Page 33 - STAV broj 337

Afganistana protiv gerilaca koji su dobi- godine dali protivavionske rakete koje se opravdava njegovo postojanje. Zemlje čla-
vali pomoć i novac iz Sjedinjenih Država, lansiraju s ramena. Stingeri su omogućili nice znaju da je to dobar vojni instrument,
Pakistana, Saudijske Arabije i drugih za- mudžahedinima da redovito obaraju so- najbolji u historiji, ali od 1989. skoro da i
padnih i islamskih država. vjetske avione i helikoptere. Novi sovjetski nema svrhu. Borba protiv terorizma, koja je
Sovjetsko-afganistanski rat trajao je vođa Mihail Gorbačov odlučio je tada da je doista uključivala sve zapadne demokratije,
deset godina i, da bi ga dobila, Moskva vrijeme za povlačenje. Demoralizirane so- bila je idealna misija i prilika za to. Zato je
je provodila brutalnu represivnu taktiku. vjetske snage počele su se povlačiti 1988, a neuspjeh u Afganistanu još veći, porazom
Mnogi su gradovi bili potpuno uništeni, posljednji sovjetski vojnik prešao je afgani- u Afganistanu NATO čini korak unazad
mnogi ljudi pobijeni. No, nije pomoglo. stansku granicu 15. februara 1989. godine. u potrazi za smislom.
Kada su se povukli, ostavili su iza sebe Tri godine kasnije mudžahedini uspijevaju Poraz, smatraju analitičari, otkriva
15.000 mrtvih vojnika. preuzeti vladu. slabosti zapadnih demokratija. Sjedinje-
Godine 1978. Sjedinjene Američke ne Američke Države, bedem zapadne he-
Države pokrenule su takozvanu Operaciju PORAZ ZAPADA gemonije, iscrpljene su u inostranstvu i
“Ciklon”, program CIA-e za regrutiranje Zapad koji je panično pobjegao iz Afga- podijeljene do krajnjih granica kod kuće.
islamskih fundamentalista, mudžahedina, nistana ove sedmice sada čeka da vidi koje Više je vijesti o neuspjesima nego o uspje-
kako bi se borili protiv Vlade Demokratske će poteze povući talibani. Svi su zbunjeni sima. Na evropske zemlje ne mogu raču-
Republike Afganistan i “Crvene armije”. jer iz Kabula ne dolaze vijesti o divljacima nati, jer ih izjeda ekonomska, zdravstve-
Krajem 1979. godine Revolucionarno vijeće koji sijeku glave i ruke i žene nekoliko žena na i migrantska kriza iz koje se ne mogu
svrgnulo je premijera Hafizullaha Amina. odjednom nego slike muškaraca u tereta- izvući. Zato, s druge strane, svoju priliku
Mudžahedini su koristili gerilsku takti- nama ili zabavnim parkovima. Očito su i vrebaju nedemokratski režimi, predvođeni
ku protiv Sovjeta. Brzo bi napadali, a zatim oni naučili lekciju i počeli koristiti druš- Kinezima i Rusima. Zato Afganistan nije
nestajali u planinama, uzrokujući im velike tvene mreže. Ono što se zna jeste da je krah običan poraz, samo još jedan u nizu. To je
gubitke. Koristili su oružje koje su otimali u Afganistanu veliki poraz NATO pakta. zaokret u historiji koji će, vrlo vjerovatno,
od Sovjeta ili su im ga davale Sjedinjene Nakon pada Sovjetskog Saveza, NATO donijeti ratove, revolucije, duboke krize, a
Američke Države. Tako su im SAD 1987. luta u potrazi za strateškim konceptom koji zna se ko u takvim krizama strada. n

STAV 20/8/2021 33