Page 19 - STAV broj 211

srpskih ultranacionalista nisu bili vjerski veoma ozbiljnih poveznica s krstašima. Po- To je svojevrsni nadnacionalni i transna-
običaji, već stanovništvo”, piše Sayyid. red pozivanja na papu Urbana II, Tarrant cionalni projekt globalizacije, homogeni-
Upravo Tarrantov Manifest potvrđu- će zapisati: “Smrt je sigurna. Možeš umri- zacije i mobilizacije zapadnoevropskog
je Sayyidovu teoriju. Čitanjem Manifesta jeti služeći u nekom velikom krstaškom kršćanskog svijeta, pod liderstvom i u
može se zaključiti da Tarrantu nije važno ratu, ili u bolnici, u svakom slučaju, smrt okrilju Katoličke crkve. U svijesti tadaš-
jesu li muslimani koji žive u Evropi prak- je sigurna.” njih stanovnika Zapadne Evrope to je bio
ticirajući vjernici, baš kao što to nije bilo sukob između civiliziranih, naprednih,
važno nacistima i četnicima u slučaju Je- JESU LI KRSTAŠKI RATOVI ZAVRŠENI Bogu odanih, progresivnih i humanih bi-
vreja i Bošnjaka, već etnička, nacionalna, Iako se krstaški ratovi danas nastoje jelih ljudi Zapada s barbarskim, divljim,
kulturna i rasna pripadnost. “Korijeni mog smjestiti u kontekst prevladanih religij- heretičkim, bogohulnim, omraženim i
jezika su evropski, moja kultura je evrop- skih i ideoloških sukoba, kako objašnja- raskolničkim crnim ljudima Istoka. Ja-
ska, moja politička vjerovanja su evropska, va dr. Sedad Dizdarević u tekstu Para- sno je bila povučena linija razgraničenja
moj identitet je evropski, a najvažnije, moja digmatičnost krstaških ratova u kontekstu između nas i njih. Ako, pritom, ne zane-
krv je evropska”, napisao je Tarrant, pod- isamofobije, kontinuitet predodžbe o kr- marimo činjenicu da su krstaški ratovi
vlačeći kako je Evropa suštinski različita staškim ratovima u svijesti običnih ljudi vođeni protiv muslimana, jasno je zbog
od islama i da je ona ekskluzivno bjelač- i elite, kako na Zapadu, tako i na Istoku, čega se i predsjednik jedne države u 21.
ki kontinent. Na pitanje da li je kršćanin, i sve češće spominjanje termina krstaški stoljeću, uoči imperijalističkog pohoda
odgovara da je to komplicirano i da će reći ratovi u medijima, literaturi i političkom na Irak, može pozivati na naslijeđe kr-
kad sazna, ali zato kršćanima naređuje da vokabularu ukazuje da fenomen ovih ra- staških ratova. Pritom se Bush još i hva-
se zapitaju šta bi papa Orban II radio – tova odolijeva zubu vremena i izbjegava lio da, poput pape, komunicira s Bogom
naravno, protiv “najezde osvajača”. Ovaj biti pohranjen na smetljištu pohabanih koji mu izdaje naredbe.
moment u njegovom Manifestu možda je ideja i ideologija. Kada je George Bush Krstaški ratovi u svojoj biti bili su he-
i ključan za razumijevanje izvora na koji- Junior, nakon 11. septembra 2001. godi- gemonistički i imperijalistički pothvat, ko-
ma se napajao ovaj mračni um. ne, progovorio o krstaškom ratu u ko- jem je cilj bilo uspostavljanje apsolutnog
Papa Orban II sinonim je krstaških jem su se SAD i njene saveznice nena- Božijeg kraljevstva na Zemlji, ovaploće-
ratova koje je organizirala Crkva i koji su dano našle, ta njegova izjava izazvala je nog u Svetoj stolici. Međutim, u priči o
okupljali kršćansko stanovništvo Evrope bujicu rasprava, interpretacija i analiza, krstaškim ratovima najčešće je na račun
u borbu protiv muslimana. S obzirom na čime je u akademskim i stručnim kru- ideološke zanemarena njihov politička i
Tarrantove nedoumice o vlastitom religij- govima ponovo otvorena ova svojevrsna ekonomska dimenzija. Boreći se za kra-
skom svjetonazoru, njegova pripadnost Pandorina kutija. Bez obzira na to što je ljevstvo nebesko, krstaši su izgrađivali
kršćanstvu više je kulturološka nego što Bush povukao izjavu i što je iz njegovog kraljevstvo zemaljsko. Ako prihvatimo
je religijska. Na jednak se način tretiraju i kabineta predstavljena kao nepromišljeni tezu Jonathana Riley-Smitha, jednog od
migranti u Evropi. Oni su u očima Evrope lapsus, ona svjedoči da i predsjednik jed- najprominentnijih istraživača krstaških
muslimani zbog svog kulturno-civiliza- ne velike zapadne sile gleda na islamski ratova, da su krstaški ratovi svi oni rato-
cijskog identiteta, makar se neki od njih svijet kroz otvor krstaškog vizira. vi koje je vodila Crkva, vidjet ćemo da se
izjašnjavali kao ateisti. Krstaški ratovi, bez sumnje, prvi su oni završavaju početkom 16. stoljeća, dok
Može li se Tarranta smatrati krstaškim ideološki imperijalistički pohodi na čijem je Crkva još imala snagu da mobilizira
ratnikom? Njegov Manifest daje nekoliko se čelu nalazila neka religijska hijerarhija. svoje podanike širom Evrope. U vrijeme
kad završava epoha krstaških ratova koje
Baš kao što je islamofobija je direktno vodila Crkva počinje doba ko-
oblik kulturnog rasizma, lonijalizma, koje traje sve do polovine 20.
stoljeća, a u kojem duh krstaških ratova
tako je i globalizacija oblik opstaje tako što evropski kolonizatori
savremenog krstaškog nastoje politički i ekonomski potčiniti
pohoda, zasnovanog ne “divljake” s Istoka, šaljući im misionare
da ih humaniziraju.
toliko na vjerskoj koliko Globalizacija predstavlja svojevrsni
na kulturno-civilizacijskoj nastavak takve strategije. Krajnji cilj jeste
osnovi. Tarrant nije siguran ostvarenje kontrole nad vlastitim poda-
nicima, ovog puta putem islamofobije, te
je li on kršćanin. On se nije ekonomsko i kulturno potčinjavanje ze-
borio za kraljevstvo nebesko malja trećeg svijeta. Baš kao što je islamo-
već zemaljsko, nije se fobija oblik kulturnog rasizma, tako je i
globalizacija oblik savremenog krstaškog
napajao papinim govorom pohoda, zasnovanog ne toliko na vjerskoj,
već medijskim natpisima, koliko na kulturno-civilizacijskoj osnovi.
nije branio kršćanstvo Tarrant nije siguran je li on uopće kršćanin.
On se nije borio za kraljevstvo nebesko
već Evropu. Jedino u šta već za zemaljsko, nije se napajao papinim
je Tarrant siguran jeste govorom već medijskim natpisima, nije
pripadnost zapadno- branio kršćanstvo već Evropu. Jedino u
šta je Tarrant siguran jeste pripadnost
-evropskom kulturnom krugu zapadno-evropskom kulturnom krugu
kojeg ugrožavaju muslimani kojeg ugrožavaju muslimani. Makar oni
bili i na Novom Zelandu. n

STAV 21/3/2019 19