Page 50 - STAV broj 216-217

POLITIKA

“Mladi muslimani” – historijat, ideologija, uloga u društvenim i

političkim tokovima Bosne i Hercegovine (VII dio)
PONOVNO BUĐENJE

“MLADIH MUSLIMANA”

Nekad pokret, a danas Udruženje “Mladi muslimani” ove godine obilježava dvije značajne
godišnjice: 80 godina od formiranja 1939. godine i 70 godina od velikog komunističkog procesa
protiv pripadnika pokreta iz 1949. godine. U nekoliko nastavaka govorimo o historijatu Udruženja
“Mladi muslimani”, o mladomuslimanskoj ideologiji, značaju i doprinosu “Mladih muslimana” u
savremenim političkim i društvenim tokovima u Bosni i Hercegovini, značaju za fizički opstanak i
nacionalnu svijest Bošnjaka

Piše: Anes DŽUNUZOVIĆ

ojko Latinović, upravnik doma čitanje svega što mu je došlo pod ruku, a uvjetnoj slobodi, te da su im presudama
(zatvora) u Zenici, 15. januara posebno je učio jezike, turski, njemački, oduzimana i građanska prava na po dvi-
1956. godine potpisuje doku- engleski, pa čak i esperanto. Sulejman je i više godina nakon izlaska iz zatvora,
Gment “Pregled lica suđenih za Čamdžić također piše o svojoj odluci da teško su se upisivali na fakultete. Omer
organizaciju ‘MM’”. Dokument se od- uči engleski, i to iz knjige Engleski u 100 Nakičević opisuje kako je odbijen na stu-
nosi na period od 1947. godine do tre- lekcija. Njegov dodatni problem bio je što dentskoj službi Filozofskog fakulteta u
nutka potpisivanja dokumenta. U doku- nikad nije slušao kako zvuči engleski jezik Beogradu u pokušaju obnove upisa nakon
mentu se navodi da je bilo 148 osuđenih, pa je plaćao cigaretama jednog zatvoreni- 10 godina, ali da je nakon intervencije šefa
od toga, najviše intelektualaca – 48. Ma- ka koji je tečno govorio engleski. Teufik katedre Marije Ðukanović prema deka-
hom su to bili studenti koje je hapšenje Velagić Tofa u pismu koje iz zatvora piše nu ipak upisan. Iako je kasnio za svojom
dočekalo uglavnom na drugoj ili trećoj 1954. godine mladomuslimanki Ajši Ka- generacijom deset godina, Nakičević je
godini studija. rabeg zvanoj Enisa bilježi: “Evo preko 30 uspio postići zavidne naučne uspjehe i u
mjeseci vrijeme nam prolazi u učenju je- penziju otići kao profesor na Fakultetu
“MLADI MUSLIMANI” SU U ZATVORU zika i čitanju knjiga iz biblioteke, te svega islamskih nauka.
UČILI JEZIKE I ČITALI NAJVAŽNIJE što nam dopadne šaka. Glavu ne dižemo Omer Behmen u autobiografskoj knji-
SVJETSKE KNJIŽEVNIKE s knjiga. Još tome dodaj brojnu štam- zi Na dnu dna opisuje svoje teškoće prili-
Iako su u zatvoru, kako tokom istrage, pu. Dobijamo međunarodnu politiku na kom upisa na Građevinski fakultet u Sa-
tako i kasnije tokom robijanja dugogodiš- francuskom jeziku. Ja i Arapčić radimo rajevu. Naime, uspijeva ga upisati i otići
njih zatvorskih kazni, često bili mučeni francuski. Vrlo dobro smo napredovali. u vojni odsjek s molbom da ga pošalju u
i maltretirani fizički i psihički, “Mladi Čitamo bez teškoća. Imali smo i prak- vojsku koja traje godinu i po kako bi sti-
muslimani” nisu odustali od obrazova- se u konverzaciji, našlo se učenih. Ja još gao na početak semestra naredne godine.
nja. Koristili su svaki slobodan trenutak u pomalo njemački, Arapčić još engleski i Međutim, oni ga namjerno ne pozivaju
zatvoru da se obrazuju, mahom se posve- arapski. Smail njemački, Vahid engleski, tada u vojsku već nakon pet mjeseci, tako
ćujući učenju jezika (engleskog, turskog, Omer isto s Rušidom engleski, Eso fran- da gubi dvije naredne godine. Slična sud-
njemačkog, arapskog i dr.), ali su preko cuski, a najviše čita beletristiku.” bina bila je i s drugim, uz dodatak da je
novina koje su bile dostupne u zatvoru lakše bilo kao politički zatvorenik, mlado-
pokušavali pratiti i druga dešavanja. Ob- POVRATAK NA FAKULTETE musliman, studirati u Zagrebu, Ljublja-
razovanje su smatrali primarnom obave- U ČETVRTOJ DECENIJI ŽIVOTA ni ili Beogradu nego u Sarajevu. Dok je
zom. Trudili su se da budu što spremniji Po izlasku iz zatvora mladomusliman- veći dio pripadnika organizacije “Mladi
kako bi nakon izlaska iz zatvora dovršili ski intelektualci, iako su uglavnom već u muslimani” uhapšenih 1948. i 1949. go-
svoje fakultete i nastavili svoju mlado- četvrtoj deceniji života, imaju snage da se dine bio u zatvoru, Alija Izetbegović, koji
muslimansku misiju. vrate na fakultete, i uglavnom da budu je u zatvoru ležao od 1946. do 1949. go-
Omer Nakičević u svojoj autobiograf- među najboljim studentima. Naravno, dine, iskoristio je to vrijeme za ženidbu,
skoj knjizi U vrtlogu vremena 1927.-2017. zbog činjenice da su bili kao politički za- formiranje porodice i obrazovanje. Stu-
bilježi da je koristio svaki trenutak za tvorenici u zatvoru, da su uglavnom na dirao je agronomiju tri godine, a onda se

50 25/4/2019 STAV