป ปัญญาจะเกิดขึ้น วิปัสสนาก็เกิดขึ้นในจิต และกายจนเกือบจะหมดไป ปัญญาจะเกิดขึ้น วิปัสสนาก็เกิดขึ้น สมาธิขั้นสูง อย่างเช่น อัปปนาสมาธิ ก็เกิดขึ้น ปัญญามองเห็นเหตุตามอนัตตา คือความเที่ยงแท้แห่งกองกิเลสและสังขาร ฌานรู้ ก็บังเกิด ในช่วงนี้ ในขณะที่จิตดําเนินมาถึงขั้นนี้จิตจะมีความตั้งมั่นสูง ไม่หวั่นไหว อารมณ์ของกรรมฐานที่ เหลืออยู่อีก 32 ดวงก็เกิดขึ้นตามลําดับความสงบที่ได้จาการฝึกจิตในขณะนั้นจะถือว่าสูงที่สุดสําหรับผู้ ฝึกจิตในระดับนี้
ปฏิภาคนิมิตทั้งหลายจะเกิดขึ้นกับจิตเจตสิกและ จิตเจโตเสมอ ซึ่งไม่จําเป็นต้องได้สมาธิจาก การพิจารณาดวงกสิณ แต่บุคคลก็สามารถเห็นปฏิภาคนิมิตได้ด้วยตาที่หลับ หรือจะลืมตาดูก็สามารถ เห็นปฏิภาคนิมิตได้ ทั้งหลับตา และหลับตา จะปรากฏเป็นภาพแห่งความจริงทั้งสองนัย
21. ภวังค์
คําว่า “ภวังค์ฆ” แปลว่า “จิตดวงเดิม” คือ จิตเมื่อแรกเข้าสู่ปฏิสนธิในครรภ์ของมารดาแล้ว จิต
ตั้งภวังค์ขึ้นเป็นตัวภพ เหตุนั้นจิตที่ตกลงสู่ภวังค์แล้ว จึงเรียกว่า จิตดวงเดิม 12