Page 34 - SeeSoon
P. 34
คำเมืองสุดเบสิก @เชียงใหม
เรื่อง: เขมวัฒน์ ต้นตระกูล
“ดอยสุเทพเป็นศรี ประเพณีเป็นสง่า
บุปผาชาติล้วนงามตา นามล�้าค่านครพิงค์”
เป็นค�าขวัญของจังหวัดเชียงใหม่ ที่เพื่อนๆ
จะได้เข้ามาร่วมเป็นส่วนหนึ่งของความงดงามทางวัฒนธรรมของที่นี่
และภาษาค�าเมืองก็เป็นส่วนหนึ่งของความงดงามที่หลากหลายเช่นเดียวกัน
วันนี้ผมรวบรวมค�าเมืองที่เด็กต่างถิ่นได้ยินแล้วต้องงง
เป็นค�าเมืองที่ใช้บ่อยสุดเบสิกที่เด็กทุกคนต้องได้เจอมาเล่าสู่กันฟัง
“ซาวบาทเจ้า” ค�านี้มักจะได้ยินเวลาเราไปซื้อของ ต่อไปนี้เราก็ไม่ต้องยื่นแบงก์ร้อยเพื่อวัดใจคนขาย
อีกต่อไป ซาวแปลว่า ยี่สิบ ดังนั้น ซาวบาท ก็คือยี่สิบบาทนั่นเอง
“ยืมรถเครื่องหน่อย” ต้องมีคนงงแน่นอน รถติดเครื่อง? มันคืออะไรกันแน่? รถเครื่องหมายถึงรถ
จักรยานยนต์ ยืมรถเครื่องหน่อย ก็แปลว่า ยืมรถจักรยานยนต์หน่อย
“หยิบหนังว้องให้หน่อย” หนังว้องแปลว่าหนังยางที่แม่ค้าเอาไว้มัดถุงแกง หยิบหนังว้องให้หน่อยก็
หมายถึงหยิบหนังยางให้หน่อย
“หยิบถุงแซ่วให้ด้วย” ถุงแซ่วชอบมาคู่กับหนังว้อง ถุงแซ่ว แปลว่าถุงพลาสติกเอาไว้ใส่ของ ถุงแซ่ว
เป็นเสียงที่มาจากเสียง เวลาโดนถุงดังแซ่วๆ แซ้บๆ
“สีผมนี้เปิงขนาด” นี่คือคอมโบชุดพิเศษ ต้องแยกเป็น 2 ค�าคือ เปิง ที่แปลว่าเหมาะสม และ ขนาด
เป็นค�าขยายแปลว่า มาก หรือ มากๆ เปิงขนาด หมายถึง เหมาะมากๆ เป็นค�าชมเวลาเจออะไรที่ดูเข้ากัน สี
ผมนี้เปิงขนาดก็หมายถึง สีผมนี้เหมาะมากๆเลย
“อ้ออ๊อย เอ็นดู” ค�านี้เป็นค�าที่มีทั้งในภาษากลางและค�าเมือง แต่ความหมายแตกต่างกัน โดยใน
ภาษากลางจะแปลว่าน่ารัก น่าทะนุถนอม แต่ส�าหรับภาษาถิ่นเหนือ ค�านี้แปลว่าน่าสงสารครับ
“วันนี้เป็นอะไร ท�าไมดูยมๆ” ค�าว่า ยม ในเรื่องของกิน แปลว่า ของกินที่ทิ้งไว้นานจนไม่สดหรือไม่
กรอบ ส่วนด้านอารมณ์ คือ เบื่อ ไม่สนุก ห่อเหี่ยว ค�านี้คนเชียงใหม่ใช้กันจนติดปากจนไม่รู้ว่าเป็นภาษาถิ่น
“แกๆ มีไหนเหรอ?” มีไหนอะไร? พูดผิดเหรอ? หรือจะเอาของ? ต้องมีคนคิดแบบนี้แน่ๆ แบบนี้แน่ๆ
ค�านี้เด็กต่างถิ่นงงกันแทบทุกคน ซึ่งมีไหนแปลว่าอยู่ที่ไหน แกๆ อยู่ที่ไหนเหรอ?
เมื่ออ่านมาถึงตรงนี้แล้วก็บอกได้เลยว่า นี่เป็นแค่บางส่วนของคำาเมืองที่เจอได้ในชีวิตประจำาวัน นี่ยังไม่รวมคำา
พิเศษที่จะได้เจออีกเพียบในระหว่างอยู่ในรั้วของมหาวิทยาลัยคำาเมืองก็เหมือนการเรียน เราต้องเรียนรู้ ได้ลอง
ผิดลองถูกตลอดเวลาถ้าอยากพูดให้เก่ง ฟังให้รู้เรื่องต้องหมั่นฝึกฝนนะครับ
32
