Page 32 - STAV broj 244

POLITIKA

Tenzije zbog velikih rezervi prirodnog gasa u istočnom

Mediteranu
“ZABORAVLJENA”

PLINSKA KRIZA

Početkom 2019. godine Egipat, Uprava kiparskih Grka,
Grčka, Jordan, Izrael i Palestina sklopili su sporazum u Kairu
o formiranju “Istočnog mediteranskog plinskog foruma”
s ciljem uspostave regionalnog tržišta prirodnog gasa i
izgradnje saradnje usredotočene na energiju. Sve te zemlje

Piše: tretiraju Tursku kao da ona nema 1.577 kilometara obale
Bojan BUDIMAC
Twitter: @BojanBB Sredozemnog mora. Isto tako tretiraju Lebanon, a na vrh
svega toga, Uprava kiparskih Grka tretira turske Kiprane

kao nepostojeće i nevrijedne dijeljenja prirodnih resursa

ok su pogledi svjetske javnosti, nadgornjavanju aktivno učestvuju Grčka, IZVOR STALNIH NESUGLASICA IZMEĐU
zahvaljujući oglavini (konjskim Izrael i Egipat, vukući za sobom Jordan GRČKE I TURSKE
naočalima) kojom joj globalni me- i Palestinu, ali tu se spisak pretendena- Olahka predaja ostrva u Egejskom moru
Ddiji usmjeravaju pažnju, okrenuti ta na profit ne završava. Naime, Italija Lozanskim mirom i kasnije Ugovorom o
ka Siriji, turskoj antiterorističkoj opera- i Francuska također imaju uloge, dok miru s Italijom iz 1947. godine u Parizu još
ciji, egzekuciji Bagdadija itd., u istočnom Saudijska Arabija i Ujedinjeni Arapski doprinosi ovdašnjoj percepciji da Turska
Sredozemlju tenzije već godinama rastu, a Emirati “terciraju” dajući podršku (juž- “gubi za (diplomatskim) stolom”, ali važ-
ne posvećuje im se pažnja koju zaslužuju. nom) Kipru, valjda na ime “stoljetnog” nije od toga jeste da su demarkacione linije
Od 2009. godine međunarodno intere- grčko-arapskog prijateljstva. povučene u vodama Egeja i Sredozemnog
siranje za priobalne resurse nafte i gasa na
istočnom Sredozemlju pratio je ciklus od uz-
buđenja do zastoja u aktivnostima, od razo-
čaranja i opet do uzbuđenja. Posljednji ciklus
uzbuđenja traje dvije-tri godine. Uzbuđenje
je zapravo eufemizam s obzirom na to da su
tenzije oko otkrića velikih rezervi prirodnog
gasa i nešto manjih nafte u bazenu Levan-
ta na ivici oružanog sukoba. Kada se zna da
ondje leži prirodnog gasa u vrijednosti od 3
milijarde dolara, onda bojazan da će se gra-
bež oko njega okončati ratom nije nikakvo
pretjerivanje (ilustracije radi, ta količina za-
dovoljila bi sve energetske potrebe Turske za
572 godine ili cijele Evrope za 30 godina).
U centru napetosti jeste spor oko
ekskluzivnih ekonomskih zona, prije
svega između Turske i Kipra (južnog), “Blue Flag” dvogodišnja je vježba u organizaciji američke avijacije (uvijek na različitim dijelovima planete), od
ili kako se u Turskoj taj entitet naziva – nedjelje 3. novembra se dešava (vid’ koincidencije!) u Izraelu. Trajat će 12 dana. Učesnici, osim domaćina,
Uprava kiparskih Grka (GCA), no u su- jesu (logično) SAD, Njemačka, Italija i Grčka. Prvi će put lovci F-35, iz čijeg je programa Turska izbačena, uzeti
kobu, odnosno (za sada) diplomatskom učešća u vježbi. Poruka Turskoj? Zveckanje oružjem?

32 7/11/2019 STAV