Page 440 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 440
เมื่อทัพหลวงของสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถมาถึงเมืองเชียงชื่นก็ได้รบกับหมื่นแคว่น จนได้ชัยชนะ
ดังในพระราชพงศาวดารกรุงเก่าฯ ฉบับหลวงประเสริฐฯ ว่า “ศักราช ๘๓๖ มะเมียศก (พ.ศ. ๒๐๑๗) เสด็จไป
1
ั
ิ
ี
้
ี
เอาเมืองเชลียง” เมื่อทางฝ่ายพิษณุโลกไดเมืองเชลยง – เชียงชื่น (ศรีสัชนาลัย) คืนเป็นขอบขัณฑสมาดงเดม
ุ
ี
แล้ว สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงโปรดให้บูรณะตกแต่งพระศรีรัตนมหาธาตเมืองเชลยงใหม่เป็นทรงปรางค ์
สูงเด่นตระหง่านเป็นศิลปกรรมแบบอยุธยาที่นิยมกันในสมัยนั้น (จากเดิมน่าจะเป็นพระศรีรัตนมหาธาตทรง
ุ
ดอกบัวตูม) แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. ๒๐๒๕ มีบันทึกในพระราชพงศาวดารกรุงเก่าฯ ฉบับหลวงประเสริฐฯ ว่า
“ศักราช ๘๔๔ ขาลศก (พ.ศ. ๒๐๒๕) ท่านให้เล่นการมหรสพ ๑๕ วัน ฉลองพระศรีรัตนมหาธาตุ” เป็น
2
ี
การฉลองพระศรีรัตนมหาธาตุเมืองเชลยง (เชียงชื่น) ศิลปกรรมแบบอยุธยานี้ยังเป็นดั่งปราการเพื่อให้ทราบว่า
ื่
อาณาเขตของราชอาณาจักรอยุธยาทางทิศเหนือมาจรดที่เมืองเชลียงนี้ ปัจจุบันชาวบ้านชาวเมืองไดเรียกชอวัด
้
ตามศิลปกรรมที่ปรากฏว่า “วัดพระปรางค์” มีทัศนียภาพสวยงามตระหง่านอยู่คุ้งน้ำรายรอบวัด
จากเรื่องราวในประวัติศาสตร์เกี่ยวกับหมื่นด้งนคร และเหตุการณ์สำคัญในชีวประวัติองค์ท่านทมีความ
ี่
กล้าหาญ เป็นผู้มีวาทศิลป์ดี มีปัญญาอันเฉียบคม เป็นแม่ทัพที่ทรงบารมีอย่างยิ่ง ความซื่อสัตย์ ความจงรักภักด ี
ั้
ี
้
ต่อเจ้าเหนือหัว มีความเด็ดเดี่ยวกลาหาญ ยอมตายโดยไม่ยอมให้ใครตราหน้าว่าเป็นขบถ ความดงามทงหลาย
เหล่านี้จึงเป็นบุคคลที่เป็นที่นับถือ เป็นที่ยึดเหนี่ยวทางจิตใจ ของผู้คนอย่างมาก
้
้
่
ในหลายชุมชนไมว่าจะเป็นเวียงดง ตำบลน้ำแพร่ อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่, เวียงดง ตำบล
ป่าสัก อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ และเมืองด้ง ตำบลบ้านตึก อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย ต่างให้
ความสำคัญกับหมื่นด้งนครเป็นอย่างมากในฐานะอารักษ์เมือง (ชุมชน) ตามความเชื่อในแต่ละท้องถิ่นม ี
ประเพณีอันเกี่ยวเนื่องกับหมื่นด้งนครที่แสดงความเป็นอัตลักษณ์
1 ประชุมพงศาวดารฉบับกาญจนาภิเษก เล่ม ๑, ๒๕๔๒, หน้า ๒๑๗.
2 ประชุมพงศาวดารฉบับกาญจนาภิเษก เล่ม ๑, ๒๕๔๒, หน้า ๒๑๗.
เจ้าหมื่นด้งนคร : ผีอารักษ์ และมายาคติทางประวัติศาสตร์
หน้า ๕๖