Page 5 - MOJE ZDRAVLJE 7

MOJE
ZDRAVLJE 5

BRZO/KRATKO Supstance bez kojih se prehrambena industrija ne može zamisliti

Jesu li

ADITIVI -

Čuvar imuniteta nužno zlo
Ginsengom
protiv
HIV-a Iako prolaze testiranja i ekspertnu

Korejski crveni ginseng,
u toj zemlji poznat pod na- procjenu rizika, treba biti oprezan.
zivom "hongsam", medicin-
ski je djelotvorna biljka koja Ako svaki dan jedete prerađeno
već 30 godina čuva imunitet
pacijenta zaraženog HIV- meso, izloženost aditivima u tom
om, objavili su južnokorej-
ski naučnici. slučaju je veća od one koja se uzima
Pacijent kojem je HIV
(virus humane imunodefi- u obzir kod procjene sigurnosti,
cijencije) dijagnosticiran
1987, od tada uzima desetak a to se može odraziti na zdravlje
kapsula crvenog ginsenga
dnevno, a svaka sadrži 500
mg korijena te biljke. emulgatori… u različitim količinama), ge- koristiti svakodnevno tokom Aditivi koji se koriste
Pritom nije primao ni- Aditivi koji se koriste u pre- notoksični i kancerogeni po- cijelog života). u prehrambenoj
kakvu drugu terapiju, isti- hrambenoj industriji u Evrop- tencijal (mogućnost izmjene Uporedo s tim, kontinuirano
če ekipa istraživača koje skoj uniji moraju biti sa tzv. DNK i nastanka karcinoma), se utvrđuje i nivo ekspozicije industriji u
predvodi profesor Cho Yo- pozitivne, odnosno liste odo- te reproduktivnu toksičnost (izloženosti) određenim aditi- Evropskoj uniji
ung-gul iz Univerzitetskog brenih supstanci. Svaki ima (mogućnost negativnih efe- vima u populaciji, uzimajući u moraju biti sa tzv.
medicinskog centra “Asan” šifru - E-broj. kata na sposobnost začeća i obzir podatke o potrošnji hra-
u Ulsanu. Primijenjeni aditivi obave- utjecaj na razvoj ploda). ne i, u skladu s rezultatima, po pozitivne, odnosno
zno se moraju navesti na de- Metodologija testiranja ta- potrebi, također poduzimaju liste odobrenih
klaraciji gotovog proizvoda, kođer je propisana kako bi akcije s ciljem zaštite zdravlja supstanci. Svaki ima
punim nazivom ili kao E-broj. se dobili pouzdani rezultati. stanovništva (primjera radi,
Također je propisano i koji se Uporedo s razvojem nauke smanjuje se maksimalno do- šifru - E-broj
od njih mogu koristiti u odre- i tehnologije modificiraju se zvoljena količina aditiva u
PIŠE DOC. DR. SC. đenom prehrambenom proiz- i pooštravaju zahtjevi u do- nekoj namirnici). obzir kod procjene sigurnosti,
JASMINA ĐEĐIBEGOVIĆ vodu, a ponekad i u kojoj ko- menu testiranja novih aditi- pa iako je sadržaj aditiva u toj
specijalist sanitarne hemije na ličini, te koji hemijski oblici va prije njihovog odobrenja Dozvoljena granica hrani u dozvoljenim granica-
Farmaceutskom fakultetu u supstance se mogu upotreblja- za primjenu. Šta to znači za osobu? ma, obrazac prehrane je takav
Sarajevu
vati kao prehrambeni aditivi. Dodatno, kontinuirano se I unatoč svim propisima i da je moguć pretjeran unos, a
rehrambeni aditivi su prate i efekti ranije odobrenih dobroj praksi, to ne garanti- time i posljedično negativni
supstance koje se do- Hronična toksičnost aditiva na zdravlje ljudi. Bilo ra nužno apsolutnu sigurnost, zdravstveni efekti.
daju u hranu prilikom Često se danas nameće pita- je slučajeva kada je utvrđeno koja umnogome ovisi i o na- Jasno, u takvom slučaju
Pindustrijske prerade nje jesu li prehrambeni aditi- da su neki od njih zaista mo- šem ponašanju te o prehram- prekomjeran unos određe-
s ciljem poboljšanja organo- vi sigurni? gli imati određene neželjene benim navikama. nog aditiva neće biti i jedini
leptičkih ili tehnoloških svoj- Oni prolaze testiranja i ek- zdravstvene efekte, nakon Najjednostavnije rečeno, problem. On je kombiniran s
stava namirnica (boja, okus, spertnu procjenu rizika prije čega je njihova dalja primje- ako, naprimjer, svaki dan jede- rizicima vezanim za nedovo-
miris, konzistencija), nutritiv- nego što se njihova primje- na u prehrambenoj industriji mo prerađene mesne proizvo- ljan unos važnih nutrijenata iz
ne vrijednosti ili produženja na dozvoli. Takva tesiranja zabranjena. de i na tome baziramo prehra- druge hrane.
roka trajanja. uključuju: akutnu i hroničnu Za one aditive čija je pri- nu, izloženost aditivima (kao Savjet stručnjaka je pokuša-
Netopljiva vlakna Tu spadaju različite kise- toksičnost (testiranje mogućeg mjena dozvoljena, utvđuju i drugim, potencijalno štetnim ti bazirati prehranu na namir-
Bulgur line, soli, šećeri, zaslađiva- zdravstvenog efekta nakon se i prihvatljivi dnevni unosi sastojcima) u tom slučaju je nicama koje nisu industrijski
či, arome, boje, konzervansi, kraće i dugotrajne primjene (količina koja se sigurno može veća od one koja se uzima u prerađene.
sprečava
kamenac Slovenska studija objavljena u američkom “Journal of Dairy Science”

Nizak udio masti, a visok
nerala čine bulgur (usitnjena ESTROGENI U KRAVLJEM
udio vlakana te bogatstvo mi-
pšenica) odličnim prehram-
benim izborom. MLIJEKU NISU ŠTETNI
Smanjuje rizik od nastan-
ka žučnih kamenaca na način Estrogeni, u koncentracija- estrogena utječu na nivo hor- - Mlijeko s nešto većom
da netopljiva vlakna u nje- ma koje se nalaze u kravljem mona u krvi i djelovanje or- koncentracijom estrogena daju
mu pomažu da hrana prođe mlijeku, nisu štetni za ljudsko gana živih bića. samo krave koje su steone.
mnogo brže kroz crijeva, zdravlje, pokazala je studija Miševima su davane sve Njihovo mlijeko u trećem mje-
reducirajući sekreciju žuči ljubljanskog veterinarskog veće koncentracije hormona secu života ploda ima i do 20
i tako smanjujući resorpci- fakulteta objavljena u ame- estrogena, što nije utjecalo na puta veću koncentraciju estro-
ju triglicerida i holesterola. ričkom časopisu “Journal of njihovo zdravstveno stanje, gena, ali se i to mlijeko može
Dairy Science.” a promjene nisu uočene ni konzumirati i ne izaziva nika-
kod povećanja koncentraci-
kve zdravstvene posljedice -
Istraživanje je provedeno
BRZO/KRATKO na miševima, kako bi se utvr- je estrogena nekoliko stotina tvrde stručnjaci koji su proveli Steone krave imaju veću koncentraciju hormona u mlijeku
istraživanje.
dilo koliko različite količine
puta veće od normalne.