Page 22 - Nefes8TÜMÜ_Neat

lazerin kesme kalınlığından (2 cm’ye kadar) daha
fazladır.
• ASJ’nin montajı ve kurulumu lazere göre daha kolay
ve ucuzdur.
• Plazma kesim yönteminde olduğu gibi kesilen yü-
zeylerde aşırı cüruf oluşmasına sebep olmadığı için
ikincil bir yüzey işleme gerek duyulmaz (özellikle dü-
Şekil 5. Bir ASJ makinesi şük derinlikli kesimler için). Bu da maliyet açısından
çarptırılır. Çalışma yüzeyine darbeyle çarpan jet yüzey- avantaj sağlar.
den aşındırma yoluyla malzeme uzaklaştırmakta ve kes-
me işlemi gerçekleşmektedir. • ASJ, kayaç gibi iletken olmayan malzemelerde ısı
Aşındırıcılı su jeti (ASJ) teknolojisinde, yüksek basınç ile kesim yöntemlerinden daha yavaştır ancak metal
gibi iletken malzemelerde benzer hızdadır.
altında dar çaplı bir delikten boşaltılan suyun akış hızı
800 m/s'ye kadar çıkabilir. ASJ, yüksek hızdaki su akışına • ASJ ile kesimde, diğer ileri kesme teknolojilerine
aşındırıcı tanelerin eklenmesiyle oluşturulur. Böylelikle göre daha fazla gürültü meydana gelir.
suyun kesme kabiliyeti önemli ölçüde iyileştirilebilir. • ASJ’nin birim kesme maliyeti, lazer ve plazma ile
Bir ASJ sistemi potansiyel enerjinin hazırlanması ve po- kesme işlemlerinden daha yüksektir. ASJ’nin genel
tansiyel enerjinin kinetik enerjiye dönüştürülmesi olarak anlamda avantajları ise şunlardır:
iki fiziksel prensibe dayalıdır. Su, bir basınç yükseltici • Soğuk bir kesme işlemidir. Kesilen numunenin yü-
sistem aracılığıyla yüksek bir basınca kadar sıkıştırılır ve zeyinde ve yapısında yanma, erime, şekil değiştirme
yüksek hızlarla özel olarak üretilmiş nozülden geçirilir. gibi termik problemler oluşmaz.
Meydana getirilen jet ile, numune yüzeyinde hassas bir • Tek bir makine ile birçok farklı malzemenin kesimine
kesim gerçekleştirir. İnce ve dairesel kesitli su jeti içine imkân sağlar.
odaklanan kuvvet, yüksek bir enerjiyi ortaya çıkarır. Ba- • Kesme işlemine numunenin herhangi bir noktasın-
sınçlı jetin gönderildiği noktada oluşan enerji dönüşümü, dan başlanabilir. Karmaşık ve zor kesimler yapılabilir.
temas noktasında numunenin kırılmasına neden olur. • Gıda sektöründe hijyenik kesim standartları sağlar.
ASJ’nin, diğer ileri kesme teknolojilerine göre olumlu • Zararlı gaz ve toz oluşturmadığından sağlık ve çevre
ve olumsuz yanları şunlardır: açısından avantajlıdır.
• İnce numuneler üzerinde gerçekleştirilen ASJ kesim- • Jet bileşeni olarak kullanılan su; kolay temin edilebi-
lerinde, elde edilen yüzeylerin kalitesi lazerle kesme lir, ucuz ve boldur.
yöntemine yakın ve diğer tüm kesme yöntemlerin- • Kolaylıkla otomatikleştirilebilir ve diğer kesme yön-
den üstündür. Ancak kalın numuneler için erozyon temleriyle kombine çalışacak şekilde uyarlanabilir.
tezgâhı ile kesme metodu (üzerinden elektrik akımı • Malzeme kaybının az olmasından ötürü yüksek ve-
geçirilen bir tel ile iletken malzemelerin kesilmesi) ile rimler elde edilebilir.
ASJ kesme metodundakinden daha hassas bir yüzey • Kurma-sökme işlemleri kolaydır.
elde edilmektedir.
• Kesici uç olmadığı için bileme gibi problemler yoktur.
• Lazer ile kesilemeyen, farklı yanma veya erime sıcak- • Kesme kuvveti düşüktür. Böylelikle spesifik enerji de
lığına sahip çeşitli numuneler ASJ ile kesilebilir. düşeceğinden ekonomik avantaj sağlar.
• ASJ’nin kesme kalınlığı plazma (en fazla 5 cm) ve

Şekil 6. Bir ASJ makinesinin şematik görünümü

22 NEFES LİK SAYI 08-2023

6.06.2023 00:02:25
e-Nefes8.indd 22 6.06.2023 00:02:25
e-Nefes8.indd 22