Page 451 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 451
และมีหนังสือของที่ว่าการอำเภอเมืองด้ง วันที่ ๓๐ กรกฎาคม ร.ศ. ๑๒๑ (สำเนาส่งกับบอกที่ ๔๐/
๕๗๓) กล่าวถึงการสอบหาความจริงในเรื่องได้เกณฑ์หนานสุตา นายเป้อ นายตัน หาบเสบียงส่งพลตำรวจเกิด
ั้
ยิงกันกับพวกเงี้ยว มีว่า “ข้าพเจ้าหนานสุตา นายเป้อ นายตัน เป็นชาติลาว สังกัดขึ้นมณฑลพิษณุโลก ตง
1
บ้านเรือนอยู่ตำบลบ้านตึก อำเภอเมืองด้ง เข้าชื่อกันขอให้ถ้อยคำชี้แจงต่อท่านกรมการอำเภอ” จึงเป็น
เอกสารสำคัญที่อำเภอเมืองด้งรายงานราชการความเมืองไปยังส่วนกลาง
วันที่ ๑ กันยายน พ.ศ. ๒๔๕๖ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงบัญชาให้กระทรวงมหาดไทย
จัดพิมพ์ทำเนียบท้องที่หัวเมือง กระทรวงมหาดไทย พุทธศักราช ๒๔๕๖ ม.ป.ท. รหัส ป. ๗๔๒ (เก็บไว้ท ี่
หอสมุดดำรงราชานุภาพ วังวรดิศ หน้าที่ ๑๒๕) ว่าตั้งที่ว่าการอำเภอเมืองด้งที่บ้านหาดเซี่ยว (ซ โซ่) แบ่งเป็น ๖
ตำบลคือ (๑) ตำบลหาดเซี่ยว (๒) หนองอ้อ (๓) ป่างิ้ว (๔) แม่สำ (๕) บ้านตึก (๖) บ้านแก่ง สิ่งที่น่าสังเกตคือ
คำว่า “บ้านตึ๊ก” ภาษาล้านนาคำนี้ พิมพ์ผิดเป็น “บ้านตึก” ไม่มีรูปวรรณยุกต์ตรี มาแล้วตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๕๖
เรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน
ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ มีพระราชบัญญัติ พ.ศ. ๒๔๕๙
็
ี่
ประกาศให้ใชชอตำบลทตั้งว่าการเปนอำเภอเป็นชื่ออำเภอนั้นๆ อำเภอเมืองด้งจึงถูกเปลยนเป็น “อำเภอหาด
้
ื่
ี่
เสี้ยว” ใน พ.ศ. ๒๔๕๙ สังกัดจังหวัดสวรรคโลก ขณะนั้นจังหวัดสวรรคโลก แบ่งพื้นที่ปกครองเป็น ๒ อำเภอ
2
คือ อำเภอวังไม้ขอน และอำเภอหาดเสี้ยว อำเภอหาดเสี้ยวแบ่งเขตการปกครองเป็น ๘ ตำบล ได้แก่
๑. ตำบลหาดเสี้ยว ๕. ตำบลแม่สำ
๒. ตำบลหนองอ้อ ๖. ตำบลบ้านตึก
๓. ตำบลป่างิ้ว ๗. ตำบลบ้านแก่ง
๔. ตำบลศรีสัชนาไลย ๘. ตำบลท่าไชย
กระทั่ง พ.ศ. ๒๔๘๒ รัฐบาลจึงมีประกาศพระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนนามจังหวัดและอำเภอบางแห่งลง
วันที่ ๑๗ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๒ ให้เรียกอำเภอหาดเสี้ยวเป็น “อำเภอศรีสัชชนาลัย” ซึ่งตั้งอยู่ที่บ้านหาดเสยว
ี้
ั
เช่นเดิม เป็นอำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย มาจนถึงปัจจุบัน (สังเกตว่าจะมีการใช้พยัญชนะ “ช” ๒ ตว
ติดกัน ปัจจุบันลดรูปเหลือ “ช” ตัวเดียว เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๓
นี่จึงเป็นที่มาของเมืองด้งและอำเภอเมืองด้งที่ไม่มีอยู่แล้วในแผนที่ประเทศไทยในปัจจุบัน หลงเหลอ
ื
เพียงชื่อบ้านนามเมืองในอดีตให้ลูกหลานชาวเมืองด้งได้ระลึกถึง
1 ประชุมพงศาวดาร ตอนเงี้ยวปล้นเมืองแพร่ พ.ศ. ๒๔๔๕, หน้า ๔๓.
2 ทำเนียบท้องที่หัวเมือง กระทรวงมหาดไทย พระพุทธศักราช ๒๔๗๐, พิมพ์เมื่อวันที่ ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๗๐ โรง
พิมพ์หนังสือพิมพ์ไทย, หน้า ๒๐๔.
เจ้าหมื่นด้งนคร : ผีอารักษ์ และมายาคติทางประวัติศาสตร์
หน้า ๖๗
