Page 9 - STAV broj 356 - 357
P. 9
svih oružanih sastava, osim snaga bivše zasnivala se na manjim gotovim jedini- i Hercegovinu, na čijem se čelu našao
JNA i MUP-a. Ovom Odlukom Pred- cama, kao mogućim jezgrom za stvaranje bivši oficir JNA i kasniji general AR-
sjedništvo RBiH se odlučilo da odbranu većih formacija kada se za njima pokaže BiH Kemo Karišik.
države i daljnji razvoj sopstvenih oruža- potreba. Većina članova Glavnog štaba Na srednjem nivou organizacije bili
nih snaga zasniva na osnovama svojih PL zagovarala je mišljenje po kojem je su regionalni štabovi (Bihać, Prijedor,
dotadašnjih legalnih i legitimnih oruža- trebalo formirati jedinice po klasičnoj Livno, Doboj, Tuzla, Zenica, Sarajevo,
nih snaga. Odlukom su obavezani svi do shemi, osposobljene za izvođenje kru- Goražde, Mostar), dok su osnovu činili
tada formirani oružani sastavi i pojedin- pnijih borbenih dejstava, kako u zahvatu općinski štabovi koji su trebali objedi-
ci da se prijave najbližim okružnim ili fronta, tako i u plićoj i dubljoj pozadini njavati zamišljenu organizaciju krajnje
općinskim štabovima TO, radi prijema neprijatelja. Zato je u organizacijsko-for- fleksibilne strukture jedinica.
obilježja TO i stavljanja pod jedinstve- macijskom pogledu za formiranje jedini- U cijeloj ovoj shemi radi se o zami-
nu komandu pomenutih štabova TO, ca PL i njihovo ustrojstvo izabran mo- šljenoj vojnoj strukturi u kojoj je najve-
najkasnije do 15. aprila 1992. godine. del organiziranja jedinica TO SRBiH od ći dio jedinica postojao samo na papiru
Do 15. aprila 1992. trebalo je da se odjeljenja do odreda. Procijenjeno je da sačinjenom na anketnoj osnovi gdje su
Štabu TO BiH, kao i općinskim i regi- je to jednostavniji način organiziranja i ljudi iskazali spremnost da brane zemlju
onalnim štabovima, priključe jedinice već poznat širom Bosne i Hercegovine. u slučaju rata. U većini ove jedinice ni-
Patriotske lige, “Zelenih beretki”, kao U novembru 1991. u Hrasnici je kada nisu bile okupljane i postrojava-
i HVO. Patriotska liga i “Zelene beret- Glavni vojni štab PLBiH izdao Uput- ne, nisu bile uopće naoružane niti je s
ke” su se priključivali, HVO nije. U Štab stvo o pripremi i organizovanju PL za njima izvođena bilo kakva aktivnost.
TO RBiH rukovodstvo Patriotske lige, odbranu suverene BiH, koje je u decem- Tek su manje grupe aktivista Patriotske
s Mehom Karišikom i Seferom Hali- bru dostavljeno do općinskih štabova lige tajno okupljane i s njima se izvodi-
lovićem na čelu, javilo se 12. aprila. U Patriotske lige. Tako se krajem 1991. la skraćena osnovna vojna obuka i upo-
ponedjeljak, 13. aprila 1992, Štabu TO godine ova struktura počela uobliča- znavanje s borbenim sredstvima koja su
RBiH javili su se potpukovnici Rasim vati u široko zasnovan sistem, gotovo bila na raspolaganju.
Delić i Mahmut Ferhatbegović nakon identičan teritorijalnoj odbrani, u čijoj Obuku su uglavnom izvodili aktivni
što su istog jutra napustili IKM JNA na je osnovi bila mreža teritorijalnih voj- oficiri koji su od jeseni 1991. godine po-
Zlatištu iznad Sarajeva. Do 15. aprila 73 nih i političkih štabova. Na vrhu orga- čeli napuštati JNA i stavljati se na ras-
općinska i regionalna štaba TO u BiH nizacije bio je Glavni štab PL za Bosnu polaganje Stranci demokratske akcije.
izrazila su lojalnost nezavisnoj, suvere-
noj Republici BiH.
PATRIOTSKA LIGA
Patriotska liga Bosne i Hercegovine
predstavljala je najznačajniju pojavu u
sferi paralelnog vojnog organiziranja
provođenog pod okriljem Stranke de-
mokratske akcije. Patriotska liga poče-
la se razvijati nakon formiranja Savje-
ta za nacionalnu odbranu pri SDA u
junu 1991. godine. Čin stvaranja ovog
savjeta i ideja Patriotske lige značili su
iskazivanje volje da se bošnjački narod
i cjelovitost Bosne i Hercegovine, kao
minimalni uvjet njegove opstojnosti, po
svaku cijenu brane i nisu značili nika-
kvu konkretnu materijalnu i organiza-
cijsku spremnost.
Ozbiljniji koraci u organizaciji od-
brane u okvirima Patriotske lige predu-
zeti su od početka jeseni 1991. godine,
nakon što je proglašenje slovenačke i
hrvatske državne nezavisnosti rezulti-
ralo kratkim slovenačkim ratom i po-
četkom krvavog rata u Hrvatskoj i na-
kon gomilanja ogromnih efektiva JNA
povučenih iz ovih zemalja na teritoriju
Bosne i Hercegovine.
Patriotska liga, vođena od nekoliko
utjecajnih prvaka SDA, okupila je, osim
čistih entuzijasta, i jedan broj ljudi s
vojnim iskustvom i obrazovanjem. Uz
to je pokušavala osmisliti koncept od-
brane zemlje na strateškoj ravni. U tom
smislu, unutar organizacije postojale su
dvije koncepcije. Prvobitna koncepcija
STAV 31/12/2021 9