Page 76 - สุขศึกษาทช21002.indd

67

4. ตองสังเกตเสมอวา เมื่อใชแลวมีผลขางเคียงอะไรหรือไม หากมีอาการ

ผิดปกติ เชน ผื่นคัน เวียนศีรษะ หายใจไมสะดวก หรือมีอาการถายรุนแรง ควรรีบปรึกษาแพทย

โดยเร็ว
กอนใชยาทุกประเภทควรคํานึงถึงหลักการใชยาทั่วไป โดยอานฉลากยาให

ละเอียดและใชอยางระมัดระวัง ดังนี้
1. ใชใหถูกตน สมุนไพรสวนใหญมีชื่อพองหรือซ้ํากันมากแลว แตละทองถิ่น

ก็อาจเรียกชื่อแตกตางกัน ทั้งๆ ที่เปนพืชชนิดเดียวกัน หรือบางครั้งชื่อเหมือนกัน แตเปนพืช

คนละชนิด เพราะฉะนั้นจะใชสมุนไพรอะไรก็ตองใชใหถูกตนจริงๆ ดังเชนกรณีของหญาปกกิ่ง

ที่ยกตัวอยางขางตนที่นําหญาชนิดอื่นมาขายคนที่ไมรูจัก

3. ใชถูกสวน พืชสมุนไพรไมวาราก ดอก ใบ เปลือก ผล หรือเมล็ด จะมีฤทธิ์ใน

การรักษาหรือบําบัดโรคไมเทากัน แมกระทั่งผลออน หรือผลแกก็มีฤทธิ์แตกตางกัน ดังนั้น

การนํามาใชก็ตองมีความรูจริง ๆ

4. ใชใหถูกขนาด ธรรมชาติของยาสมุนไพร คือ หากใชนอยไป ก็จะรักษาไม

ไดผล แตถาใชมากไปก็อาจเกิดอันตรายตอรางกายไดเชนกัน

5. ใชใหถูกวิธี สมุนไพรที่จะนํามาใช บางชนิดตองใชตนสด บางชนิดตองผสม

กับเหลา บางชนิดใชตมหรือชง ซึ่งหากใชไมถูกตองก็ไมเกิดผลในการรักษา

6. ใชใหถูกกับโรค เชน มีอาการทองผูก ก็ตองใชสมุนไพรที่มีฤทธิ์เปน

ยาระบาย ถาไปใชสมุนไพรที่มีรสฝาด จะทําใหทองผูกมากขึ้น

76 สุขศึกษา พลศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : ทช21002
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์