Page 75 - Yeşil Mucize Fotosentez
P. 75
Yapraktaki Tasar›m Ve Yaprak Çeflitleri
Bu kokular daha sonra yine salg› dokular›na ba¤l› ka-
nallarla yaprak yüzeyinden uçarak havaya kar›fl›r. Gül,
zambak, leylak çiçeklerinin yapraklar›n›n üst k›sm›nda bu ifl
için özel olarak görev alm›fl salg› hücreleri vard›r. Lavantada
bu hücreler bitkinin bütün bölümlerine yay›lm›flt›r. Salg› hüc-
releri kokuyu yaymak için çok ince ve hassas tüyler kullan›rlar.
Bu tüylerin ucundaki hücreler ya¤-reçine kar›fl›m› uçucu s›v›lar
salg›larlar. Bu sisteme iç salg› hücrelerini, salg› ceplerini ve sal-
g› kanallar›n› da ekleyince karfl›m›za, küçücük yapra¤a s›¤d›r›l-
m›fl hayranl›k uyand›r›c› bir tasar›m ç›kar. Bitkinin kokusunu
çevresine yaymas›, insanlar›n çok büyük zevk ald›klar› bir ni- Lavanta
mettir. Bir bahçeye girdi¤inizde, içinize çekti¤iniz mis gibi koku,
yapraklarda bulunan bu kusursuz tasar›m sayesinde size ulaflmaktad›r.
E¤er, yapraklardaki bu düzen olmasayd›, çiçekler kokular›n› çevrelerine
yaymayacaklar, sadece üzerlerinde bulunduracaklard›. Peki, bitkilere, ko-
kular›n› çevrelerine yaymalar›n› bildiren ve onlar› bu flekilde tasarlayan
güç, ak›l ve sanat kime aittir? Bu üstünlüklerin hepsi, sonsuz merhamet
ve flefkat sahibi Rabbimizin eseridir.
Koku üretiminde çok ince hesaplar söz konusudur. Bu ifllem s›ras›n-
da son derece kompleks yap›l› moleküller üretilir. Örne¤in ‹spanyol yase-
mini (Jasminum grandiflorum), kokusunu oluflturmak için 10 farkl› bileflik-
ten faydalan›r. Gül ailesi de koku üretimi için 3 ile 10 aras› miktarda bile-
flik kullanmaktad›r. Beyaz frezya (Freesia alba) 10, nilüfer (Nelumbium nu-
cifera) 6 bileflik kullanan bitkilerdendir. Temmuz ay›nda bütün bahçelerde
farkl› kokusuyla çiçekler açan han›meli de (Lonicera americana) 6 farkl›
kimyasal bileflik kullan›r. Arka sayfadaki tabloya bakt›¤›m›zda okumakta
bile zorland›¤›m›z bu kimyasal bileflikler, bitki taraf›ndan ancak mikros-
kopla görülebilecek bir alanda üretildi¤i gibi, her bitki ayr› bir koku ve
kimyasal formül kullan›r. Ancak dünyan›n neresine gidersek gidelim, ay-
73
