Page 35 - STAV broj 298
P. 35
Macron je prvi mainstream
politički lider u Evropi koji
je počeo koristiti diskurs
“islamistički separatizam”,
“komunitarizam”
i “islamistički
supremacizam”. Ovakav
vokabular ranije je bio
ekskluzivni prerogativ
vođa Nacionalnog Fronta
i ekstremne desnice
uopće. Macron je svojim
napadima na islam
nadmašio retoriku Marine
LePen. Okomio se na dva
krila islamskog reformizma
u Francuskoj, koje je
optužio za zagovaranje
separatističkih tendencija
Upravo iz tog razloga islamski politički demokratski pokret Muslimanska braća u Burgatovo polazište na osnovu kojeg tumači
aktivizam portretira se kao prijetnja za- Egiptu, pokret Ennahda u Tunisu, koji je popularnost političkog islama je nasljeđe
padnim društvima, posebno u Francuskoj. imao poseban demokratizirajući utjecaj na zapadnog kolonijalizma i neokolonijaliz-
Burgatova studija “Razumijevanje politič- politički život Tunisa. Nijedna varijanta ma, a u dobroj mjeri i perpetualni rasizam
kog islama” objavljena 2016. i zasnovana političkog islama nije statična ili nepro- i diskriminacija kojima su izloženi musli-
na temeljitim istraživanjima smatra se mjenjiva, već adaptabilna, pragmatična i mani, posebno oni iz Afrike, u Francuskoj
jednom od najdragocjenijih objektivnih prilagodljiva. Upravo zbog objektivnog i i drugim zapadnim društvima, koja potiču
opservacija ovog fenomena. Burgat nas simpatizirajućeg odnosa prema “islamiz- interes za političkim islamskim osnaživa-
podsjeća da “islamizam” uopće ne pred- mu”, Burgat se smatra tzv. trećom školom njem u formi islamizma, a što također za-
stavlja zastrašujuću, nasilnu, opasnu ili mišljenja u Francuskoj glede političkog govara i Shabbir Akhtar, oksfordski filozof
antidemokratsku pojavu i monolit, kao islama kada je riječ o akademskim eksper- pakistanskog porijekla iz Velike Britanije.
što se to godinama na Zapadu predstavlja tima od utjecaja, za razliku od Gillesa Ke- Evidentno je da je najutjecajniji islamski
u medijima i političkom diskursu, a pela i Oliviera Roya, glavnih akademskih politički pokret Muslimanska Braća, a koji
danas u najnovijem aranžmanu Emanuela tumača islamskog fenomena u Francuskoj je nastao u Egiptu, vremenom postao ak-
Macrona. i njihovih rivalskih teorija, Kepelove teze o tivan i širom arapskog svijeta, ali i među
Vrijednost Burgatove studije “politič- “radikalizaciji islama” spram Royove rever- muslimanima na Zapadu, posebno nakon
kog islama” je u tome što je lišena zapad- zibilne teorije o “islamizaciji radikalizma”, fenomena Arapsko proljeće. Srodni pokre-
nih predrasuda, ideologija i apstrakcija, te koje neki smatraju kompatibilnim. Burgat ti su mu Jamaat-e-Islami u Južnoj Aziji i
orijentalističkih fantazmi koje neminovno kao protagonist treće škole mišljenja fran- Millî Görüş iz Turske, koji su aktivni na
karakteriziraju analize mnogih zapadnih cuske nauke o islamu podjednako odbacuje Zapadu također.
islamologa koji na razne načine demoni- i Kepelovu i Royovu analizu koja se tiče Akademske rasprave na stranu, evi-
ziraju i karikaturiziraju islamiste kao ze- uzroka i motivacionih faktora zaslužnih za dentno da se na Zapadu proteklih ne-
lenu prijetnju i zamjenu za prijetnju koja atrakciju, žilavost i dugotrajnost različitih koliko decenija intenzivirao fenomen
je nekad važila u odnosu na komunizam manifestacija političkog islama. ksenofobije i islamofobije. Neki musli-
ili danas u odnosu na Kinu. Burgat jasno Za razliku od Kepela, koji insistira na manski analitičari preferiraju formulaci-
ukazuje da “islamizam”, kao pluralizirani vjerskim, doktrinarnim i teološkim uzro- ju anti-islamizam umjesto islamofobija.
i demokratski fenomen, nije monolitan i cima na društvo i fokusu na ideološkoj di- Jedno je odraz prirodnog straha od ne-
ne predstavlja fundamentalizam ili vjerski menziji, kako vjerskog ekstremizma tako i poznatog, u ovom slučaju od islama, dok
ekstremizam a kamoli terorizam, kako je to nenasilnog političkog islama, i Roya, koji je drugo jasna politička pozicija koja se
uvriježena percepcija u zapadnom diskur- insistira na psihološkim pa čak i psihija- protivi bilo kakvoj političkoj ulozi isla-
su, te da su njegovo oličenje i manifestacija trijskim faktorima koji vode u nihilizam, ma u javnom domenu. n
STAV 19/11/2020 35