Page 33 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง สค 11002 ประถม.indd

24

เรื่องที่ 1 ความหมายและความสําคัญของวัฒนธรรมและประเพณี

1.1. ความหมายและความสําคัญของวัฒนธรรม

วัฒนธรรม คือ มรดกแหงสังคมที่มนุษยไดสรางสรรคขึ้น และไดรับการ

ถายทอดกันมาจากอดีตสูปจจุบัน เปนผลผลิตที่แสดงถึงความเจริญงอกงามทั้งดานวัตถุและ

ที่ไมใชวัตถุ เชน อุดมการณ คานิยม ประเพณี ศีลธรรม กฎหมายและศาสนา เปนตน

ความสําคัญของวัฒนธรรม มีอยู 5 ประการ คือ
1. วัฒนธรรมชวยใหมนุษยสะดวกสบายขึ้น ชวยแกปญหาและสนองความ

ตองการตาง ๆ ของมนุษยสามารถเอาชนะธรรมชาติได เพราะสรางวัฒนธรรมขึ้นมาชวย
2. วัฒนธรรมทําใหสมาชิกในสังคมมีความเปนอันหนึ่งอันเดียวกัน

และสามัคคีกัน
3. วัฒนธรรม แสดงถึงเอกลักษณของชาติ ชาติที่มีวัฒนธรรมสูงยอมไดรับการ

ยกยอง และเปนหลักประกันความมั่นคงของชาติ
4. วัฒนธรรมกําหนดพฤติกรรมของคนในสังคมเพื่อใหอยูรวมกัน

อยางสันติสุข
5. วัฒนธรรมทําใหประเทศชาติมีความเจริญรุงเรือง

1.2. ความหมายและความสําคัญของประเพณี

ประเพณี หมายถึง แบบความประพฤติที่คนสวนรวม ถือเปนธรรมเนียมหรือ

ระเบียบแบบแผนและปฏิบัติสืบตอกันมาชานาน จนเกิดเปนแบบอยางความคิดหรือ

การกระทําที่ไดสืบตอกันมา และยังมีอิทธิพลอยูในปจจุบัน ซึ่งอยูในรูปแบบของ จารีต ประเพณี

ขนบประเพณี และธรรมเนียมประเพณี
จารีตประเพณี คือ ประเพณีที่เกี่ยวของกับศีลธรรมและจิตใจ เชน การตอบแทน

บุญคุณบิดา มารดา บุพการี การเลี้ยงดูเมื่อทานแกเฒา การเคารพเชื่อฟงครู อาจารย การนับ

ถือบรรพบุรุษ
ขนบประเพณี คือ ประเพณีที่ประพฤติปฏิบัติกันอยูทั่วไปมาอยางเปนระเบียบ

บังคับใหคนในสังคมนั้น ๆ ยึดถือและปฏิบัติตาม เชน กฎหมาย กฎระเบียบ และขอบังคับตาง

ๆ และมีขนบประเพณีที่คนในสังคมไมตองปฏิบัติตามเสมอไป เชน ประเพณีการโกนจุก เปนตน

ธรรมเนียมประเพณี คือ ประเพณีที่เกี่ยวของกับการปฏิบัติระหวางบุคคล

ที่สังคมยอมรับ เชน การทักทาย การไหว การเดิน กิริยามารยาท เปนตน

ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ระดับประถมศึกษา : (สค 11002) 33
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์