Page 34 - Makaleler 1. Cilt

32 MAKALELER -1-

s› düzenlemez ya da ülkenin ücra köflelerine sa¤l›k hizmeti götürmez.
Toplumun refah› ile ilgili ikinci önemli konu ise e¤itimdir. E¤itim de yi-
ne sa¤l›k gibi k›smen özel sektör taraf›ndan üstlenilebilir, ama bu durumda
yine özel sektörün kar talebini karfl›layamayacak olan yoksul kesimler e¤i-
tim imkan›ndan yoksun kalacakt›r. E¤itimin tüm yurtçap›nda, büyük kent-
lerden uzak köylere kadar yay›lmas› da yine ancak devlet sayesinde müm-
kün olur. E¤er devletin e¤itim sistemi ifllemese, özel sektör için karl› olma-
yan tüm yerleflim birimleri e¤itim flanslar›n› yitirecektir.
Devletin varl›¤›, e¤itimin eflit ve standart olmas› için de zorunludur. E¤er
e¤itim devletin belirledi¤i standart bir müfredata göre flekillenmese ve tü-
müyle özel kiflilerin denetiminde olsa, toplum k›sa sürede kamplara ayr›la-
bilir. Komünistler komünist ideolojiyi telkin eden okullar açabilir. Irkç›lar,
çocuklar›n› birer ›rkç› olarak yetifltiren okullar kurabilir. Bu flekilde k›sa za-
manda toplum birbirine tümüyle yabanc› ve düflman bireylerden oluflabilir.
Toplumun birli¤inin korunmas› ve birarada yaflamay› mümkün k›lan ortak
bir kültürün geliflmesi için, mutlaka devlet taraf›ndan belirlenen standart bir
e¤itim uygulanmal›d›r. Farkl› kültürel gruplara ya da mesleki e¤itim talep-
lerine özel okul statüleri tan›nabilir, ama bu özel statü de yine müfredat›n te-
mel çizgilerine ba¤l› kalmal›d›r.
K›sacas› bir toplumun e¤itim ve sa¤l›k gibi en temel gereksinimleri, an-
cak güçlü bir devletin müdahale ve kontrolü ile karfl›lanabilir.

Devletin Ekonomik Hayattaki Kaç›n›lmaz Rolü
19. yüzy›l, çok say›da düflünürün masabafl›nda teoriler üretti¤i bir dö-
nemdi. Liberalizm ve Marksizm gibi iki farkl› sosyal teori bu dönemde orta-
ya ç›kt›. Her iki teorinin de ortak özelli¤i, tecrübelere de¤il soyut fikirlere
dayal› olmas›yd›. 20. yüzy›lda ise bu fikirler uygulamaya kondu ve ortaya
birtak›m somut tecrübeler ç›kt›.
Marksizm'in bu tecrübeler sonucunda çökmüfl oldu¤u aç›kt›r. Devletin
önce fliddet yoluyla ele geçirilmesini, sonra tüm ekonominin devlet kontro-
lüne al›nmas›n› ve uzak bir gelecekte de devletin tümüyle la¤vedilmesini sa-
vunan bu teorinin, gerçeklerle uyuflmayan ve son derece verimsiz bir eko-
nomik model ortaya koydu¤u aflikard›r. Sovyetler Birli¤i'nin merkezi plan-