Page 42 - Yeşil Mucize Fotosentez
P. 42
YEfi‹L MUC‹ZE FOTOSENTEZ
Çöl ikliminde ya¤mur ve di¤er
koflullar son derece dengesiz-
dir. Bu nedenle bitkiler, tohum-
lar›n›n yeflillenebilmesi ve ne-
sillerinin devam edebilmesi
için çok farkl› özelliklere sa-
hiptirler. Örne¤in ac› kavun to-
humu, sadece gömüldükten
ve defalarca ya¤mur ald›ktan
sonra yeflillenir.
mekanizmalara sahiptir. Bu bitkiler "tohum polimorfizmi" ad› verilen ve
tohumlar›n›n yeflillenme zaman›n› farkl›laflt›rabilen bir özelli¤e sahiptir-
ler. Ek olarak tohumlarda da yeflillenmeyi engelleyici bir madde vard›r.
Tohuma ilk defa su ulaflt›¤›nda, onun yüzeye ç›kma aflamas› tamamlan›r.
Ancak tohumun yeflillenebilmesi için bu koruyucu maddenin etkisiz hale
gelmesi gerekir. Bu ifllem ise tohumun ikinci defa suyla buluflmas›yla
meydana gelir. E¤er ikinci defa su gelmezse yani ya¤mur ya¤mazsa to-
hum filizlenmez. Bu nedenle tohumlar ›slanmak için iki evreye ihtiyaç
duyar; ilki tohumlar›n yüzeye ç›kmas›na neden olur, ikincisi de yenilen-
meyi engelleyici maddeyi giderir ve ancak bu engelleyici maddenin git-
mesinden sonra yeflillenme meydana gelir.
Di¤er efemerallerin tohumlar›, örne¤in "ac› kavun" cinsinin tohum-
lar› sadece karanl›kta yeflillenir. Bir seri ›slanma ve kuruman›n ard›ndan
tohumun d›fl yüzeyi de¤iflir ve oksijenin embriyoya serbest bir biçimde
geçiflini sa¤lar. Gerekli olan bu unsurlar›n kombinasyonu, tohumun sade-
ce gömüldükten ve defalarca ya¤mur gördükten sonra yeflillenmesine ne-
den olur.
40