Page 32 - STAV broj 250

POLITIKA

Kome i zbog čega smetaju razvojni projekti u Turskoj

NA RED JE DOŠAO

KANAL ISTANBUL

Restrikcije (minimalne) koje je u međuvremenu Turska uspjela
nametnuti – poput toga da se u Bosforu ne mogu naći dva
tankera istovremeno i/ili režim sidrenja u samom tjesnacu
Piše:
Bojan BUDIMAC – ne rješavaju njegovu opterećenost saobraćajem i, shodno
Twitter: @BojanBB
tome, ne smanjuju (bitno) rizike od nesreća, više mu dođu kao
onaj (klišejski) flaster na zjapeću ranu. Želja da se saobraćaj
donekle rastereti jeste ideja vodilja iza projekta kanala Istanbul

oslije relativno dugog perioda za sva ta tri projekta jeste otpor opozici- NESREĆE I KATASTROFE ZBOG GUŽVE
u kojem je diskusija o kanalu je, najglasnije izražen na Gezi park “pro- KROZ BOSFOR
Istanbul bila u trećem ili četvr- testu” (pokušaju prevrata) 2013. godine. Međutim, specifičnost Bosfora jeste u
Ptom planu – čitaj, u nekom “polu- No, o tim otporima kasnije, prvo malo o tome što dijeli Istanbul na dva dijela. To
zaboravu” – prošle nedjelje razbuktala se Bosforu, odnosno o činjenicama koje su znači da svi ti tankeri i teretni brodovi, ot-
punom silinom, a varnice su letjele na sve inicirale razmišljanje o alternativnom prilike 50 hiljada godišnje, praktično pro-
strane, uključujući one između predsjed- plovnom putu. laze kroz grad. Kada se prosječnom broju
nika Erdoğana i gradonačelnika Istanbu- Bosfor je prirodni tjesnac koji povezu- od oko 130 velikih brodova koji dnevno
la. Kanal Istanbul ili “ludi projekt”, kako je Mramorno i Crno more i istovremeno prolaze tjesnacem dodaju brodovi grad-
mu je nadimak, zamišljen kao alternativni razdvaja Evropu od Azije. Oblika je slova skog saobraćaja, ribarski i raznorazni čam-
plovni put prirodnom tjesnacu Bosforu, “S”, dugačak je 30 kilometara, dok širi- ci, dnevnu gužvu na Bosforu prosječno čini
najavljen je tokom predizborne kampa- na varira od 700 metara do 3,5 kilometra 1.500-2.000 plovila.
nje za parlamentarne izbore u Republi- na najširem dijelu. Manevrisanje velikim U pedeset godina (1953–2003) u vo-
ci Turskoj 2011. godine zajedno s trećim brodovima kroz Bosfor nije jednostavno. dama Bosfora dogodila se 461 nesreća – u
istanbulskim aerodromom i trećim mo- Kurs se mijenja 12 puta, a za grdosije, ka- prosjeku 9 godišnje. Mnoge od njih bile su
stom preko Bosfora. kvi su savremeni tankeri i teretni brodovi, ekološke katastrofe. Jednu od prvih kada
Potonja su dva projekta (odavno) za- zaokret za 80 stepeni koji se mora izvesti se jugoslavenski tanker “Petar Zoranić” u
vršena dok se početak radova na “ludom na jednom mjestu nije nimalo jednostavna decembru 1960. godine sudario s grčkim
projektu” najavi s vremena na vrijeme operacija. Dodatna teškoća jesu promjen- tankerom “World Harmony” (iz dječač-
samo da bi ponovo utonuo u spomenuti ljive vodene struje i vjetrovi. Kao jedini ke perspektive) opisao je Orhan Pamuk u
poluzaborav. To, naravno, ne znači da se plovni put koji povezuje crnomorske ze- knjizi Istanbul, grad i sjećanje.
na projektu ne radi. U međuvremenu su mlje s “ostatkom svijeta” i s obzirom na Prošlog mjeseca bila je četrdeseta go-
provedene brojne naučne studije koje se činjenicu da je brodski transport još uvi- dišnjica najveće nesreće. Petnaestog no-
bave svakim aspektom projekta, poput jek najjeftiniji vid transporta robe, Bos- vembra 1979. godine grčki teretni brod
utjecaja na okolinu, ekonomiju, opravda- for je drugi tjesnac po prometu brodova “Evriali” udario je u nedaleko od azijske
nosti investicije, međunarodno-pravnim u svijetu, poslije Doverskog prolaza (dio strane Istanbula usidreni rumunski tanker
posljedicama i tome slično. Zajedničko La Manche kanala). “Indipendenta”, natovaren s 90 hiljada tona

32 19/12/2019 STAV