Page 60 - DDY YKS SINIF SORU BANKASI

10. SINIF
1 3 DİN VE HAYAT ANLATIM
ÜNİTE KONU

3. DİN VE ÇEVRE
Dünya’da 17. yy’da kapsamlı olarak gündeme gelen çevre bilinci 11 asır önce Kur’an’ın ilk emirlerinde kendisini
göstermektedir.
İslam’a göre ‘çevre’ insana hizmet için mükemmel bir düzenle yaratılmıştır. Müslümana düşen bu düzeni emanet
olarak görüp ona merhametle yaklaşmak ve onu korumaktır. İnsanlar hayvanları katleder, bitki örtüsünü bozar
ve çevreyi kirletirlerse düzen bozulacaktır. Çevre sorunlarının çözümü israftan kaçınmak ve tasarruf anlayışını
geliştirmektir.
4. DİN VE SOSYAL DEĞİŞİM
İslam, Müslüman toplumların bazı temel ilke ve kriterler çerçevesinde yaşamasını ister. Bu ilkeler toplumları geri-
leme ve çözülmeden koruyan, toplumsal gelişmeyi ve ilerlemeyi yani tekamülü sağlayan kurallardır.
İslam, toplumsal olarak aşırılıklardan uzak, dengeli olmayı, önceden var olan toplumsal ögelerin ıslah edilmesini,
adaletin ve yardımlaşmanın hakim olmasını emreder. Toplumun gelişmesi için aklın ve bilimin kullanılmasını da
destekler. Değişen şartlarda İslam’ın yaşanabilmesi için içtihadı (Kur’an ve sünnet çerçevesinde aklı kullanarak
yorum yapmayı) destekler.

5. DİN VE EKONOMİ
İslam; mülk edinme, çalışma, emeğinin karşılığını alma, miras… gibi ekonomik hakları korur, çalışmayı ve üret-
meyi teşvik eder, ticareti ve alışverişi helal kılar, zekâtını vermek şartıyla servet sahibi olmaya izin verir. Çalışanla-
rın haklarının korunmasını, emeğinin karşılığını alın teri kurumadan verilmesini ister.
İslam, haksız kazancı; başkasının malını gasp ve telef etmeyi, aldatmayı, yolsuzluk yapmayı, rüşvet almayı, tefe-
cilik yapmayı ve faizi ise yasaklar.
Zekât, sadaka ve infak emirleri ile sosyal dengeyi sağlamaya çalışırken malın ve paranın bir kesimin tekeline
girmesini engellemeye çalışır. Harcamalarda ne israf ne de cimrilik; ikisi arasında orta bir yolu emreder.
6. DİN VE SOSYAL ADALET
İslam’da toplumsal statüsü ne olursa olsun tüm insanlar Allah katında eşittir. Dünyadaki mal, mülk ve makamlar
geçici olup üstünlük sebebi değildir. Tüm insanlar Hz. Adem’in (as) çocuklarıdır ve kardeştir.
Yaşama ve Sağlık Hakkı: İslam’da can dokunulmaz kabul edilmiştir. Bir kimseyi öldürenin bütün insanları öl-
dürmüş gibi olacağı, bir kimsenin yaşamasını sağlayanın da bütün insanları yaşatmış gibi olacağı ortaya koyulur.
Ruh ve beden sağlığını korumak, hastalıkların tedavi edilmesi, sağlığa zarar veren alkol ve uyuşturucudan uzak
durulması istenmiştir.
Eğitim Hakkı: İslam dininde hem hak hem de yükümlülüktür. Mekke Dönemi’nde ‘Dârü’l-Erkam’, Medine döne-
minde de Mescid-i Nebi’deki ‘Suffe’ bir eğitim merkezi olarak kullanılmıştır.
Düşünce ve İfade Özgürlüğü: Temel insani haklardandır. “Dinde zorlama yoktur...” (Bakara, 256) ayetiyle in-
sanlar, din seçiminde serbest bırakılmıştır. Ancak, hür iradesiyle karar veren kişiler dinî sorumluluklarını yerine
getirmelidir.
İbadet Özgürlüğü: İslam’ın hakim olduğu toplumlarda önemli bir yere sahiptir. Müslümanlar ilk yıllardan itiba-
ren diğer din mensuplarının ibadetlerini yapabilmesi için her türlü kolaylığı göstermişlerdir. Necranlı Hristiyan bir
heyet mescitte ibadet etmiştir.
Özel Yaşamın Gizliliği Hakkı: İslam’da mahremiyet kelimesiyle ifade edilir. Evlere izinsiz girmek ya da gözetle-
mek, sırları paylaşmak, başkalarının gizli işlerini araştırmak İslam’da yasaklanan davranışlardandır.

7. KUR’AN’DAN MESAJLAR / ÂL-İ İMRÂN SURESİ 103-105. AYETLER
“Hep birlikte Allah’ın ipine (İslam’a) sımsıkı yapışın, parçalanmayın. Allah’ın size olan nimetini hatırlayın: Hani
siz birbirinize düşman kişiler idiniz de O, gönüllerinizi birleştirmişti ve O’nun nimeti sayesinde kardeş kimseler
olmuştunuz. Yine siz bir ateş çukurunun tam kenarında iken oradan da sizi O kurtarmıştı. İşte Allah size ayetlerini
böyle açıklar ki doğru yolu bulasınız.”
“Sizden, hayra çağıran, iyiliği emredip kötülüğü meneden bir topluluk bulunsun. İşte onlar kurtuluşa erenlerdir.”
“Kendilerine apaçık deliller geldikten sonra parçalanıp ayrılığa düşenler gibi olmayın. İşte bunlar için büyük bir
azap vardır.”
60
YKS KONU ANLATIMLI SORU BANKASI