Page 128 - Yeşil Mucize Fotosentez
P. 128
YEfi‹L MUC‹ZE FOTOSENTEZ
Asl›nda sadece dallar aras›nda de¤il organizman›n tamam›nda bir
ortakl›k vard›r. Baflka bir örnek de a¤açlar›n içindeki görev da¤›l›m›d›r.
Sö¤üt a¤ac› gibi belli bir cins a¤ac›n dallar›ndan herhangi birini baharda
kesip nemli topra¤a ekerseniz, kök ve filiz ç›kar›r. Bu yaln›zca bir organiz-
ma de¤il, ayn› zamanda bir organizasyondur. Köklerin hangi bölgeden ç›-
kart›lmas› gerekti¤i, filizin hangi bölgeden sürgün vermesi gerekti¤i bitki
hücreleri taraf›ndan adeta bilinmektedir. A¤ac›n küçük bir parças› bile,
a¤aca dair bütün ayr›nt›lar› bilircesine hareket eder.
Bitkiler üzerinde yap›lan araflt›rmalar çok önemli bir mucizenin de
ortaya ç›kmas›n› sa¤lam›flt›r. fiuursuz bitkilerin fluursuz hücreleri aras›n-
da kurulu bir haberleflme sistemi vard›r. T›pk› insan ve hayvan hücreleri
gibi bitki hücreleri de birbirleri ile haberleflmekte ve böylece toplu olarak
hareket etmektedirler.
Hormonlar
Hormon, canl›larda yaflam için gerekli olan sistemleri düzenleyen bir
protein türüdür. Bitki hücrelerinde de çeflitli hormonlar üretilir. Bu hor-
monlar bitkinin karfl›laflt›¤› iyi veya kötü koflullarda nas›l davran›lmas›
gerekti¤ini belirlemek için yarat›lm›fl mucizevi moleküllerdir.
Örne¤in yeni filizler iyi durumda, ama kök zor durumdaysa (bol ›fl›k
ama az su oldu¤u bir ortam) bitkinin daha güçlü ve daha çok köke ihtiya-
c› var demektir. Bitkinin içine öyle mükemmel bir sistem yerlefltirilmifltir
ki, gerekli önlem hemen al›n›r. Bitki hücreleri "oksin" isimli bir hormonun
üretimini art›r›rlar. Bu hormon kök hücrelerine ulafl›r ve bu hücrelere bö-
lünmelerini ve ço¤almalar›n› emreder. Böylece yeni kökler üretilir. 62
Bütün bu bilgiler karfl›s›nda baz› sorular sormak gerekir. Oksin hor-
monunu üreten hücreler, bitkinin topra¤›n alt›nda kökleri oldu¤unu ve
bu köklerin uzamalar› gerekti¤ini nereden bilirler? Bu köklerin uzamas›-
n› sa¤layacak kimyasal formülleri nereden ö¤renmifllerdir? Kök hücreleri
126