Page 112 - 10_niigem_sudlal_Neat
P. 112
БҮЛЭГ
5 УЛС ТӨР
Үүнд: хаан-гүйцэтгэх болон холбооны çасаглалын тэргүүн мөн. Çасгийн гаçрын
бүрэн эрхийг хуулиар тогтоодог бөгөөд түүнийг хаан, сайд, åр хэн ч çөрчих
ёсгүй. Бусдын адил хуулинд çахирагдаж, иргэдийн өмч, амьдралд хүндэтгэлтэй
хандах учиртай хэмээн үçсэн байдаг.
ДААЛГАВАР Хамтран ажиллаарай
8
1. Сэтгэгчдийн ѷзэл баримтлалыг уншаад хѷснэгтийг нѵхнѵ ѷѷ.
Сэтгэгчид Ижил тал Ялгаатай тал Давуу тал Сул тал
Ш.Монтескье
Ж.Локк
1. Тѵрийн эрх мэдэл хуваарилахын утга учир, ѷр дагаврыг жишээгээр
тайлбарлана уу.
2. Монгол улс дахь тѵрийн эрх мэдлийн хуваарилалтыг Ѷндсэн хуулиар
хэрхэн зохицуулсан бэ?
Ìонгол улс парламåнтын çасаглалтай орон бөгөөд Үндсэн хуулийн 20
дугаар çүйл “Ìонгол Улсын Èх Õурал бол төрийн эрх барих дээд байгууллага
мөн бөгөөд хууль тогтоох эрх мэдлийг гагцхүү Улсын Èх Õуралд хадгална”, 41
дүгээр çүйл “Ерөнхий сайд Çасгийн гаçрыг удирдаж, төрийн хууль биåлүүлэх
ажлыг Улсын Èх Õурлын өмнө хариуцна” гэж төрийн эрх мэдлийг харилцан
хяналттай байхаар хуульчилсан байна.
Çасгийн гаçар бол гүйцэтгэх эрх мэдлийг хэрэгжүүлдэг төрийн байгууллага
юм. Ерөнхийлөгчийн çасаглалтай улсад гүйцэтгэх çасаглалын тэргүүн нь
Ерөнхийлөгч, парламåнтын çасаглалтай улсад Ерөнхий сайд энэ үүргийг
гүйцэтгэнэ. Гүйцэтгэх çасаглалын байгууллагуудын үйл ажиллагаа нь хуульд
çахирагдмал øинжтэй бөгөөд тэдгээр нь өөрийн үйл ажиллагааг Үндсэн
хууль бусад хууль тогтоомжид нийцүүлэн явуулдаг. Гүйцэтгэх çасаглалын
байгууллагууд улсын төсвөөс санхүүждэг ба тэдгээр нь эрх çүйн чадвар, чадамж
бүхий хуулийн этгээд юм.
Çасгийн гаçрын эрх мэдэл нь тасралтгүй, атрибут øинжтэй. Энэ нь
хуулийг хэрэгжүүлэх үндсэн дээр çаавал биåлэх øинжтэй эрх çүйн акт гаргаж,
çасаглах эрх мэдэл эдэлж, төрийн нэрийн өмнөөс ажилладаг. Çасгийн гаçрын
байгууллагуудад çасгийн гаçар, яам, алба, åрөнхий гаçар, гаçар, хэрэгжүүлэгч,
тохируулагч агåнтлаг, хэлтэс, тамгын гаçар, çасаг дарга багтана.
Засгийн газрын шийдвэр бидний амьдралд хэрхэн нѵлѵѵлдѵг вэ? Засгийн
газрын шийдвэр нь эрх зѷйн хэм хэмжээний нэг тѵрѵл бѵгѵѵд бѷх нийтээрээ
захирагдах ѐстой. Энэ нь ардчилсан тѵрийн ѷндсэн зарчмын нэг болох хууль
дээдлэх ѐсны тухай асуудал юм. Тѵр, тѷѷний албан тушаалтан, иргэн, хуулийн
этгээд, аж ахуйн нэгж, байгууллага бѷгд хуульд захирагдан, ѷйл ажиллагаагаа
хуулийн хѷрээнд явуулах шаардлагатай. Засгийн газрын шийдвэр бидний
амьдралд ямар ѷѷрэг гѷйцэтгэж, ямар нѵлѵѵ ѷзѷѷлдэг талаар хамгийн тѷгээмэл
буюу голлох ач холбогдолтой дараах ѷѷргѷѷдийг авч ѷзье.
112