Page 464 - หนังสือเมืองลับแล(ง)

สถานที่และประเพณีสำคัญ

๑. โฮงหลวงเจ้าหมื่นด้งนคร

โฮงหลวงเจ้าหมื่นด้งนครตั้งอยู่หมู่ที่ ๑๑ บ้านปลายนา คำว่า “โฮง” เป็นภาษาไทยเหนือแปลว่า โรง

หรือ อาคารศาลา เดิมเป็นอาคารไม้โถง เสา ๙ ต้น และได้มีการปรับปรุงให้เป็นโครงสร้างก่ออิฐถือปูน (เมื่อ

เดือนมิถุนายน พ.ศ. ๒๕๖๑ ได้มีการขยายโฮงเป็นพาไลให้มีความกว้างขวางมากขึ้น) ภายในมีชั้นวางเครื่อง
สักการะ ผู้ที่เคารพนับถือเจ้าหมื่นด้งนครจะนำมาลัย ดอกไม้ บายศรี ตุ๊กตาช้าง - ม้า มาถวายอยู่เป็นประจำ

ั
ถือได้ว่าโฮงนี้เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ทชาวตำบลบ้านตึก (เมืองด้ง) และพื้นที่ใกล้เคียงจะมาร่วมจดพิธีในประเพณ ี
ี่
แห่น้ำขึ้นโฮงสรงน้ำเจ้าหมื่นด้งเป็นประจำทุกปี หลังวันมหาสงกรานต์ ๗ วัน ปัจจุบันได้กำหนดเป็นวันที่ ๑๙
เมษายน ด้านหน้าโฮงหลวงจะมีบ่อน้ำเก่า ชาวบ้านจะตักน้ำจากบ่อขึ้นมาทำพิธีที่โฮงหลวง ซึ่งปัจจบันบ่อน้ำได ้
ุ
ถูกถมหายไปเสียแล้ว (คือบริเวณต้นมะขามด้านหน้าริมถนน)

และเมื่อ พ.ศ. ๒๕๕๐ ชาวบ้านปลายนาได้ร่วมกันสร้างโฮงเล็กด้านหน้าขึ้นอีกโฮงหนึ่งเป็นอาคารไม้

๒. อนุสาวรีย์เจ้าหมื่นด้งนคร

อนุสาวรีย์เจ้าหมื่นด้งนคร ตั้งอยู่บริเวณม่อน (เนินเขา) ได้จัดสร้างขึ้นในช่วง พ.ศ. ๒๕๒๕ – ๒๕๒๖

้
ประดิษฐานทางทศใต้ของม่อน ถัดจากสถานีอนามัยตำบลบ้านตึก โดยมีโฮงหลวงเจาหมื่นด้งนครตงอยู่ทางทศ
ิ
ั้
ิ
เหนือของม่อน
ใน พ.ศ. ๒๕๒๕ นายเคลือบ ระงับใจ (อดีต)กำนันตำบลบ้านตึกได้ชักชวนราษฎรในพื้นที่จัดสร้าง
อนุสาวรีย์เจ้าหมื่นด้งไว้เป็นศูนย์รวมใจของชาวเมืองด้งและผู้คนทั่วไป กำนันเคลือบได้ให้ข้อมูลกับผู้ร่างแบบ

ของกรมศิลปากร มีลักษณะเป็นบุรุษวัยฉกรรจ์ ในอิริยาบถยืน เอียงตัว หันหน้าไปทางซ้าย ไว้ผมทรงมหาดไทย
มือทั้งสองจับปืนไฟ ด้านหลังสะพายดาบ ในรูปแบบนักรบโบราณ น่าเกรงขามอย่างยิ่ง

โดยชาวบ้านได้ร่วมบริจาคโลหะทองเหลืองและสำริดแล้วทำพิธีหล่อที่วัดปลายนา ในเดือนพฤศจิกายน

ิ
ภายใต้การควบคุมของโรงหล่อบุญมาศลป์ แล้วเสร็จประมาณต้นเดอนเมษายน พ.ศ. ๒๕๒๖ มีการตั้งขบวนแห่
ื
รับอนุสาวรีย์เจ้าหมื่นด้งจากตลาดหาดเสี้ยว อำเภอศรีสัชนาลัย มายังบริเวณตำบลบ้านตึก ซึ่งนายผิน พงษ์
พันธุ์ (อดีต)กำนันตำบลบ้านตึกไดร่วมกับชาวตำบลบ้านตึกสร้างฐานสำหรับประดิษฐานอนุสาวรีย์เจ้าหมืนด้ง
่
้
นคร ต่อมาได้มีการจัดสร้างแท่นใหม่แล้วนำอนุสาวรีย์หมื่นด้งนครย้ายมาที่แท่นใหม่
่
้
ชาวเมืองด้งได้อัญเชิญภาพลายเส้ยอนุสาวรีย์เจาหมื่นด้งนครไปเป็นดวงตราประจำองค์การบริหารสวน
ตำบลบ้านตึก และดวงตราประจำโรงเรียนเมืองด้งวิทยา

เจ้าหมื่นด้งนคร : ผีอารักษ์ และมายาคติทางประวัติศาสตร์

หน้า ๘๐