Page 50 - Canlılardaki Fedakarlık ve Akılcı Davranışlar
P. 50

48                 CANLILARDAK‹ FEDAKARLIK



             r›d›r. Özellikle anne kufl yavrular› için avlanmaya gitti¤inde yavrular tama-
             men savunmas›z kal›rlar. Ancak a¤aç tepelerine, a¤açlardaki oyuklara, ya-
             maçlara veya otlar›n aras›na büyük bir ustal›kla gizlenen yuvalar, bu yavru-
             lar için önemli bir s›¤›nak görevi görürler.
                 Kufl yuvalar›n›n bir özelli¤i de yavrular› so¤uktan korumalar›d›r. Yav-
             rular tüysüz do¤arlar ve ayn› zamanda pek hareket edemedikleri için kasla-
             r›n› hiç çal›flt›ramazlar. Bu nedenle yavrular›n donmamalar› için so¤uktan
             izole edilmifl yuvalara ihtiyaçlar› vard›r. Özellikle "örgü yuvalar", yap›lar›
             itibariyle bu s›cakl›¤› yavrulara sa¤layabilirler. Bu yuvalar›n yap›m› ise ol-
             dukça detayl› ve zordur. Difli kufl yuvay› çok uzun bir sürede büyük bir iti-

             nayla örerek oluflturur. Ayn› zamanda, yuvan›n içini tüy, lif ve k›llarla dol-
             durur, böylece yuvan›n izolasyonunu artt›rm›fl olur. 29
                 Her türden yuva için malzeme temini son derece önemlidir. Kufllar gün
             boyunca yapacaklar› inflaat için gerekli malzemeyi toplarlar. Kufllar›n gaga-
             lar› ve ayaklar› çeflitli malzemeleri tafl›mak ve  kullanmak için özel tasarlan-
             m›flt›r. Yuvan›n kuruluflu difliye aittir ama yuvan›n kurulaca¤› bölgeyi erkek
             seçer.
                 Kufllar bu mimari flaheserleri çamur, yaprak, sarmafl›k, tüy ve ka¤›t gi-
             bi maddelerden yararlanarak yaparlar. Kufl yuvalar›n›n özellikleri, kullan-
             d›klar› malzemelere ve yap›c›lar›n uygulad›¤› tekniklere ba¤l›d›r. Yuvalar,
             kullan›lacak olan malzemenin elastikiyeti, dayan›kl›l›¤› ve sertli¤i göz önün-
             de bulundurularak yap›l›r. Malzeme, s›k›flt›rmaya ya da gerilmeye elveriflli
             olmal›d›r. Ayr›ca de¤iflik türden malzemelerin birlikte kullan›lmas›, yap›n›n
             sahip oldu¤u koruyucu özellikleri art›r›r. Sözgelimi çamurla bitki liflerini
             kar›flt›rmak yuvadaki çatlaklar›n yay›lmas›n› önler.
                 Kufllar toplad›klar› malzemelerle önce inflaat›n harc›n› olufltururlar. Bu
             flekilde yuva yapan kufllardan biri uçurum k›rlang›çlar›d›r. Uçurum k›rlan-
             g›çlar› yuvalar›n› uçurum kenarlar›na, bina veya avlu duvarlar›na çimento

             ile yap›flt›r›rlar. Bu çimentoyu elde edifl yöntemleri ise oldukça pratiktir. Ga-
             galar›yla çamur veya kil parçalar› toplarlar ve bu malzemeleri inflaat alan›-
             na tafl›rlar. Çamuru yap›flkan›ms› salyalar›yla kar›flt›r›p, uçurumun yüzeyi-
             ne sürerler ve üstünde yuvarlak bir aç›kl›k b›rakarak düzgün bir çömlek
   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55