Page 54 - STAV broj 286
P. 54
DRUŠTVO
150 godina od rođenja reisa Džemaludina Čauševića
REIS REISOVA
BOSANSKIH
Ove se godine navršilo 150 godina od rođenja Džemaludina ef. Čauševića, muslimanskog
prosvjetitelja, reformatora, vjerskog lidera, reisul-uleme bosanskohercegovačkih i jugoslavenskih
muslimana, alima koji je najsnažnije i najodlučnije zastupao obnovu muslimanskog vjerskog i
društvenog života. Pa iako je prošlo toliko vremena od njegova rođenja i vremena u kojem je
djelovao, nekad se čini da su još uvijek aktuelna neka od pitanja o kojima je on raspravljao.
Nijedan naš reisul-ulema nije imao tako buran život kao Mehmed Džemaludin Čaušević
Piše: Hamza RIDŽAL
hamza@stav.ba
emaludin Čaušević ro-
đen je 1870. godine u
mjestu Arapuša kod
DžBosanske Krupe. Pred
svojim ocem, učenim Ali-hodžom, za-
vršio je početno obrazovanje. Nakon
toga upisuje medresu u Bihaću, gdje
naukovanje nastavlja pred bihaćkim
muftijom Ahmed-Sabitom ef. Ribićem.
Kako je bio talentiran i briljantan uče-
nik, u dobi od sedamnaest godina bio
je preporučen za daljnje naukovanje u
Istanbulu pred znamenitim profesorom
Salih-efendijom Tokatlijom.
Prije nego je u Istanbulu dobio idža-
zet (diplomu) pred profesorom Hasanom
Husni-efendijom, Čaušević je 1898. go-
dine po nagovoru svog profesora Isma-
ila Haqqi-efendije Manastirlije upisao
pravni fakultet u Istanbulu (Mekte-
bi-hukuk). Mahmud Traljić navodi da je
Čaušević kao istanbulski student prava
preko ljetnog raspusta dolazio u Bosnu i
držao predavanja. Njegova su predavanja
bila obnoviteljski intonirana, a u svojim
je nastupima Čaušević bio reformator-
ski usmjeren. Negdje oko 1900. godine
Čaušević je posjetio Al-Azhar i tamo se
susreo s Muhamedom Abduhuom, jed-
nim od najprominentnijih reformatora
islamske misli novog doba. Nekoliko je
54 27/8/2020 STAV