Page 34 - STAV broj 298

POLITIKA

ekstremizam i otvoreni rasizam i suprema- utjecaj na francusku državnu politiku gle-
cija bijele rase, koji u nekim evropskim ze- de razumijevanja i tretmana islama i mu-
mljama graniče s fašizmom. slimana u Francuskoj, tvrde da su upravo
“Ne smijemo dozvoliti da vjerski za- nenasilni, politički islamisti odgovorni za
koni budu iznad zakona Republike”, izja- stvaranje ekosistema koji pogoduje atmos-
vio je Macron u svom govoru održanom u feri za regrutiranje džihadističkih grupa.
Mulhouseu 18. februara 2020, u kojem je Naravno, ova proizvoljna tvrdnja je po-
najavio strategiju francuske Vlade protiv grešna i ne može se prihvatiti kao validna
političkog islama. “Islamistički separatizam i iole ozbiljniji izučavaoci islama i posma-
je inkompatibilan sa slobodom i jednako- trači odbacuju je i drže neutemeljenom i
šću”, izjavio je Macron, pozivajući se na tendencioznom. Jasno je da opsjednutost
nedjeljivost republike i nužnost jedinstva Francuske islamom seže puno dalje od
nacije. Macron je prvi mainstream poli- opravdane bojazni od terorizma, čije su,
tički lider u Evropi koji je počeo koristiti uzgred budi rečeno, puno veće žrtve mu-
diskurs “islamistički separatizam”, “komu- slimanske zemlje od zapadnih. Musli-
nitarizam” i “islamistički supremacizam”. manska udruženja i grupe koje djeluju u
Ovakav vokabular ranije je bio ekskluziv- Francuskoj, iako su njihove aktivnosti u
ni prerogativ vođa Nacionalnog Fronta i potpunom skladu sa zakonima i načelima
ekstremne desnice uopće. Macron je svo- koje propisuju francuske zakonodavne in-
jim napadima na islam nadmašio retoriku stitucije, propagiraju takvu interpretaciju
Marine LePen. Okomio se na dva krila islama koja djeluje polarizirajuće u odnosu
islamskog reformizma u Francuskoj, koje na francusko društvo i kao takva stvara jaz
je optužio za zagovaranje separatističkih između muslimana i šireg društva, te na
tendencija. Podjednako je osudio pokret i taj način sprečava integraciju muslimana
ideje Muslimanske braće, optužujući ih da u francusko društvo.
koriste fasadu umjerenosti iza koje se kri- U Francuskoj, a u zadnje vrijeme i u
je opasna islamistička agenda. Druga Ma- Austriji i drugim zemljama zapadne Evro-
cronova meta su selefijski muslimani koji, pe, sve je prisutniji strah i nervoza zbog
kako navodi, odbacuju model francuskog pojačanog utjecaja islamističkih grupa
društva u koje se odbijaju integrirati. Ove koje imaju tendenciju da svoje pripadnike
dvije najprominentnije forme islamskog ili članove islamskih zajednica odvoje od
aktivizma u Francuskoj, ali i u islamskom mainstreama ili prevladavajućeg društve-
svijetu uopće, Macron je optužio da u ime nog toka na način islamskog prozelitizma
i iza kulisa vjere rade na provedbi politič- ili pak određenih oblika društvenog pri-
kog projekta političkog islama u namjeri tiska, uznemiravanja pa čak i prisile, kako u zadnje vrijeme drastično promijenila ši-
da se otcijepe od Republike. bi ih nagovorili da počnu agitirati za stva- rom Evrope i pod lupu interesa državnih
Dvije studije nedavno objavljene u ranje alternativnog, pravnog, obrazovnog i agencija, akademske zajednice, medija i
Francuskoj, autora Hugo Micherona i Ber- društvenog sistema društvenog bivstvova- posebno sigurnosnih struktura došao je i
narda Rougiera, naišle su na veliko inte- nja. Francuski predsjednik je otišao toliko “politički islam”, “islamizam” ili islamski
resovanje francuske javnosti. Spomenuti daleko da je odbijanje nekih muslimana da aktivizam. Sigurnosna agencija najnase-
autori postuliraju da uprkos činjenici da se rukuju sa ženama ili obratno označio ne- ljenije njemačke države North Rhine-We-
su marginalizacija muslimana, kriminal i prihvatljivim ponašanjem. Oblikovatelji stphalia iz 2018. objavila je zabrinjavajući
nezaposlenost značajni faktori koji uzrokuju javnog mišljenja u Evropi sve su skloniji izvještaj u kojem predviđa da bi prijetnja
pojačanu radikalizaciju francuskih musli- uvjerenju da su do sada previše pažnje dr- liberalno-demokratskom društvu, u dugo-
mana, po njima su još značajniji atmosfera žave, medija i institucija privlačili incidenti ročnom smislu, prije mogla doći od lega-
separatističkih tendencija koje su proizve- nasilnog ekstremizma i teroristički napadi, lističkog islamizma koji djeluje u okviru
li Muslimanska braća i Selefisti. Drugim te da se zanemarila pažnja i praćenje islam- zakona negoli od nasilnog džihadizma ili
riječima, ovi ideolozi, koji imaju snažan skog političkog aktivizma. Ova se situacija terorizma. Prema ovom izvještaju, islami-
sti teže uspostavi “islamističkog” poretka,
iako su u tom procesu otvoreni za određene
demokratske elemente do ostvarenja svoga
To ne znači da u islamu uopće nema razlike između cilja. Stoga, smatraju autori ovog njemačkog
vjere i države, to bi bilo nepotpuno i pogrešno shvatanje. izvještaja, njihov ekstremizam je naprosto
prikriven i neprimjetan na prvi pogled.
Specifični domen i struktura njihovog međusobnog odnosa Zašto su neki zapadni politički lideri
znatno se razlikuju u islamu, od odnosa države i crkve na posegnuli za demonizacijom “političkog
islama” ili “islamizma”? Prema mišljenju
kršćanskom Zapadu, mada, treba imati u vidu činjenicu da Francoisa Burgata, jednog od najugledni-
jih zapadnih (francuskih naučnika), koji
je i na Zapadu linija koja razdvaja crkvu od države puno se na ozbiljan i objektivan način bavio izu-
tanja i poroznija od onoga kako nam se često čini ili želi čavanjem islamskog buđenja i političkog
aktivizma, “islamizam” kao forma “poli-
predstaviti. Naprimjer, britanski monarh, kraljica Elizabeta tičkog islama” predstavlja snažan transna-
cionalni politički pokret koji predstavlja
II istovremeno je šef države i poglavar Anglikanske crkve ozbiljan izazov zapadnom hegemonizmu.

34 19/11/2020 STAV