Page 124 - Cahiliye Toplumundaki İnsan Karakterleri
P. 124
122 CAHİLİYE TOPLUMUNDA İNSAN KARAKTERLERİ
ki durumlarını ve Allah'a yakardıklarını unutmuşlardır. Kuran'da
kendilerine nimet verildiğinde kötü ahlak gösteren insanlardan
şöyle söz edilmiştir:
İnsana nimet verdiğimiz zaman, yüz çevirir ve yan çi-
zer; ona bir şer dokunduğu zaman ise, artık o, geniş
(kapsamlı ve derinlemesine) bir dua sahibidir. (Fussi-
let Suresi, 51)
Zengin insanlara kendilerini beğendirebilmek için çok çeşit-
li yöntemler denerler, ama bu antipatiden başka bir şey oluş-
turmaz. Aslında bir anlamda da tuzağa düşmüş olurlar. Allah,
Kendisi'ni razı etmek için yaşamak yerine insanlara kendilerini
beğendirmeye çalışan bu insanlara umduklarının tam tersiyle
karşılık verir. Bu durumda hem Allah'ın sevgisini hem de insan-
ların beğenisini kaybetmiş olurlar.
"ENTEL" KARAKTERİ
Toplumda "entel" olarak bilinen bu kültür, cahiliye toplumu-
nun önemli bir kesimini etkisi altına almış din dışı karakterler-
den biridir. Cahiliye ahlakını taşıyan bu karakterin özelliklerine
geçmeden önce şunu belirtmekte yarar vardır: Burada üzerin-
de durulan entel karakteri, her toplumda olması gereken ve
saygı duyulan aydın kişileri kapsamamaktadır. Bir insan için ay-
dın olmak, hür düşünceli olmak, içinde yaşadığı toplumun refa-
hı ve düzeni için fikir geliştirmek son derece önemli ve değer-
li özelliklerdir. Burada anlatılan entel karakteri ise, temel felse-
fesini, inançsızlığın yaşam şekli ve düşünce yapısından alan ve
bunu tüm hayata hakim kılmayı hedefleyen, aslında hiçbir ente-
lektüel birikimi olmamasına rağmen kendini birikim sahibi gibi
göstermeye çalışan bir karakterdir. Ancak pek çok insan, özel-