Page 51 - เล่ม 1
P. 51
ู
ื้
่
ิ
ี
ึ
ื
่
่
ุ
ั
ี
ี
ปกครองใหม่ เพยงแตร้อฟนรปแบบการปกครองทมีมาแตคร้งกรงศรอยุธยากลับมาใช้อีก การบรหารประเทศจง
้
่
่
้
่
ิ
ี
ไม่ได้เปลียนแปลงไปจากเดม เพยงแตเน้นการสรางความมั่นคงใหแก่พระราชอาณาจักร เชน การออกพระราช
ก าหนดสักเลก พ.ศ. ๒๓๑๖ เพื่อสะดวกในการควบคุมก าลังคน การขยายอ านาจเข้าไปในดินแดนที่เคยเปน
็
ประเทศราชของไทยในลาวและเขมรเพอท าใหประเทศเข้มแข็งมั่นคง และการเตรยมการให กรมขุนอินทรพ ิ
ี
้
ื
่
้
ิ
่
็
ทักษ์ ไปปกครองเขมรในฐานะเมืองประเทศราช แต่ได้เกดจลาจลในกรงธนบุรเสยก่อนจงไม่ส าเรจ สวนหว
ึ
ี
ุ
ี
ั
เมืองใหญ่ๆ ที่เปนทางผ่านของทัพพม่าก็โปรดให้แม่ทัพนายกองที่มีความสามารถไปปกครอง เชน พระยา
็
่
ี
สรสห ไปครองเมืองพิษณโลก เจ้าพระยาพิชัยราชา ไปครองเมืองสวรรคโลก นอกจากนั้นทรงแก้ปญหา
ุ
ุ
ั
์
ิ
ื
ู
ุ
่
ี
ิ
ี
ิ
้
เศรษฐกจทเกดการขาดแคลนอาหารเส้อผ้าอย่างรนแรงก่อนและหลังการเสยกรงใหอุดมสมบรณ์ดังเดม ฟนฟการ
ุ
ู
ื้
็
่
่
่
ึ
ิ
ู
ื้
พระศาสนา ฟนฟศลปะวรรณกรรมตางๆ ซงเปนรากฐานของวัฒนธรรมในสมัยตอมา
ภารกจหลักที่ส าคัญที่สดของสมเด็จพระเจ้าตากสน คือ การรักษาชาติบ้านเมืองให้อยู่รอดปลอดภัย ด้วย
ุ
ิ
ิ
่
ื้
ไทยเพ่งฟนจากความพนาศอย่างใหญ่หลวง ก าลังผ้คนไม่มากนัก พม่าสงทัพมาโจมตไทยอยูเสมอ แตก็ถูกไทยต ี
่
ู
ี
่
ิ
ิ
่
ั
ี
่
็
ิ
ุ
่
ิ
แตกพายไปทกคร้ง แม่ทัพคูพระทัยของสมเดจพระเจ้าตากสนทส าคัญ คือ สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตรย์ศึก
่
้
ี
ที่สมุหนายก(ต่อมาคือพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ ๑ แหงพระบรมราชวงศ์จักร)
และเจ้าพระยาสรสห (ต่อมาเปนสมเด็จกรมพระราชวังบวรมหาสรสงหนาท วังหน้าสมัยรัชกาลที่ ๑) เจ้าเมือง
็
ุ
ิ
์
ี
ุ
ื
ุ
พิษณโลก กล่าวได้ว่ารัชสมัยของพระองค์ต้องท าสงครามขับไล่ข้าศึกเกอบทุกป สงครามที่ส าคัญ คือ ศึกบางแก้ว
ี
ี
ี
็
ี
่
ราชบุร พ.ศ. ๒๓๑๗ ทไทยสามารถล้อมพม่าจนอดอยากยอมแพ้แก่ไทยเปนสงครามทพระองค์ต้องการแสดงให ้
่
ี
ั
็
่
ึ
่
ึ
คนไทยเหนวาพม่าสไทยไม่ได้ ไทยไม่เกรงกลัวพม่าตอไปอีกแล้ว สงครามใหญ่อีกคร้งหนงคือ ศกอะแซหวนก้ ตี
้
ู
่
ุ
่
ึ
ี
หัวเมืองเหนอ พ.ศ. ๒๓๑๘ เปนศึกใหญ่ที่พม่าเข้าตีหัวเมืองเหนอตัดก าลังไทยโดยสงไทยเข้าตีเชยงใหม่ทัพหนง
็
่
ื
่
ื
ิ
ุ
่
ี
่
ุ
่
ทัพใหญ่ยกเข้ามาทางด่านแม่ละเมา แตพม่าก็ตเชยงใหม่ไม่ได้ อะแซหวนก้ตได้เมืองพษณโลกแตถูกกองทัพไทย
ี
ี
ี
ี
ี
ี
ึ
ตลบหลัง พอดเปลี่ยนรัชกาลในพม่า กองทัพจงถูกเรยกกลับ ไทยยกติดตามโจมตีข้าศึกเสยหายยับเยิน
ิ
นอกจากขับไล่พม่าออกไปจากอาณาจักรได้แล้ว สมเด็จพระเจ้าตากสนยังได้ขยายอ านาจเข้าไปในลาว
็
ได้หัวเมืองลาวเข้ามาอยู่ในอ านาจอาจกล่าวได้ว่าสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสนเปนสมัยแหงการกู้เอกราชของชาติ
่
ิ
ึ
่
็
รวบรวมประเทศใหเปนปกแผนมั่นคง ขับไล่ข้าศกออกไปจากอาณาเขตไทยและขยายอาณาเขตออกไปอย่าง
ึ
้
กว้างขวาง สมัยของพระองค์ ไทยจงย่งใหญ่เทาเทยมเมือคร้งกรงศรอยุธยามีความรงเรอง
ิ
ึ
ี
ั
ี
ุ
่
ื
่
ุ่
ดานกฎหมายและศาล
้
เนองจากตลอดรัชสมัยของสมเด็จพระเจ้าตากสนมหาราช เปนชวงเวลาที่มีการท าศึกสงครามเกอบ
ื
็
่
ื่
ิ
ุ
่
ี
้
่
ตลอดเวลา จงท าให้ไม่มีเวลาที่จะช าระพระราชก าหนดกฎหมายต่างๆ ท าใหต้องใช้กฎหมายทมีมาตั้งแตคร้งกรง
ั
ึ