Page 123 - Hücredeki Mucize
P. 123
9. BÖLÜM
V‹RÜSLER
H H ücrelerin en büyük düflmanlar›, virüs denilen mikroskobik canl›lard›r. Gözle
görülemeyen bu iki canl› aras›ndaki savafl›n, insan hayat›nda çok büyük öne-
mi vard›r. Virüsler kimi zaman grip gibi can s›k›c› hastal›klar›n sebebi olduk-
lar› gibi, kimi zaman da AIDS, Tifo gibi öldürücü hastal›klara neden olmakta-
d›rlar.
Virüslerin hücreye sald›r›lar› son derece öldürücü, çok geliflmifl sald›r› tek-
nikleri nedeniyle de bir o kadar hayret vericidir. Virüsün "strateji"sinin temeli,
hücreyi hücrenin kendi silah› ve imkanlar›yla vurmakt›r. Kendi kopyalar›n›
üretmek için yapt›¤› bu sald›r›, asl›nda bir anlamda da bir intihar sald›r›s›d›r.
Soyunun devam› için hem kendisini hem de hücreyi feda eder. Hücrelerin,
yaflamlar›n› sürdürebilmek için DNA'lar›ndaki bilgiler do¤rultusunda protein
üretmek zorunda olduklar›n› önceki sayfalarda belirtmifltik. Virüsler iflte bu
protein üretiminin önünü keserek, hücreyi proteinle birlikte, virüs üreten bir
fabrikaya dönüfltürürler.
Cans›z Ama Ak›ll› Düflmanlar
Virüsler do¤adaki en ilginç özelli¤e sahip organik yap›lardan biridir. Canl›
bir bedene sahip de¤ildirler ve yaln›zca bir kal›t›m mekanizmas›ndan oluflur-
lar. Bir virüs, proteinden bir kabuk ve kabu¤un içinde kendisine ait bilgileri
içeren genetik flifrelerden (DNA veya RNA) ibarettir. (flekil 9.1) Tek bafl›na
hayat belirtisi gösteren herhangi bir fonksiyonu veya organeli yoktur. Ancak
bir organizman›n içine girdi¤inde adeta canlan›r ve aktif hale geçer. Bir hüc-
reyle temas etti¤i andan itibaren canl› özelli¤i göstermeye bafllar; sald›rgan ve
dahas› ak›ll› bir canl› haline gelir.
Virüs insan vücuduna karfl› olabilecek en ak›lc› sald›r› yöntemini kullan-