Page 175 - Yeşil Mucize Fotosentez

Yeflil Mucize: Klorofil

Fotosentezin Aflamalar›
Bilim adamlar› kloroplastlar›n içinde gerçekleflen fotosentez olay›n›

uzun bir kimyasal reaksiyon zinciri olarak tan›mlamaktad›rlar. Ancak,
önceki sayfalarda da belirtildi¤i gibi, bu reaksiyonun ola¤anüstü h›zl›
gerçekleflmesi nedeniyle, baz› aflamalar›n neler oldu¤unu tespit edeme-

mektedirler. Anlafl›labilen en aç›k nokta, fotosentezin iki aflamada meyda-
na geldi¤idir. Bu aflamalar "ayd›nl›k evre" ve "karanl›k evre" olarak adlan-
d›r›l›r. Sadece ›fl›k oldu¤u zaman meydana gelen ayd›nl›k evrede fotosen-

tez yapan pigmentler günefl ›fl›¤›n› emerler ve sudaki hidrojeni kullanarak
kimyasal enerjiye dönüfltürürler. Aç›kta kalan oksijeni de havaya geri ve-
rirler. Ifl›¤a ihtiyaç duymayan karanl›k evrede, elde edilen kimyasal ener-

ji fleker gibi organik maddelerin üretilmesi için kullan›l›r.

Ayd›nl›k evre

Fotosentezin ilk aflamas› olan ayd›nl›k evrede, yak›t olarak kullan›la-
cak olan NADPH ve ATP ürünleri elde edilir.
Fotosentezin ilk aflamas›nda görev yapan ve ›fl›¤› tutmakla görevli

olan anten gruplar› büyük bir öneme sahiptirler. Daha önce de gördü¤ü-
müz gibi, kloroplast›n bu görev için tasarlanm›fl bir parças› olan bu anten-
ler, klorofil gibi pigmentlerden, protein ve ya¤dan oluflur ve "fotosistem"

ad›n› al›r. Kloroplast›n içinde iki adet fotosistem vard›r. Bunlar 680 nano-
metre ve alt›nda dalga boyundaki ›fl›kla uyar›lan Fotosistem II ve 700 na-
nometre ve üstünde dalga boyuyla uyar›lan Fotosistem I'dir. Fotosistem-

lerin içinde ›fl›¤›n belirli bir dalga boyunu yakalayan klorofil molekülleri
de P680 ve P700 olarak adland›r›lm›fllard›r.
Ifl›¤›n etkisiyle bafllayan reaksiyonlar bu fotosistemlerin içinde ger-
çekleflir. ‹ki fotosistem, yakalad›klar› ›fl›k enerjisiyle farkl› ifllemler yapma-

lar›na ra¤men, iki sistemin ifllemi tek bir reaksiyon zincirinin farkl› halka-

173