Page 150 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 150
149
quả chết ngƣời có thể xảy ra. Việc nạn nhân bị chết do sốc mất máu cấp không
hồi phục là ngoài ý muốn của Đồng Xuân Phƣơng và đồng phạm. Hành vi của
Đồng Xuân Phƣơng thuộc trƣờng hợp phạm tội cố ý gây thƣơng tích dẫn đến
chết ngƣời, quy định tại khoản 3 Điều 104 Bộ luật hình sự Tòa án cấp sơ thẩm
và Tòa án cấp phúc thẩm đã kết án Đồng Xuân Phƣơng về tội “Giết ngƣời” là
không đúng pháp luật.
2. Phân tích án lệ số 01/2016/AL
a. Sự cần thiết phải công bố án lệ số 01/2016/AL
Bộ luật hình sự năm 1999 đã quy định về tội giết ngƣời (Điều 93) và tội
cố ý gây thƣơng tích với tình tiết định khung là “gây thƣơng tích dẫn đến chết
ngƣời” (khoản 3 Điều 104). Hai tội danh này có nhiều dấu hiệu cấu thành tội
phạm cơ bản giống nhau nhƣ: đều có hành vi khách quan là đánh, đâm, chém,
bắn … hậu quả là nạn nhân bị chết. Việc phân biệt hai tội danh này chủ yếu
dựa vào ý thức chủ quan của ngƣời phạm tội. Thực tiễn xét xử cho thấy, trong
nhiều trƣờng hợp việc phân định hai tội danh nêu trên là rất khó khăn do các cơ
quan tiến hành tố tụng, ngƣời tiến hành tố tụng khó có thể xác định ý thức chủ
quan của ngƣời phạm tội và thực tế thì cơ sở để xác định ý thức chủ quan của
ngƣời phạm tội chủ yếu dựa trên việc đánh giá những biểu hiện khách quan bên
ngoài của hành vi phạm tội. Bên cạnh đó, việc xác định nhƣ thế nào là “gây
thƣơng tích dẫn đến chết ngƣời” cũng chƣa đƣợc hƣớng dẫn cụ thể
Việc Tòa án nhân dân tối cao lựa chọn, công bố Án lệ số 01/2016/AL
nhằm làm rõ sự khác biệt giữa tội giết ngƣời và tội cố ý gây thƣơng tích với
tình tiết định khung là “gây thƣơng tích dẫn đến chết ngƣời”. Theo đó, dấu hiệu
pháp lý đặc trƣng để phân biệt hai tội này là về ý thức chủ quan của bị cáo có
nhằm tƣớc đoạt tính mạng của ngƣời khác hay chủ có ý muốn gây thƣơng tích
cho ngƣời khác, họ có thấy hoặc buộc phải thấy trƣớc hậu quả chết ngƣời
xảy ra hay không?
b. Phân tích án lệ số 01/2016/AL
Trong vụ việc tạo lập Án lệ số 01/2016/AL, bị cáo Đồng Xuân Phƣơng
đã thuê Hoàng Ngọc Mạnh, Đoàn Đức Lân đánh anh Nguyễn Văn Soi để trả
thù bằng cách dùng dao đâm vào chân, tay anh Soi để gây thƣơng tích. Sau đó,
Mạnh đã thực hiện hành vi đâm 02 nhát vào mặt sau đùi phải, làm anh Soi chết.
Kết luận giám định cho thấy, anh Soi bị 02 vết thƣơng tại mặt sau đùi phải, vết
phía trên xuyên vào đùi 3 cm, vết phía dƣới cắt đứt động mạch, tĩnh mạch đùi
sau gây chảy mất nhiều máu. Nguyên nhân bị hại chết là do sốc mất máu cấp