Page 91 - ตำรา
P. 91
ใช้เป็นการเสริมความรู้ (Enrichment) การผลิตลักษณะนี้ เป็นการเสนอเนื้อหาที่เสริมความรู้ให้
เข้าใจเพิ่มขึ้นจากเนื้อหาในหลักสูตร เนื้อหาสาระของการผลิตจะไม่ตรงกับหัวข้อที่กำหนดในหลักสูตร การผลิต
แบบนี้จึงมักใช้ในการสนับสนุนการเรียนการสอน
3. การกำหนดวัตถุประสงค์ในการผลิต
การกำหนดวัตถุประสงค์นี้ ถือว่าเป็นขั้นตอนที่กำหนดทิศทางของวัตถุประสงค์ทางการเรียนที่ชัดเจน
และชัดเจนมากยิ่งขึ้น ซึ่งวัตถุประสงค์ทางการศึกษาอาจจะมีเพียง 1 หรือหลายวัตถุประสงค์ก็ได้ โดยการเขียน
ออกมาให้ชัดเจน เจาะจง และวัดผลได้ในเชิงพฤติกรรม
4. การวิเคราะห์ผู้ชมรายการ
รายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษา กลุ่มเป็นหมายจะแตกต่างกับรายการโทรทัศน์ทั่วไปอย่างชัดเจน
เพราะผู้ชมรายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษาคือ “ผู้เรียน” จึงต้องพิจารณาคุณลักษณะของผู้เรียน เช่น อายุ
ระดับการศึกษา ความรู้ในเนื้อหาวิชา ทักษะที่เกี่ยวข้อง เจตคติ วัฒนธรรม ความแตกต่างของแต่ละบุคคลหรือ
กลุ่มคน หลังจากได้คุณลักษณะเหล่านี้ ก็จะช่วยวางแผนขั้นต่อไปได้อย่างเหมาะสมกับความสนใจและ
ความสามารถของผู้เรียน ทั้งเนื้อหาในบท คำบรรยาย ตัวอย่างที่จะยกมาใช้ในรายการ รวมถึงการมีส่วนร่วม
ของผู้เรียน
5. การเตรียมโครงร่างเนื้อหาของรายการ
ขั้นตอนนี้เป็นขั้นตอนที่ตอบสนองวัตถุประสงค์รายการ เนื้อหาทั้งหมดที่จำเป็นจะอยู่ในการเตรียม
โครงร่างเนื้อหานี้ แต่การทำโครงร่างเนื้อหาจะทำได้โดยผู้วางแผนเป็นผู้รู้เนื้อหานั้นๆ หรือโดยปรึกษากับ
ผู้เชี่ยวชาญด้านเนื้อหา เช่นการค้นหารายละเอียดต่างๆ อาจจะได้จากห้องสมุด การสัมภาษณ์ หรือการไปที่
สถานที่ต่างๆ ซึ่งจะทำให้มั่นใจได้ว่าได้ข้อมูลที่ถูกต้อง เพื่อนำกลับมาทำโครงร่างหรือว่ากรอบของเนื้อหา ที่
ประกอบด้วย “หัวเรื่องที่สนับสนุนวัตถุประสงค์” และ “ข้อมูลหรือรายละเอียดของแต่ละหัวเรื่อง”
6. การเขียนบทรายการ
การเขียนบทเป็นขั้นตอนที่สำคัญเปรียบเสมือนแผนที่นำทางสำหรับการผลิตรายการที่ช่วยให้ทีงาน
เข้าใจตรงกันและสามารถผลิตรายการได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะการเขียนบทคือการนำรายละเอียดที่
จำเป็นระบุถึงข้อมูลสำคัญในการผลิตรายการมาเสนอในเนื้อหา เช่น รูปแบบรายการ ภาพ และคำบรรยาย
เนื้อหาของส่วนต่างๆ ที่แตกต่างกัน เพื่อให้รายการผลิตออกมาแบบเสร็จสมบูรณ์ บทโทรทัศน์เพื่อการศึกษา
สามารถเขียนออกมาเป็นแบบบทความ (Script) หรือรูปแบบบทประกอบภาพ (Storyboard) ก็ได้ เพื่อให้
ทีมงานได้เห็นวัตถุประสงค์ เนื้อหาทั้งหมด และเข้าใจการทำงานไปในทิศทางเดียวกัน
7. การเตรียมวัสดุอุปกรณ์และสถานที่ในการถ่ายทำรายการ
การถ่ายทำมีหลายแบบ ทั้งการถ่ายทำในห้องผลิตรายการ บางรายการถ่ายทำนอกสถานที่ บาง
รายการมีทั้ง 2 แบบ ถ่ายทำในห้องผลิตรายการและถ่ายทำนอกสถานที่ การเตรียมวัสดุอุปกรณ์และสถานที่ใน
การถ่ายทำรายการจึงแตกต่างกันไป นอกจากนี้ยังมีเรื่องระบบเครื่องมือที่จะใช้ถ่ายทำว่าต้องเป็นระบบแบบ
ไหน เช่น ระบบ HDV, DVCAM, Betacam, U-Matic หรือ VHS และยังมีเรื่องอุปกรณ์การบันทึกสื่อ ถ้าเป็น
อดีตจะเป็นระบบอะนาล็อกต้องบันทึกลงม้วนเทป แต่ในปัจจุบันเป็นระบบดิจิทัลสามารถเปลี่ยนการบันทึกลง
81
