Page 101 - BOEK SELG.indb

Boek 1 ■ Kindertijd en adolescentiejaren [1861–1879]
len van het land kwamen gedelegeerden naar Neudörfl om daar de SPÖ op te richten: uit Pilsen en Praag, uit Linz, Steyer en Wels, Villach, Kla- genfurt en Graz, uit Boedapest en Breslau.’ 85.
Gebeurtenissen die op dat moment van historisch belang waren, kwamen op deze manier het kleine, onbeduidende Oostenrijks-Hongaarse grens- dorp binnen en bereikten Rudolf Steiner als wakker, ernstig en bovenal be- langstellend kind dat zich in de eerste plaats voor de betreffende mensen interesseerde. Franz Maräz, waarvan het zeer waarschijnlijk is om aan te nemen dat hij niet alleen tegen de plaatselijke Vrijmetselaarsloge in opstand kwam, maar ook stelling nam tegen de sociaal democratie, imponeerde hem:
“hij kon zo preken dat in de kleine kloosterkerk alle kerkstoelen aan het wankelen raakten.” 86 Hoewel Johann Steiner nooit naar de kerk ging en het in politiek opzicht hartstochtelijk oneens was met deze “vurige Hongaarse patriot”, had Maräz een band met zijn vader. Zijn vader maakte zich grote zorgen over de expansieve Hongaarse factor en de op handen zijnde veran- deringen in Oostenrijk. In zijn vrije uren debatteerde hij vaak over deze po- litieke aangelegenheden onder de lindebomen bij het station. In herinne- ring daaraan schreef Rudolf Steiner:
‘Moeder breidde of haakte, mijn broertje en zusje stoeiden; daarbij zat ik vaak aan tafel en luisterde naar de onafgebroken politieke discussies van de beide mannen. Maar mijn deelname daaraan betrof nooit de inhoud van wat er gezegd werd, maar de vorm die het gesprek aannam. Zij waren het altijd met elkaar oneens; zei de een “ja”, dan was het antwoord van de ander “nee”.’ 87
Een nieuwe wereld opent zich
Voor Rudolf Steiners eigen geestelijke ontwikkeling waren noch de poli- tieke discussies van de vader, noch de preken van Maräz van doorslagge-
85 Wolgang Zumdick: Rudolf Steiner in Wien. Wien: Metro Verlag 2010, p. 27.
86 Rudolf Steiner: ‘Undatierte autobiographische Aufzeichnung’. Die Recht-
fertigung der geistigen Wirklichkeit vor dem modernen Bewusstsein. Zum Gedenken des 50. Todestages von Rudolf Steiner. Beiträge zur Rudolf Steiner Gesamtausgabe [B 49/50], p. 11.
87 Rudolf Steiner: Mein Lebensgang. [GA 28]o, pp. 28 e.v. Ned. uitg., pp. 34 /35. 101