Page 63 - Yeşil Mucize Fotosentez
P. 63
Yapraktaki Tasar›m Ve Yaprak Çeflitleri
halde üzerinde düflünülmesi gereken soru fludur: Bu fluurlu davran›fllar›,
gözü, kula¤› hatta bir beyni bile olmayan bitkiye yapt›ran kimdir? Cevap
aç›kt›r: Bitkiyi tasarlayan, onun bütün hareketlerini ve mekanizmalar›n› dü-
zenleyen, o bitkiyi sonsuz bir ilimle yaratm›fl olan Allah't›r.
Etobur Yapraklar
Etobur yapraklar, en ilginç özelliklere sahip olan yapraklard›r. Kese,
huni, ibrik gibi flekillere sahip olan bu yapraklar böcek yakalayabilir, bö-
ceklere yuva olabilir veya su depolayabilirler.
Etobur bitki, böcek gibi canl›lar› çeken, yakalayan, öldüren ve daha
sonra da av›n› parçalayarak faydal› bölümlerini sindiren bitkidir. Birçok
bitki bu aflamalar›n baz›lar›n› uygular. Mesela baz› çiçekler böcek, kufl gi-
bi dölleyicileri kendilerine çekerler. Orkide, su zambaklar› gibi baz› bitki-
ler ise böcek gibi dölleyicileri k›sa süre için tuza¤a düflürürler ama bu bit-
kilerin hiçbiri bu hayvanlar› yemezler. Bu böcekleri sadece döllenmek için
kullan›rlar. K›sacas› bunlar etobur bitki de¤ildir; çünkü etobur bitki ol-
mak için bitkilerin bu canl›lar› sindirmeleri gerekmektedir.
Etobur bitkiler, avlan›rken yapraklar›n› kullan›rlar. Bunlardan en il-
ginç olan› Dischidia rafflesiana isimli bitkidir. Bu bitki tam olarak etobur sa-
y›lmasa da, etobur bitkilerin uygulad›¤› yöntemlerden bir k›sm›n› uygu-
lar. ‹brik fleklindeki yapraklar›yla kar›ncalara yuva ifllevi gören bu bitki
çok kalabal›k koloniler halinde yaflayan kar›ncalar› yemez. Ancak onlar›
besler ve kar›ncalar›n art›klar›ndan elde etti¤i nitrojeni besin olarak kulla-
n›r. Kar›ncalar ise hem haz›r bir yuvay› kullanm›fl hem de bitkiye zarar
veren canl›lar› bertaraf etmifl olurlar. Ayr›ca Dischidia'n›n keselerinde bi-
riktirdi¤i su, kesenin iç yüzeyinde bulunan ek kökler taraf›ndan emilerek
kullan›l›r hale gelir. 20
Etobur bitkilerden olan Pinguicula (ya¤ çana¤›) gibi bitkiler yap›flkan
ve kaygan yüzeyli yapraklar›yla üzerlerine konan böcekleri ipliksi bir sal-
g›n›n içine al›rlar. Bu salg›n›n içinde bulunan protaz, lipaz ve asit fosfataz
61