Page 76 - STAV broj 153

putopis

druge građevine iz osmanskog perioda. Džamija Mustafa-age Cistarakisa, Atina
Prva džamija do koje dolazimo nalazi se Fethije džamija, Atina
na zapadnom dijelu zidina. Izgrađena je
1618. godine s medresom i imaretom. Dio
kompleksa postalo je i turbe Aslan-paše,
nekadašnjeg sandžak-bega. U blizini su
biblioteka, hamam i karavan-saraj, izgra-
đeni također u osmanskom periodu. Danas
je u džamiji smješten Etnografski muzej.
Osmanlije su, istočno od ovog kompleksa,
a nakon što su pod komandom Sinan-paše
zauzele grad, izgradile Fethije džamiju.
Džamiju je obnovio Alipaša Tepelenski.
Turbe podignuto njemu u spomen nalazi
se pored ulaza u džamiju. Alipaša je bio
neustrašivi vladar albanskog porijekla.
Pod njegovom vlašću taj sandžak doži-
vio je procvat.

DŽAMIJE U SOLUNU I VERIJI STARIJE od najznačajnijih objekata islamske arhi- U neposrednoj je blizini i Mustafa-be-
SU PETSTO GODINA tekture u Grčkoj. Rađena je prema projek- gova džamija. I ona je u izuzetno lošem sta-
tu najvećeg osmanskog arhitekte Mimara nju i potrebna joj je rekonstrukcija. Oko
Osmanlije su 1430. godine, pod vod- Sinana. Bila je poznata po lancima koji su džamije je izgrađen stambeni kompleks.
stvom sultana Murata II, osvojile Solun držali veliki luster. Dobro je očuvan dža- Najbolje očuvana džamija u gradu
i u njemu ostale pet stoljeća. Solun tada mijski minber. Verija jeste Medrese džamija, izgrađena
postaje grad tolerancije i multietničnosti. 1716. godine. Njen graditelj bio je hadži
U njemu su živjeli pravoslavci, jevreji, ka- U gradu postoje još dvije džamije: Ahmed-aga. Džamija je ime dobila po me-
tolici i muslimani. U tom je periodu grad Mehmed-begova i Mustafa-begova dža- dresi u čijoj se neposrednoj blizini nalazila.
bio jedan od najznačajnijih trgovačkih mija. Nakon povlačenja Osmanlija, dža- Medresa je stradala u požaru 1920. godine.
centara Osmanskog carstva. Izgrađene mije više nisu održavane. Mehmed-bego- Kupola džamije obložena je bronzom,
su brojne džamije, kuće, karavan-sara- vu džamiju izgradio je krajem 15. stoljeća a unutrašnjost ukrašena arabeskama i
ji, biblioteke, hamami i imareti. Nakon Mehmed-beg, zet sultana Bajazida II. Iako kur’anskim ajetima. Za vrijeme osman-
povlačenja Osmanlija, mnogi su objekti je to najveća i najstarija sačuvana džami- skog perioda bila je to najveća džamija u
srušeni i izgorjeli, a sačuvan je jedan dio ja u Sezu, trenutno je na granici rušenja. gradu. U blizini ove još su dvije džamije:
u centralnom dijelu grada. To su Aladža Od džamije su ostale samo zidine, svje- Orta (srednja) i Tekijska džamija. Orta
Imaret džamija, Hamza-begova džamija doci prohujalih vremena. džamija izgrađena je krajem 15. stoljeća
i hamam, Jeni džamija i hamam, te Pa-
šin i Jahudijev hamam. Svi su oni u pri-
lično dobrom stanju. Najljepši primjer
rane osmanske arhitekture jeste Aladža
Imaret džamija. Izgradio ju je Ishak-paša
krajem 15. stoljeća. Ime je dobila po jav-
noj kuhinji (imaret) koja je bila dio dža-
mijskog kompleksa. Danas se džamijski
prostor koristi za organiziranje izložbi,
koncerata i drugih kulturnih sadržaja.

Putovanje kroz Grčku završavamo u
Veriji i Sezu (Seres). U oba grada itekako
su vidljivi ostaci osmanske arhitekture.
Muslimansko je stanovništvo, nakon ugo-
vora koji je 1923. godine potpisan u Lo-
zani, gotovo u potpunosti napustilo grčku
pokrajinu Makedonija. U Sezu (Seres) je
sačuvana Zindžirli džamija, koja je jedna
od najstarijih osmanskih džamija i jedan

DVA ISLAMSKA FAKULTETA U TRAKIJI i bila je u to doba jedan od najistaknuti-
jih primjera osmanske arhitekture u tom
sandžaku. Danas je ova džamija u vrlo
lošem stanju.
Danas u Grčkoj postoje dva islamska fakulteta. Jedan u Komotiniju, a drugi u Ehinosu Tekijska džamija nedavno je rekon-
(regija Ksanti), u zapadnom dijelu grčke Trakije. U Parlamentu Grčke muslimani ima- struirana. Vidljivi su tragovi preuređenja
ju dva zastupnika, te nešto više zastupnika u gradovima u oblasti Trakija. U tom dijelu u crkvu, mada je prilikom posljednje re-
Grčke muslimanska djeca pohađaju nastavu na turskom i grčkom jeziku. Sve spome- konstrukcije obnovljen i minaret. Za vrije-
nuto ide u prilog činjenici da su muslimani u Grčkoj u znatno boljem položaju nego me Osmanskog carstva bila je to centralna
muslimani u Bugarskoj i Rumuniji. džamija u Veriji. n

76 8/2/2018 STAV