Page 688 - Yaratılış Atlası 4. Cilt
P. 688
Şim di ye dek ge liş ti ril miş en komp leks şe be ke han gi si dir? Eğer İn ter net
ol du ğu nu dü şü nü yor sa nız bir tah min de da ha bu lu nun. Yüz mil yar nö ron -
dan mey da na ge len elek tro kim ya sal mat ris sa ye sin de in san bey ni in ter ne tin
sa de ce gü zel bir örüm cek ağı gi bi gö rün me si ni sağ lı yor. Her bir nö ro nun,
50.000 di ğer nö ron la bağ lan tı sı ol du ğu dü şü nü lür se, bu da top lam da yüz tril yon
bağ lan tı an la mı na ge li yor. 88
Bir nö ron da ki bil gi yi ile ten ak so nun, bir baş ka nö ro nun den dri ti ne ulaş tı ğı
nok ta da mey da na ge len boş luk, ya ni si naps, bir san ti met re nin mil yon da bi ri ka dar -
dır. 89 Do la yı sıy la, ak son ve den drit ler bir bir le ri ne do kun maz lar. Bağ lan tı la rı sa ni ye nin
bin de bi rin de ger çek le şir. Ba zı nö ron lar bir kaç den drit şek lin de fi liz le nir ler. Di ğer le ri ise, ne -
re dey se bir or man oluş tu ra cak ka dar çok den dri te sa hip tir. Eğer bir in san, bey nin de ger çek le şen
bağ lan tı la rı say ma ya kal kı şır sa, her bi ri ni bir sa ni ye de say mak ko şu luy la, ta ma mı nı sa yıp bi tir me si 3
mil yon yı lı nı ala cak tır. Bu, yak la şık 42.000 in san nes li de mek tir. 90 The New Yor ker ga ze te si ya zar la rın dan
Cor nell Üni ver si te si'nden Dia ne Ac ker man, An Alc hemy of Mind (Zih nin Sim ya sı) ad lı ki ta bın da, bu kom-
p leks sis tem le il gi li şu sa yı sal de tay la rı ver miş tir:
Ne ka dar im kan sız gö zük se de ev ren de ki yıl dız la rın sa yı sı ka dar çok be yin hüc re si bağ lan tı sı na sa hi biz. En
azın dan bi ze gö rü nen ev re ni kas te di yo rum, çün kü öl çü le bi lir ev re nin %96'sı bi zim için gö rün mez dir. Sa de ce
bir sa ni ye için uza yın son suz lu ğu nu gö zü nüz de can lan dı rın... Da ha son ra bir bey nin için de ki mik ros ko bik ha -
re ket li li ği dü şü nün. Ti pik bir be yin 100 mil yar nö ron ba rın dı rır ve vü cu dun ok si je ni nin çey rek mik ta rı nı ya kar.
Sa de ce yak la şık 1.5 kg gel me si ne rağ men vü cu dun ka lo ri le ri nin bü yük bir bö lü mü nü tü ke tir. 10 watt'lık bir am -
pul ora nın da elek trik ener ji si kul lan mak ta dır. Bey nin tek bir kum ta ne sin den da ha bü yük ol ma yan tek bir nok -
ta sın da 100.000 nö ron, yak la şık bir mil yar si naps ile ça lı şa rak iş le ri ni ya par. Sa de ce be yin ka bu ğun da (se reb ral
kor teks), 30 mil yar nö ron, her bi ri 1 inç'in (1 inç = 2.54 cm) mil yar da bi ri ka dar bü yük lü ğün de ki 60 tril yon si -
naps ta bu lu şur. 91
Ve ri len bu bil gi ye gö re, eğer her sa ni ye be yin ka bu ğun da mey da na ge len tek bir si nap sı sa ya cak olur -
sak, bu nu say ma yı 32 se ne de bi ti re me yiz. Eğer muh te mel nö ral dev re le ri (be yin de ken di si ne ula şan sin -
yal le ri çe şit li şe kil ler de yo rum la yan ve de ğer len di ren mer kez ler) de dik ka te ala cak olur sak, hi pe ras tro no -
mik bir sa yı ile kar şı la şı rız: 10'un ar ka sın da en az bir mil yon sı fır. 92
Bu ko nuy la il gi li en şa şır tı cı ger çek ler den bi ri de, ola ğa nüs tü ra kam la ra sa hip olan bir in san bey ni nin,
hiç bir za man bir baş ka sı nın bey ni ile ay nı ol ma ma sı dır. Tek yu mur ta ikiz le ri nin ki bi le ay nı de ğil dir. Bir
baş ka de yiş le bu hay ran lık uyan dı rı cı komp leks lik te ki sis tem, Al lah'ın di le me siy le her in san da ay rı ay rı
dü zen len miş ve fark lı bir ya pı şek lin de mey da na gel miş tir. Ama ha la ay nı komp leks li ği ba rın dır mak ta -
dır. 93
Bil gi sa yar lar, bey nin mü kem mel sis te mi nin tak lit edil me si yo luy la üre til mek te dir. Bil -
gi sa yar tek no lo ji sin de en bü yük fir ma lar dan bi ri olan IBM'in de ne yim li tek no lo ji uz -
man Kerry Bern ste in, bey nin bir çok yö nüy le bil gi sa yar ta sarımında tak lit edil di -
ği ni an cak be yin de ki ta sarmın aynı ka li te de kop ya lan masnın var olan hiç bir tek -
Bil gi sa yar lar, bey nin mü -
kem mel sis te mi nin yal nız ca
bir tak li di dir. Be yin de tek
bir bit'lik bil gi, anın da tam
100.000 nö ro na ya yı la bil -
mek te dir. Do la yı sıy la be yin,
bi li nen en hız lı bil gi sa yar -
dan yüz bin ler ce kat da ha
hız lı dır. Gü nü müz tek no lo ji -
si ile bu nu ger çek leş tir mek
ise im kan sız dır.
686 Yaratılış Atlası Cilt 4
