Page 129 - Yeşil Mucize Fotosentez
P. 129
Yapra¤›n ‹çinde Neler Oluyor?
niçin bu hormonun emirlerine uyarlar?
fiuursuz bitki hücrelerinin birbirleri ile haberleflmeleri düflünen in-
sanlar için sergilenmifl çok büyük bir yarat›l›fl mucizesidir.
Hormonlar bitki içinde, sanki fabrika yöneten birer sorumlu müdür
gibi görevler alm›fllard›r. "fieker nereden nereye tafl›nacak? Hangi yaprak
yafllan›p dökülecek, hangi yaprak beslenecek? Dallar daha ne kadar uza-
yacak? Çiçek açma vakti geldi mi?" gibi karmafl›k sorunlar› bu gözle gö-
rülmeyen canl›lar büyük bir ustal›kla çözerler.
Dallar›n uzamas›n› kontrol eden gibberellin isimli hormon da 50
farkl› çeflidiyle önemli hormonlar aras›ndad›r. Sitokinin adl› hormon ise
oksinden çok daha uzak bir bölgeye etki eder. Oksin hormonu köklere et-
ki ederken, sitokinin bitkinin tomurcuklar›na etki eder. Tomurcu¤un flek-
63
linden de bu hormonun sorumlu oldu¤u kabul edilir. Burada tekrar dü-
flünmek gerekir. fiuursuz bitki hücrelerinin üretti¤i fluursuz bir molekül,
say›s›z hikmet ile yarat›lm›fl bulunan tomurcuklar›n üretiminden sorum-
lu kabul edilmektedir.
Bütün fotosentez aflamalar›n› da yöneten bu hormonlar›n esas hayret
verici özellikleri ise, merkezi bir sisteme ba¤l› olmad›klar› halde, sanki tek
bir yerden emir al›yormufl gibi ak›ll› ve bilinçli bir flekilde hareket etme-
leridir.
Oksin adl› mucize
Topra¤a at›lan küçük bir tohum, birkaç y›l içinde bir fidan, bir süre
sonra insan boyunda bir a¤aç, onlarca y›l sonra dev bir ç›nar olur. Peki bit-
kinin büyümesini ve ayn› zamanda orant›l› ve estetik olarak geliflmesini
sa¤layan nedir?
fiuursuz bir bitkinin büyümesinin sorumlulu¤u bir baflka fluursuz
varl›¤a, "oksin" hormonuna verilmifltir. Bu yüzden oksin bitkinin geliflen
bölgelerinde daha çok bulunur. Oksin hormonu hayret verici bir fluur ile
127