Page 49 - BROJ 56 31.03.2016.

FONDOVI EU ZA Iz EU Info Centra naglašavaju da je program Program, kako je istaknuto, predstavlja ve-
KREATIVCE Evropske unije “Kreativna Evropa” kreiran liku šansu za kulturni sektor u BiH imajući u
kako bi bio podrška kulturnom, kreativnom vidu trenutnu situaciju i nedostatak sredsta-
i audiovizualnom sektoru. BiH je 2014. go- va. Također, učešće u programu omogućava
esk “Kreativna Evropa Bosne i Hercego-
Dvine” na raspolaganju je kulturnim rad- dine potpisala sporazum s EU o pristupa- saradnju umjetnika, kulturnih radnika, krea-
tivnih organizacija i audiovizualnih stvaraoca
nju programu “Kreativna Evropa”, koji obu-
nicima i profesionalcima iz audiovizualnog
sektora za sva pitanja u vezi s apliciranjem hvata, odnosno objedinjuje dva prethodna iz BiH i Evropske unije.
Program “Kreativna Evropa” osigurava oko
programa – “Kultura” i “Media”.
za istoimeni program koji na raspolaganju
ima više od 1,4 milijardi eura za kreativce Desk “Kreativna Evropa Bosne i Herce- 60 posto sredstava za projekte, dok je 40
govine", s kancelarijama u Sarajevu i Ba-
posto sredstava potrebno pronaći u matičnoj
iz cijele Evrope.
njoj Luci, tehničko je tijelo koje daje infor- državi. U okviru potprograma “Kultura” otvo-
macije o svim pozivima za projekte koji se rena su dva poziva – za projekte književnog
objavljuju u okviru ovog programa, poma- prevodilaštva te poziv za projekte podrške
že aplikantima da se snađu u birokratskim integraciji izbjeglica. U okviru potprograma
procedurama i pravilima i konsultira se s “Media” otvoreni su pozivi za TV programi-
njima prilikom predaje aplikacija. Desk ima ranje, za podršku pojedinačnim projektima i
direktnu vezu s Bruxellesom i uvezan je u filmskim festivalima.
mrežu putem koje ostvaruje svakodnevni U 28 zemalja članica EU identificirano je
kontakt i razmjenu informacija s drugim 11 kulturnih kreativnih tržišta u proteklom
deskovima. periodu (izdavaštvo, muzika, TV, videoigri-
ce, vizualne umjetnosti, novine, film, radio,
arhitektura i dr.). Ovi sektori zapošljavaju
EVROPA NIJE PROLAZNI KINESKI HIR sedam miliona ljudi.
eforme u vrijeme Denga Xiaopinga, kineskih investicija jeste Velika Britanija. McDONALD’S VRIJEDI
Roca moderne Kine, i njegova politika Kineske investicije ojačale su ekonomi-
otvaranja prema svijetu bile su podstaknute ju ove zemlje za oko 5,1 milijardi dolara VIŠE OD RUSKOG
normalizacijom američko-kineskih odnosa. svježeg novca. Poslije Britanaca, na listi TRŽIŠTA DIONICA
Tokom osamdesetih godina prošlog vijeka su Italijani, koji su velikodušno prihvatili 3,5
trgovina između Kine i Evrope polahko se milijardi iz kineske kase. Što se tiče same
vinula nebu pod oblake. Danas je Evropa strukture ulaganja, kineski kapital kreće se
ta koja predstavlja najvažnijeg partnera od prirodnih resursa i trgovine ka širokom
Pekingu u naučno-tehnološkom razvoju spektru industrija i kupoprodaje imovine i
i investicijama. kompanija širom Evrope.
Kineski kapital doslovno je poplavio glavne Slabljenje eura i kineske investicije u Evropi
pokretače ekonomije EU: od britanskog djeluju sinhronizirano. Posljednja dešava-
tržišta nekretninama preko investicija u nja na tržištu ukazuju na to kako stanje s
razvoj njemačkih naprednih tehnologi- kineskim investicijama u EU ni ubuduće
ja, do francuske industrije i italijanskog neće biti mnogo promijenjeno – Kinezi ne elike kompanije mnogo vrijede, ali se njiho-
energetskog sektora. Glavna destinacija namjeravaju otići iz EU, oni tu žele ostati. Vva tržišna vrijednost može dobro prikazati
tek u usporedbi s vrijednostima berzi nekih
država. Tako Netflix vrijedi 40 milijardi dolara,
McDonald’s 109 milijardi, a Google i Ama-
zon zajedno vrijede oko 750 milijardi dolara.
Bank of America Merrill Lynch napravila
je jednostavnu usporedbu privatnih kom-
panija koje vrijede mnogo s vrijednostima
berzi nekih država. Tako Adobe, naprimjer,
vrijedi 42 milijarde, kolika je i vrijednost tr-
žišta vrijednosnim papirima Poljske. PayPal
vrijedi otprilike koliko i dionice izlistane na
Istanbulskoj berzi.
Intel je vredniji od cijele meksičke berze, a
McDonald’s je težak kao i rusko tržište di-
onica. MasterCard je za dvije milijarde jači
od berze u Indoneziji, a Googleu i Amazo-
nu skupa fali šest milijardi da budu vrijedni
kao i cjelokupno tržište dionicama u Kini.
Većina ovih velikih kompanija izlistane su na
Njujorškoj berzi, što znači da je NYSE više-
struko vrednija od nekih velikih svjetskih berzi.

piše: Ahmed Šečunović

STAV 31/3/2016 49