Page 100 - BOEK SELG.indb

Rudolf Steiner — Leven en Werk ǁ Band I
Maräz gedreven preek tegen de “Vijanden van de waarheid”, namelijk de leden van de Vrijmetselaarsloge “Johannes Humanitas” die zojuist in Neudörfl ingewijd was, behoorde tot Rudolf Steiners blijvende herinnerin- gen. De geheimzinnige spirituele “Loge” interesseerde hem: “de conciërge liet mij [...] er op een keer naar binnen kijken, maar dat was helemaal in het geheim”.83
Niet minder geïnteresseerd was hij in de oprichting van de sociaal demo- cratische partij van Oostenrijk, die ook in Neudörf plaats vond. Ver weg van Wenen met zijn tradities en intriges.
‘... En ik weet mij nog te herinneren hoe ik als kind uit het raam gekeken heb toen de eerste Oostenrijkse sociaal democraten met grote democra- tenflambards op voorbij kwamen om de eerste Oostenrijkse bijeenkomst in het aangrenzende vrije stuk bos te houden. Het waren merendeels mijn- werkers.’ 84
Over de omstandigheden die aanleiding gaven tot de oprichting van deze partij in Neudörfl schreef Wolfgang Zundick:
83 84
‘In 1873 kwam het tot de eerste grote beursval in de geschiedenis, met als gevolg dat de economie van heel Europa in een diepe crisis terecht kwam.
Alleen al in Wenen werden 35.000 arbeiders ontslagen. De sluiting van de firma Sigl in Wiener Neustadt [ca. 10 km ten westen van Neudörfl] leidde tot een verlies van 500 arbeidsplaatsen. Ook het kleine Neudörfl werd daar het slachtoffer van. Binnen de arbeidersverenigingen gingen stem- men op voor het vormen van een arbeiderspartij. In Wenen waren protes- ten niet mogelijk. Politie en leger waren in de hoofdstad alomtegenwoor- dig.
Als mogelijkheid om de sociaal democratische partij van Oostenrijk op te richten kwam het nabijgelegen Neudörfl in aanmerking, dat direct aan de Oostenrijks-Hongaarse grens lag en dat met de trein vanuit alle delen van het land goed bereikbaar was. In 1874 was het dan zover: vanuit alle de-
Rudolf Steiner: In: Geschichtliche Symptomatologie. [GA 185], p. 159. Rudolf Steiner: Stuttgart, 22.04.19. ‘Öffentlicher Vortrag für die Versamm- lung der Unterzeichner des Aufrufes “An das deutsche Volk und an die Kul- turwelt”. In: Neugestaltung des sozialen Organismus. [GA 330], p. 43.
100