Page 21 - Nefes8TÜMÜ_Neat
P. 21
4.İyon Demeti
İyon demeti ile işleme, bir iyon kaynağı tarafından üre-
tilen iyon akışının hızlandırılması ve vakum durumunda
numunenin yüzeyine odaklanmasıyla gerçekleştirilir. İyo-
nik akış yoğunluğu ve iyonik enerjinin hassas kontrolü
sayesinde nanometre ölçeğinde, moleküler ve atomik se-
viyede işlem yapmak mümkündür. İyon demeti makinesi
çok düşük yüzey deformasyonu meydana getirir. Ancak,
işletme maliyeti yüksektir.
Şekil 1. Lazer ile bir doğal taş numunenin işlenmesi
yöntemin başlıca avantajlarındandır. Bunun yanında yön-
tem yüksek ilk yatırım ve işletme maliyetine sahip olması,
üretim hızı ve verimin düşüklüğü, sadece ince numuneler
için kullanılabilmesi, yetenekli bir operatör gerektirmesi
ve yüksek ışık yansıtan malzemeler için kullanılamaması
gibi dezavantajlara sahiptir.
Şekil 3. Elektron demeti ve iyon demeti kesme makineleri
2. Plazma Ark 5.Ultrasonik Yöntem
Plazma arkının ısı enerjisiyle malzemelerin kesilmesi/iş- Ultrasonik işlemede, mekanik titreşime dönüştürülen
lenmesi bir diğer ileri kesme teknolojisidir. Plazma arkı mıknatıssal etkiler vasıtasıyla ultrasonik dalgalar üretilir.
yüksek enerji yoğunluğuna, ark kolonunda yüksek sı- Bu yöntemde malzeme, bir süspansiyon içerisindeki ince
caklığa ve yüksek delme kabiliyetine sahiptir. Kaynak ve aşındırıcı taneler ile erozyon yoluyla numuneden uzak-
şekillendirme yapabilir. Yüksek hızlı, verimli ve kesim böl- laştırılır. Bir aşındırıcı tüpten aşındırıcı taneler verilmek-
gesinde düşük deformasyon meydana getiren bir yön- tedir. Cihaz ile numune ara yüzeyi arasındaki su, basınç
temdir. Bunun yanında karmaşık yapılı donanımı, yüksek altında aşındırıcılı süspansiyonu sağlamak için kullanılır.
gaz tüketimi ve yalnızca kapalı alanda kullanılabilmesi Yöntem, çok sert ve kırılgan malzemelerin işlenebilme-
gibi dezavantajları vardır. si, çok düzgün ve yüzeyi kaliteli kesimler yapılabilmesi,
düşük işletme maliyetine sahip olması ve çevre dostu
olması gibi avantajlara sahiptir. Yüksek ilk yatırım maliye-
tine sahip olması, malzeme uzaklaştırma oranının düşük
olması, yumuşak ve sünek malzemeler için uygun olma-
ması ve süspansiyonun sık sık değiştirilmeye ihtiyaç duy-
ması gibi dezavantajları vardır.
Şekil 2. Lazer ve plazma ark ile kesme
3.Elektron Demeti
Yüksek enerjili yakınsak elektron demetinin termal ya
da iyonlaşma etkisini kullanarak malzemelerin işlen-
mesi esasına dayalı bir ileri teknolojidir. Tungsten veya
tantalden yapılmış bir katot kullanılır. Katot, yaklaşık
2500 °C sıcaklığa ısıtılır, bu da elektronların termo-iyo-
nik emisyonuna yol açar. Katottan sonra bir ızgara yer
alır. Katot tarafından üretilen elektronların ayrılmaması
ve bir sonraki elemana yaklaşmaması için bu ızgaraya
yüksek bir negatif ön gerilim uygulanır. Işın şeklindeki
anot elektron ışınını çeker ve giderek hızlanır. Elektron Şekil 4. Ultrasonik hız ile kesme şematik görünüm
demeti ile işleme yöntemi, mekanik özelliklerinden ba-
ğımsız olarak hemen hemen her malzemeyi işleyebilmesi
ve ısıdan etkilenen bölgelerin az olması gibi avantajlara 6.Aşındırıcılı Su Jeti
sahiptir. Bunun yanında, ekipman maliyetinin yüksek ol- Aşındırıcılı hava veya su jeti sistemlerinde aşındırıcı ta-
ması, yetenekli operatör gerektirmesi, kalın numunelerin neler içeren kuru hava, nitrojen, karbon dioksit veya su
kesme ve işlenmesine uygun olmaması yöntemin başlıca gibi bir akışkan-aşındırıcı karışımlı jet, yüksek basınçta ve
dezavantajlarıdır. yüksek hızla kontrollü koşullar altında numune yüzeyine
SAYI 08-2023 NEFES LİK 21
6.06.2023 00:02:24
e-Nefes8.indd 21
e-Nefes8.indd 21 6.06.2023 00:02:24