Page 60 - เล่ม 1
P. 60
ู
ี
ี
ิ
เจ้าพระยานครราชสมาทองอินทร ประสติในเจ้าจอมมารดา เจ้าหญิงยวน ธดาของเจ้าเมืองนครศรธรรมราช
์
ี
ุ
ู
(หน) (ขนษฐาของ กรมบรจาภักดศรสดารักษ์)ต้นราชสกุล อินทรก าแหง มหาณรงค์ คชวงศ์ อินทโสฬส ช ู
ิ
ิ
ี
ี
ิ
ิ
ุ
ิ
ิ
ิ
ิ
ุ
กรช เนยมสรยะ เชญธงไชย อินทนชต ศิรพร นลนานนท์
พระราชนิพนธ
์
ื่
์
์
ี
ี
ิ
่
ื
เรองทพระองค์ได้นพนธไว้นั้นก็คือ บทละครเรองรามเกยรติ วันททรงพระราชนพนธรามเกยรตฉบับน้ ี
ิ
ี
์
์
ี
ิ
่
่
ี
ี
ี
่
ื
่
็
ิ
คือ วันอาทตย์ เดอน ๖ ขึ้น ๑ ค า ปฉลู จุลศักราช ๑๑๓๒ ตรงกับป พ.ศ. ๒๓๑๓ เปนปที่ ๓ แหงรัชกาลของพระองค์
้
์
ิ
้
พระองค์ยังทรงพระกรณาโปรดเกล้าฯ ใหมีการฟนฟและสรางวรรณกรรม นาฏศลป และการละครขึ้น
ู
ุ
ื้
ี
ั
ใหม่ แม้วาจะมีศกสงครามตลอดรชกาล กระนั้นก็ยังทรงพระราชนพนธเรองรามเกยรตถึง ๔ เล่ม สมุดไทย ในป
่
ึ
ิ
์
่
ื
ิ
์
ี
่
็
ู
ิ
พ.ศ. ๒๓๑๒ นับว่าทรงมีอัจฉรยภาพสงสงเปนอย่างมาก และในรัชสมัยของพระองค์มีกวีที่สมควรได้รับการยก
ย่อง ๒ ท่าน คือ
๑. นายสวน มหาดเล็ก ซงแต่งโคลงสสภาพ แตงขึ้นเพื่อยกพระเกยรติและสรรเสรญ สมเด็จพระเจ้ากรง
ี
ี่
ุ
่
ุ
่
ิ
ึ
ธนบุร 85 บท เปนส านวนที่เรยบง่าย แต่ทรงคุณค่าด้วยเปนหลักฐานที่คนรนต่อมาได้ทราบถึงสภาพบ้านเมือง
ุ่
็
ี
ี
็
และความเปนไปในยุคนั้น
็
ิ
ิ
็
ุ
ิ
์
ึ
๒. หลวงสรวชติ (หน) ซงต่อมาในสมัยกรงรัตนโกสนทร มีบรรดาศักดเปนเจ้าพระยาพระคลัง (หน)
์
่
้
ู
ั
็
งานประพันธ์ของท่านเปนที่รจักและแพรหลาย จนถึงปจจุบัน เชน สามก๊ก เปนต้น
่
็
่
่
ื
ื่
์
่
ื
่
บทละครเรองรามเกยรตินั้น มี ๔ ตอน แบงออกเปน ๔ เล่ม สมุดไทย เน้อเรอง และโวหารทใช้นั้น หนัก
ี
ี
็
ั
ิ
็
ิ
่
ิ
ไปทางธรรม และ อิทธปาฏิหารย์ อันให้เหนพระนสัยของพระองค์ ที่ทรงฝกใฝในธรรม
ปลายรชสมย
ั
ั
ในตอนปลายรชสมัยของสมเดจพระเจ้าตากสนมหาราชได้เกดกบฎขึ้นทกรงศรอยุธยา พวกกบฎได้ปล้น
ุ
ิ
่
ี
ั
็
ี
ิ
ั
ู
จนพระยาอินทรอภัย ผ้รกษากรงเก่าจนต้องหลบหนมายังกรงธนบุร สมเดจพระเจ้าตากสนมหาราชมีรบส่งให ้
ั
ุ
ั
ี
ุ
ิ
็
ี
ื
พระยาสรรค์ขึ้นไปสบสวนเอาตัวคนผดมาลงโทษ แตพระยาสรรค์กลับไปเข้ากับพวกกบฎ และยกพวกมาปล้น
่
ิ
ิ
พระราชวังที่กรงธนบุรในเดอนมีนาคม พ.ศ. ๒๓๒๔ บังคับใหสมเด็จพระเจ้าตากสนออกผนวช และคุมพระองค์
ุ
้
ื
ี
ไว้ที่พระอุโบสถวัดอรณราชวราราม แล้วพระยาสรรค์ได้ตั้งตนเปนพระเจ้าแผนดน
็
ิ
ุ
่
เหตุการณภายหลังจากนันไมแนชดโดยมีความเชอหลายกระแส อาทิ
่
้
่
ื่
ั
์
่
ึ
ิ
สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตรย์ศึก (ทองด้วง) และ เจ้าพระยาสรสห์ (บุญมา) ซงไปราชการทัพเมืองกัมพูชา
ี
ุ
่
ึ
ี
ื
ุ
ี
และยกก าลังเข้าตีเมืองเสยมราฐ เมือทราบข่าวการจลาจลในกรงธนบร จงรบยกทัพกลับ ขณะนั้นเปนเดอน
ุ
็
ี
