Page 6 - MOJE ZDRAVLJE 17
P. 6
6
REPRODUKTIVNO ZDRAVLJE I PLANIRANJE PORODICE
Samo 4,1
posto udatih
žena koristi
kontracepciju
Uzroci ovakve
statističke slike leže
u činjenici da žene
u našoj zemlji sebi
ne mogu priuštiti
kontracepciju,
potom zbog
nedostatka svijesti
o pozitivnim efektima,
kao i brojnim pogrešnim
pretpostavkama o
negativnim stranama
korištenja kontracepcije
UNFPA BiH
PIŠE JASMIN NIKŠIĆ, Od 100.000 rođenih beba umru tri majke
bachelor zdravstvene FAKTORI REPRODUKTIVNOG ZDRAVLJA
njege i terapije
Biološki Društveni Kulturološki Životna sredina problema i to - rizično seksu- je u jugoistočnoj Evropi. BiH
eproduktivno zdrav- genetski faktor, životni standard značaj braka i voda alno ponašanje među mladima se svrstava u grupu zemalja
lje, prema definiciji naslijeđeni poremećaji demografska porodice kao rak te povećan broj smrti koje su koje imaju potpuni sistem re-
Svjetske zdravstvene reprodukcije piramida društvene vrijednosti hrana u vezi s trudnoćom. gistracije građana (procjena
Rorganizacije, stanje je oboljenja u toku stepen obrazovanja odnos prema okolina Rizično seksualno pona- je da se registrira najmanje
potpunog fizičkog, mental- života koja dovode zakonska potomstvu uvjeti života šanje među mladima ogleda 90 posto smrtnih slučajeva) i
nog i socijalnog blagostanja, do poremećaja podrška (značaj muškog se kroz promiskuitet, spolno pozitivnu ocjenu uzroka smr-
a ne samo odsustvo bolesti i reprodukcije potomstva) prenosive bolesti, koje su ujed- ti (manje od 20 posto smrtnih
nesposobnosti u svim sadr- no i vodeći uzroci neplodno- slučajeva nema preciznu iden-
žajima koji se odnose na re- Reproduktivni potencijal uglavnom od 17 do 35 godina, reproduktivnom zdravlju i sti, zatim neželjene trudnoće tifikaciju uzroka).
produktivni sistem i njegovo jedne zemlje čini kategorija iz kojeg se regrutira najveći dobrobiti kroz sprečavanje koje predstavljaju problem, u U isto vrijeme, nivo korište-
funkcioniranje. fertilnog stanovništva starosti, broj poroda. i rješavanje reproduktivnih prvom redu kod maloljetnih nja modernih metoda kontra-
Ova vrsta zdravlja podrazu- zdravstvenih problema. trudnica, sa etičkog, moral- cepcije, koji iznosi 11,2 posto
mijeva da su ljudi u moguć- U to spada i seksualno nog, zdravstvenog i ekonom- žena, u dobi 15 do 49 godina,
SEKSUALNO ZDRAVLJE MLADIH
nosti imati zadovoljavajući i zdravlje, čija je svrha unap- skog aspekta. nizak je u poređenju sa, pri-
POLOVINA POPULACIJE siguran spolni život te sposob- ređenje kvalitete života i ličnih mjera radi, Švedskom, gdje
nost da imaju potomstvo, kao veza, a ne samo savjetovanje i Sistem registracije 64,8 posto žena koristi mo-
ISPOD 15 GODINA i slobodu da odluče da li će zaštita u vezi s reprodukcijom Prema podacima UNFPA BiH dernu kontracepciju.
ga imati, kada i koliko često. i spolno prenosivim bolestima. (Populacijski fond Ujedinje- Samo 4,1 posto udatih žena
SPOLNO AKTIVNA Sastavni dio ovoga je i pra- Danas međutim, Svjetska nih nacija), koeficijent smrt- u BiH, u dobi od 15 do 49 godi-
vo muškaraca i žena da budu zdravstena organizacija, po- nosti majki u našoj zemlji, na na života, koristi kontracepci-
informirani, da imaju pristup seban akcent, kada je riječ o 100.000 rođenih beba, jeste tri. ju. Stopa poroda adolescentica
Studije pokazuju da je blizu 50 posto mladih u BiH is-
sigurnim, efektivnim, dostu- polju istraživanja reproduk- Koeficijent je isti kao i onaj u našoj zemlji na 1.000 žena
pod 15 godina života seksualno aktivno. Prema nekim
analizama, oko 50 posto mladih u Sarajevu koristi kon-
pnim i prihvatljivim metodama tivnog zdravlja, stavlja na dva kod majki u Švedskoj i najniži iznosi 15,7 posto.
dom tokom spolnog odnosa, u Banjoj Luci taj broj je ne-
planiranja porodice po vlasti- Stručnjaci ističu da uzroci
što iznad 40, a u Zenici još niži. Razlika između korište-
tom izboru i pravo na adekvat- ovakve statističke slike leže u
nja kontracepcije između urbanih i ruralnih područja
veoma je vidljiva. ne usluge zdravstvene zaštite činjenici da žene u BiH, prije
koji ženi omogućavaju sigurnu PORAŽAVAJUĆA svega, sebi ne mogu priušti-
U svom izvještaju Populacijski fond Ujedinjenih nacija
trudnoću i porođaj. ti kontracepciju, potom zbog
u BiH navodi kako su adolescenti u našoj zemlji nedovolj-
no informirani o seksualnom i reproduktivnom zdravlju,
Prenosive bolesti BROJKA nedostatka svijesti o pozitiv-
nim efektima, kao i brojnim
a samim tim i o metodama kontracepcije. Kao razlog na-
Reproduktivna zdravstvena pogrešnim pretpostavkama o
vode preopterećeni nastavni plan u koji nisu uključena
zaštita je skup metoda, teh- negativnim stranama korište-
pitanja seksualnog i reproduktivnog zdravlja. Od 1.000 adolescentica porodi
nika i usluga koje doprinose se njih 15,7 posto nja kontracepcije.