Page 320 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 320
ก่อเปนพระธาตุเจดีย์สรวมขึ้นปีหนึ่งจึงแล้วแต่องค์ ยอดยังไม่มี แลพระสงฆเจ้าทั้งหลายจึงนมัสการ อันว่าชะ
พ่อชีพราหมณ์ทั้งหลายอันอยู่ในปัญจมัชฌคาม อันเปนหลานเหลนแห่งนางโมคคัลลี อันเปนพระมารดาพระ
โมคคัลลาน์ แลนางสารีเปนพระมารดาพระสาริบุตร อันอยู่ในปัญจมัชฌคามก็กลายมาเปนเมืองสวรรคโลก
แลพระธาตุพระสาริบุตรเจ้า ก็บรรจุไว้ในเจดีย์พระธาตุข้างเหนือ แลธาตุพระโมคคัลลาน์เจ้า ก็บรรจุไว้ใน
บ้านนางโมคคัลลี แลนางทั้งสองนี้ก็เปนญาติแก่กัน แลบ้านอุตรคามินี เดิมแต่ล้วนชะพ่อชีพราหมณ์ไป
ค้าขายแก่กัน กินบวชถือศีลด้วยกัน แลเจ้าธรรมกุมารลูกพระธรรมราชา แลเจ้าอุโลกกมาร เปนเจ้าภิกษุ
ุ
ทรงไตรปิฎกแลออกจากพระสาสนา พระบิดามารดาแลเผ่าพันธุ์ให้เปนพระยา จะได้ช่วยกันป้องกน
ั
่
ั
อันตรายศัตรู อันจะมาแต่ทิศต่าง ๆ ครั้นคิดแล้วจึงให้พระสาสนนั้นไปแกชาวบ้านปัญจมชฌคามให้ทำ
กำแพงล้อมบ้าน ให้รอบคอบแล้วให้ตั้งเรือนหลวงแล้ว จึงให้มารับเอาเจ้าอุโลกกุมารราชาภิเศกให้เปนพ
ระยาศรีธรรมาโสกราช ในเมืองหริภุญไชย ด้วยนางพราหมณี แล้วให้ชาวบ้านอุตรคามทำกำแพงล้อม
ี
บ้านให้มั่นคงแล้ว จึงชะพ่อชีพราหมณ์ผู้ใหญ่ มารับเอาธรรมกุมารไปราชา ภิเศกด้วยนางพราหมณ ก็ได้ชื่อ
ั
ว่ากัมโพชนครคือเมืองทุ่งยั้ง แลให้สาสนนั้นไปถึงบ้านบุรพคาม ตกแต่งกำแพงแลคูให้ทำพระราชวงให้
บริบูรณแล้ว จึงให้ชะพ่อชีพราหมณ์ผู้ใหญ่มารับเอาเจ้าสีหกุมารไปราชาภิเศกด้วยนางพราหมณี นั้น จึง
ให้ชื่อเมืองบริบูรณ์นคร อันว่าเมืองทั้งสี่เมืองนี้ก็เปนกระษัตริย์ซื่อตรงต่อกัน แล้วจะได้มีใจโลภแก่ราชสมบัต ิ
หามิได้ ต่างกันต่างก็อยู่ ครั้นถึงเทศกาลก็ถวายบังคมลาแล้วก็ไป แลจะได้มีใจชังแลมีจิตรฤษยาแก่กันหามิได ้
แต่กระษัตริย์สืบ ๆ กันมาได้ ๓ ชั่วตระกูล
๏ แล้วให้กำหนดกฎหมายไว้ทุกน่าด้าน แล้วให้กำหนดกฎหมายไปถึงเมืองกัมโพชนคร ให้กำหนด
ี
ี
กฎหมายสืบ ๆ กันไปถึงเมืองคิร เมืองสวางคบุรี เมืองยางคิรี นครคิร เมืองขอนคิรี แลเมืองเหล็ก เมืองสิง
เทา เมืองทั้งนี้ขึ้นแก่เมืองกัมโพชนคร ท้าวพระยาตกแต่งบ้านเมืองทุกแห่ง แลเมืองพิบูลย์นคร อันขึ้นแก่
เมืองหริภุญไชยคือเมืองลำพูนทุกวันนี้ แลเมือง ๘ หัวเมืองนั้น ให้แต่งเครื่องสาตราวุธแลตรวจด่านทาง ให้
แต่งคนเร็วม้าใช้ไปฟังข่าวแก่กันให้เปนอันหนึ่งอันเดียวทุกเมือง
จากตำนานพงศาวดารเหนือตอนนี้มีประเด็นที่น่าสนใจ คือ
(๑) “เจ้าอุโลกกุมาร เปนเจ้าภิกษุทรงไตรปิฎกแลออกจากพระสาสนา”
ข้อสังเกต : พระนามของเจ้าชายชื่อ อุโลกกุมาร มีความสอดคล้องกับ ติโลก อันเป็นพระนามของ
เจ้าพระญาติโลกราช กษัตริย์แห่งล้านนาเชียงใหม่
(๒) “จึงให้มารับเอาเจ้าอุโลกกุมารราชาภิเศกให้เปนพระยาศรีธรรมาโสกราช ในเมืองหริภุญไชย”
มหาสรีธัมมติโลกราชะ : ติโลกราชกับอำนาจเหนือดินแดนเหนือล่าง
หน้า ๓๒
