Page 81 - STAV broj 219

ZAPISI O UNI Troslap i Dvoslap

Ćamil Sijarić
...To je voda koja se slila s gorja kao
rosa sa lista
i zemljom potekla kao njen ukras –
kao nijedna druga rijeka,
kao jedina – kao Una!

Oni koji ne umiju da vole neka na
Unu dođu – i zavoljet će;
oni koji ne umiju da pjevaju, neka na
Unu dođu – i propjevat će;
oni koji ne zbore – prozborit će kraj
Une,
oni koji ne čuju – pročut će kraj Une,
oni koji ne vide – progledat će kraj
Une!...

Senada Smajić
Zelene grive
klisurom rasula, Una.
K’o divlja ždrebica,
u bijesnom galopu,
se pjenila
i njiskala
i vriskala
i bušila
i rušila
i hučala
i bučala…
U dolini,
zelenim snom zaspala
Una.

Boško Marjanović
Una nije na drugoj planeti!
Otvori oči,
Una je pred tobom!
Una, ljubav na prvi pogled!
Una – jednom viđena,
nikad zaboravljena!
Jedna Una bogatstvo,
dvije Une ne postoje!
Ako nisi voljen, zavoli Unu!

najznačajnije naselje u njenoj dolini. Na stupova od negdašnjih vodenica, pa kroz tako Una svoje vode svakodnevno usmje-
dijelu toka pored Kapetanove kule Una je mnoštvo vodotoka obljubi “Zelene otoke”, rava prema Savi, uvećavajući njen, ali i
prirodnim putem zarobila jedno riječno prihvati desnu pritoku Krušnicu i započe tok Dunava za gotovo 8 milijardi kubnih
ostrvo, a vještačkim kanalom zaokružila postepeno umirivati svoj dotad užurbani i metara vode u toku godine.
staro gradsko jezgro. Na njenom toku, u vragolasti tok. Gotovo utihnuše njeni bu-
adama Ripča, otkriveni su i ostaci davnih kovi, a pjesma se njena još samo mjesti- ŽIVOT UZ UNU
sojeničkih naselja. U srednjem dijelu toka mično javi na dodiru s preostalim riječnim Bogat i raznovrstan biljni i životinj-
i danas nad Unom bdije nekoliko velelje- ostrvima, poput onih u Bosanskoj Otoci. ski svijet od svog se postanka napajao vo-
pnih i dobro očuvanih srednjovjekovnih Potom Una primi lijeve pritoke Baštru i dom s izvora Une i dugih njenih obala.
tvrđava, od one u Sokocu, potom Kapeta- Glodinu i polahko siđe u ravnicu u kojoj Arheološke iskopine pouzdano svjedoče
nove kule u Bihaću, do Ostrošca i Krupe. se konačno smiri. Nakon što se spoji sa ranu naseljenost doline Une još u mlađe
I kada se rijeka izigra u kanjonu Une, Sanom kod Bosanskog Novog, mirnom kameno doba. Od tada pa do danas uz
provlačeći se ispod sjene krečnjačkih sti- dolinom Una nastavi teći sve do konač- njen tok živjela su, razvijala se, miješala,
jena i ispod pjenušavih bukova, prvo izbi nog smiraja u tišini Bosanske Posavine. a nerijetko i nestajala različita plemena i
u Bosansku Krupu. Tu se pored same tvr- U ravničarskom dijelu, prije ušća u Savu, narodi. Od nekih naseobina ostadoše samo
đave razli preko sedrenih prečaga, provuče Una prigrli još nekoliko pritoka, među ko- šturi arheološki tragovi, o najvećem broju
se ispod drvenog mosta i između drvenih jima dvije veće, Mlječanicu i Moštanicu. I njih ne zna se skoro ništa, dok su ostaci

STAV 16/5/2019 81